Оқушыларға өзбеттерімен шешім шығаруға мүмкіндік береді;
Қалыптасқан танымдық ішкі жағдаяттарды дайындайды;
Сын тұрғысынан ойлау технологиясының негізгі тәсілдері; [4]
Сұрақтарды дұрыс құру дағдысын дамытуға арналған тәселдер.
«Жуан» және «жіңішке» сұрақтар кестесі [5]
?
?
Неліктен, үш түсінік бер.....?
Неліктен, түсіндір ......?
Неліктен, сіз солай ойлайсыз.....?
Неліктен, сіз солай ойлайсыз......?
Қандай айырмашылығы бар.....?
Не боларын, болжап көр....?
Әйтпесе, не .......?
Кім .....?
Не...?
Қашан...?
Мүмкін...?
Болар...?
Алар ме еді....?
Қалай аталады....?
Блум сұрақтарының түймедағы: [6]
Қарапайым сұрақтар- Бұл сұрақтарға жауап берген кезде нақты фактілерді атау керек, мәтіннен белгілі бір мәліметті еске түсіріп, оны айтып беру керек. Дәлелдеуші сұрақтар- «Егер мен дұрыс түсінсем, онда …?»
Интерпретациялық (түсіндірме) сұрақтар- Әдетте неге? деген сөзден басталады.
Кейбір жағдайларда олар ақталуға мәжбүр етушілік сияқты негативті қабылдануы мүмкін.
Басқа жағдайларда олар дәлелдемелік байланыстарды анықтауға бағытталған.
Бағалау сұрақтары- Неге … жақсы, ал … жаман?»
«… … айырмашылығы неде?»
Бұл сұрақтар осы немесе басқа да оқиғалар, құбылыстар мен айғақтардың бағалау критерийлерін анықтауға бағытталған .
Шығармашылық сұрақтар (жорамал)- «Қалай ойлайсыздар, ... кейін (егер) … қалай болады?
Шығармашылық сұрақтарда «егер» деген қыстырма сөз қолданылады. Ол алдын ала болжайтын, жорамалдайтын шарттылық элемент .
Практикалық сұрақтар- «Әңгіме кейіпкерінің орнында болсаңыз сіз не істер едіңіз?»
Сұрақ теория мен тәжірибе арасындағы өзара байланысты анықтауға бағытталған.
Кластерлар (ұяшықтары)
Өтілген материал автор өмірбаянын не мәтін бойынша алуға болады. [7]
Өтілетін материалдың көру айғақтарын ұйымдастыру формалары: Сын тұрғысынан ойлау:
Ойлану мен оқуға арналған өзіндік белсенділік жүйесінің белгісі: [16]
" V " – білдім
" + " –жаңа
" - " – басқаша ойладым
" ? " – түсінбедім, сұрағым бар.
«Шатастырылған логикалық тізбек» [17]
Мұғалім оқушыларға дұрыс және дұрыс емес сөздер жазылған ретті ұсынады.
Оқушылар жекелей жұмыс жасайды, мәтінді оқиды, шатастырылған тізбекті белгілейді.
Топтағы оқушылар санына қарай тапсырмалар немесе проблемалы сұрақтар. Әрқайсысы өз шешімін жазып келесі оқушыға береді, осылай шеңберді айналып жүре береді.
Пікірталасты жүргізу дағдысын жетілдіру тәсілі:
Рөлдік ойындар
Әрлі-берлі пікірталас
Диалог-талас
Бұрыштар әдісі (оқушылардың белгілі бір позициялы бұрыштарға тұрады. Бір топтан шыққан дәлелді ойды-келесі топтың оқушылары жалғастырып отырады. Оқушылар келесі бұрыштарға ауысып отырады. Қозғалғыш сыныптың ортасында отырады, кезкелген топтың пікірталасына араласа алады)
6 қалпақ (қалпақтардың түстеріне сәйкес ойлау үшін, оқушы өзінің пікірінің дұрыс немесе бұрысын дәлелдейді)
Аквариум
Өз ойы және өзгенің ойын тыңдауды ұсыну тәсілі
Тізбек құру (5 жолды өлең, шеңбер бойынша бір-біріне беретін суреттер. Әрқайсысы 5 жолды өлең құрып, өз ойын дәлелдеп шығуы)
Еркін хат, эссе
Ирек (бірін-бірі оқыту) ауысып отыратын топпен жұмыс.
ҰБО әдістемесі.
5 жолды өлең
1 қатарға-тақырыпты бір сөзбен жазу (зат есім) қасқыр
2 қатарға-тақырыпты 2 сөзбен жазу (екі сын есім) үйрелі, азулы
3 қатарға-3сөзбен жазылады (етістік) шошытады, қорқытады, жейді
4 қатарға-4 сөзбен жазылады, тақырыпқа жақын сөзбен (сөз тіркесі) жемтігі үшін күреседі
5 қатар-тақырыпқа қатысты синоним. итқұс