Сын тұрғысынан ойлау технологиясының бастауыш сынып оқушысының танымдық ойлау, өзіндік дағыдыларын жетілдіру барысында тиімділігі



бет2/3
Дата05.06.2023
өлшемі75 Kb.
#98800
1   2   3
Байланысты:
Баяндама Сын тұрғысынан ойлау технологиясы

Сын тұрғысынан ойлауды дамытудың түрі мен құралдары:

  • Тақырып бойынша жинақ;

  • Мәтіндер талдауы;

  • Түрлі көзқарастағы тапсырмалар құрастыру;

  • Ұжымдық пікірталас;

  • Топпен және жұппен жұмыстардың әртүрі;

  • Дебаттар;

  • Пікірталастар;

  • Оқушылардың жазба жұмыстарын жариялау;

Сын тұрғысынан ойлаудың жазба жұмыстары (оқушылардың жазған «Эссе», «5 жолды өлең» жинап отыру.
Сын тұрғысынан ойлау технологиясындағы мұғалім ролі:

  • Оқушыларды анықталған бағытқа бағыттау;

  • Түрлі пікірлермен бетпе-бет келеді;

  • Өз бетімен дұрыс шешім шығаруға жағдай жасайды;

  • Оқушыларға өзбеттерімен шешім шығаруға мүмкіндік береді;

  • Қалыптасқан танымдық ішкі жағдаяттарды дайындайды;

Сын тұрғысынан ойлау технологиясының негізгі тәсілдері; [4]
Сұрақтарды дұрыс құру дағдысын дамытуға арналған тәселдер.
«Жуан» және «жіңішке» сұрақтар кестесі [5]

?

?

  • Неліктен, үш түсінік бер.....?

  • Неліктен, түсіндір ......?

  • Неліктен, сіз солай ойлайсыз.....?

  • Неліктен, сіз солай ойлайсыз......?

  • Қандай айырмашылығы бар.....?

  • Не боларын, болжап көр....?

  • Әйтпесе, не .......?

Кім .....?
Не...?
Қашан...?
Мүмкін...?
Болар...?
Алар ме еді....?
Қалай аталады....?



Блум сұрақтарының түймедағы: [6]
Қарапайым сұрақтар- Бұл сұрақтарға жауап берген кезде нақты фактілерді атау керек, мәтіннен белгілі бір мәліметті еске түсіріп, оны айтып беру керек. Дәлелдеуші сұрақтар- «Егер мен дұрыс түсінсем, онда …?»
Интерпретациялық (түсіндірме) сұрақтар- Әдетте неге? деген сөзден басталады.

  • Кейбір жағдайларда олар ақталуға мәжбүр етушілік сияқты негативті қабылдануы мүмкін.

  • Басқа жағдайларда олар дәлелдемелік байланыстарды анықтауға бағытталған.

Бағалау сұрақтары- Неге … жақсы, ал … жаман?»

  • «… … айырмашылығы неде?»

  • Бұл сұрақтар осы немесе басқа да оқиғалар, құбылыстар мен айғақтардың бағалау критерийлерін анықтауға бағытталған .

Шығармашылық сұрақтар (жорамал)- «Қалай ойлайсыздар, ... кейін (егер) … қалай болады?

  • Шығармашылық сұрақтарда «егер» деген қыстырма сөз қолданылады. Ол алдын ала болжайтын, жорамалдайтын шарттылық элемент .

