17
Геология
жердің қҧрамы мен қҧрылымын,оның табиғи дамуының тарихын және
де ондағы тіршіліктің
туып,ӛршуін зерттейді.
Жер бірнеше қабаттардан тҧрады:
- сыртқы қабат-жердің қабығы (5-70 км.тереңдікке шейін),
- мантия (2900 км.тереңдікте)
- және ядро (6371км.тереңде).
Қабаттардың араларындағы шекаралар:
1) Мохоровичичтің беті немесе шекарасы (қысқаша. Мохо шекарасы)—жер қыртысын мантиядан бӛліп
тҧратын жер қыртысының тӛменгі шекарасы, онда бойлық сейсмикалық толқындардың жылдамдығы 6,7—
7,6 — 7,9—8,2 км/с дейін және кӛлденең—3,6-4,2-4,4-4,7 км/с дейін ҧлғаяды.
2) Гутенбергтің жарасы немесе Вихерт шекарасы-Гутенбергтің шекарасы-2900 км
тереңдікте орналасқан және
мантияны ядродан бӛліп тҧратын жер қабаттарын бӛлу аймағы.
3) Голицын қабаты-410-670 км тереңдікте орналасқан жоғарғы мантия мен тӛменгі мантия арасындағы ӛтпелі
аймақ.
Негізгі ҧғымдар:
Литосфера (грек тіл. λίθος "тас" + σφαίρα - "шар") — қатты қабығы Жер. Жер
қыртысынан және мантияның
жоғарғы бӛлігінен, астеносфераға дейін тҧрады, мҧнда сейсмикалық толқындардың жылдамдығы тӛмендейді.
Литосфераның қҧрылысында жылжымалы аймақтар (қатпарлы белдіктер) және салыстырмалы тҥрде тҧрақты
платформалар бӛлінеді.
Астеносфера (от др.-греч. Аристотель — Жер шарының жоғарғы мантиясы (әсіресе, жер) қабаты. Кӛршілес
қабаттарға қарағанда икемді. Бҧл литосфера блоктарына (планетаның қатты қабығы) қозғалуға мҥмкіндік
береді, сондай-ақ осы блоктардың изостатикалық тепе-теңдігін қамтамасыз етеді.
Достарыңызбен бөлісу: