|
Маятник неғұрлым ұзын болса, тербеліс периоды соғұрлым көп болды. Ал
|
бет | 2/5 | Дата | 21.04.2023 | өлшемі | 385,5 Kb. | | #85359 |
| 3. Маятник неғұрлым ұзын болса, тербеліс периоды соғұрлым көп болды. Ал, керісінше, маятник неғұрлым қысқа болса, тербеліс периоды соғұрлым аз болды. Тербеліс периоды маятник ұзындығына тәуелді болады. - Тербелмелі процестер жүзеге асатын құрылғыларды тербелмелі жүйелер деп
- атайды. Осындай жүйелердің қарапайым түрі - математикалық және серіппелі
- маятник.
- Математикалық маятник деп созылмайтын салмақсыз жіңішке ұзын жіпке
- ілінген кішкентай ауыр шарды айтады.
- Маятниктің тербеліс периодының еркін түсу үдеуіне тәуелді болатын-
- дығы тәжірибеде жер бетінің әр түрлі нүктелеріндегі еркін түсу үдеуін
- дәл өлшеу үшін пайдаланылады. Мұндай құралдардың негізгі тетігі маят-
- ник болғандықтан, оларды маятникті құралдар деп атайды. Жер бетінің
- қажет аймағындағы еркін түсу үдеуін өлшеу үшін сол жерге маятникті
- құралдарды орнатады да, маятниктің Т тербеліс периодын өлшейді.
- Периодтың алынған мәні мен маятниктің белгілі ұзындығы бойынша сол
- жердегі еркін түсу үдеуі есептеледі. Еркін түсу үдеуін есептеу нәтижелері
- бойынша пайдалы қазба байлықтар қоры жатқан аймақты анықтауға
- болады.
- Жіпке немесе серіппеге ілінген жүктің тер-
- беліс периодының тербеліс амплитудасына
- тәуелді болмайтындығын 1583 ж. итальян-
- дық ұлы физик әрі астроном Галилео
- Галилей ашқан болатын. Бұл жаңалық де-
- нелердің механикалық тербелістерінің ал-
- ғашқы негізгі заңдарының бірі болып табы-
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|