Практикалық сұрақтар- «Әңгіме кейіпкерінің орнында болсаңыз сіз не істер едіңіз?»
Сұрақ теория мен тәжірибе арасындағы өзара байланысты анықтауға бағытталған.
Кластерлар (ұяшықтары)
Өтілген материал автор өмірбаянын не мәтін бойынша алуға болады. [7]
Өтілетін материалдың көру айғақтарын ұйымдастыру формалары:
Сын тұрғысынан ойлау:

  • Тірек сызбалар;

  • Кестелер;

  • Логикалық-ойлау кескіндері;

Инсерт (шартты белгілері) [15]

V
Егер, сіз өзіңіздің ойыңызбен сәйкес келеді десеңіз, не болмаса білемін десеңіз;

+
(қосу) егер, сіз өзіңізге бұл жаңалық десеңіз;)

-
-"(азайту), егер, сіз өзіңіздің білгеніңізбен сәйкес келеді десеңіз, не болмаса осы туралы білсеңіз;

?
Егер, сіз маған түсініксіз десеңіз, осы сұрақ бойынша толық мәлімет алғыңыз келсе













Ойлану мен оқуға арналған өзіндік белсенділік жүйесінің белгісі: [16]
" V " – білдім
" + " –жаңа
" - " – басқаша ойладым
" ? " – түсінбедім, сұрағым бар.
«Шатастырылған логикалық тізбек» [17]

  • Мұғалім оқушыларға дұрыс және дұрыс емес сөздер жазылған ретті ұсынады.

  • Оқушылар жекелей жұмыс жасайды, мәтінді оқиды, шатастырылған тізбекті белгілейді.

  • Өзінің тапқан сөздерін топтағы оқушылармен бөліседі, толықтырады, қатесін түзейді.

Жорамалдау дағдысын дамытудың тәсілдері:

  • Дұрыс немесе дұрыс емес ойлар;

  • Сабақтың басында жаңа тақырып бойынша ұғым, соның дұрыс немесе дұрыс еместігін бағалау және өзінің шешімін дәлелдеу қажеттілігі беріледі.

  • Кері байланыс кезінде оқушыларға бекітілген тақырыптың сабақ басындағы өз шешімінің дұрыстығын бағалауды және өз ойымен алмасуды беру.

Проблеманы шешу дағдысын дамыту бойынша тәсіл [18]

  • Миға шабуыл

  • Карусель. Топпен жұмыс.

Топтағы оқушылар санына қарай тапсырмалар немесе проблемалы сұрақтар. Әрқайсысы өз шешімін жазып келесі оқушыға береді, осылай шеңберді айналып жүре береді.
Пікірталасты жүргізу дағдысын жетілдіру тәсілі:

  • Рөлдік ойындар

  • Әрлі-берлі пікірталас

  • Диалог-талас

  • Бұрыштар әдісі (оқушылардың белгілі бір позициялы бұрыштарға тұрады. Бір топтан шыққан дәлелді ойды-келесі топтың оқушылары жалғастырып отырады. Оқушылар келесі бұрыштарға ауысып отырады. Қозғалғыш сыныптың ортасында отырады, кезкелген топтың пікірталасына араласа алады)

  • 6 қалпақ (қалпақтардың түстеріне сәйкес ойлау үшін, оқушы өзінің пікірінің дұрыс немесе бұрысын дәлелдейді)

  • Аквариум

Өз ойы және өзгенің ойын тыңдауды ұсыну тәсілі

  • Тізбек құру (5 жолды өлең, шеңбер бойынша бір-біріне беретін суреттер. Әрқайсысы 5 жолды өлең құрып, өз ойын дәлелдеп шығуы)

  • Еркін хат, эссе

  • Ирек (бірін-бірі оқыту) ауысып отыратын топпен жұмыс.

  • ҰБО әдістемесі.

5 жолды өлең
1 қатарға-тақырыпты бір сөзбен жазу (зат есім) қасқыр
2 қатарға-тақырыпты 2 сөзбен жазу (екі сын есім) үйрелі, азулы
3 қатарға-3сөзбен жазылады (етістік) шошытады, қорқытады, жейді
4 қатарға-4 сөзбен жазылады, тақырыпқа жақын сөзбен (сөз тіркесі) жемтігі үшін күреседі
5 қатар-тақырыпқа қатысты синоним. итқұс


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет