Сырдария жєне Жетісу облыстарыныњ Ќазаќстанѓа ќосылуы
жүктеу/скачать 499,5 Kb.
|
Дип.-1924-1926-жылдарғы-ұлттық-мемлекеттік-үшін-күрес
Келтірілген сандар бұған дейінгі пайымдауларды одан әрі растайды. Алып Ресейді қоспағанда, Ташкенттің сауда айналымында басты орынды негізінен қазақтар мекендеген Сырдария облысы алып отыр. Бұл кестелерді Қазақстан жағы бекерге дерек ретінде келтіріп отырған жоқ. Оның үстіне бұл кестелердегі деректер Түркістан Республикасы Орталық статистика басқармасы, "1915 жылғы Түркістандағы ауыл шаруашылығына шолу" т.б. нақты ресми мәлімет көздерінен алынған. Бұлардың бәрі де Самарқанд, Қоқан және Әндіжанның Ташкентке қарағанда сауда айналымында басымдығын айқын көрсетеді. Тағы бір мысал Сырдария облысының 21747 сауда кәсіпорнының сауда айналымы 72339858 сомды құраса, Ферғана облысындағы 32359 сауда кәсіпорнының сауда айналымы 170791047 сомды құрады, Самарқанд облысындағы 12491 сауда кәсіпорнының сауда айналымы 51907562 сомды құрады. [27. 128-131] Осы деректердің бәрін егжей-тегжейлі келтіре отырып Қазақстан үкімет орындары жоғарыда келтірілген тезистері мен жазба баяндамасында мынадай түйінді қорытындылар жасады: а) қазақ халқының аумағын біріктіруге тез арада кірісу және бұл істе Түркістан қазақтарын Қазақ АКСР-на біріктіруді жүзеге асырып, оның орталығын сөзсіз Ташкент ету. Даулы аумақтардың қай мемлекетке тиесілі екендігін анықтаған кезде, революцияға дейінгі статистикалық деректерді басшылыққа алу; б) жобаланып отырған Қазақ АКСР-ы мына аумақтардан тұрады: Қазіргі өмір сүріп отырған Қазақ АКСР-нан, Жетісу және Сырдария облыстарының қазір өмір сүріп отырған шекарасынан және Самарқанд облысының Жизақ уезінің 6 қазақ болыстарынан; в) қазақтар мен оған туыстас қарақалпақтар тұратын Амудария облысының Қазақ АКСР-на кіруі мәселесі Бұқар және Хорезм республикаларының түпкілікті межеленуіне байланысты шешіледі. Самарқанд облысының Ходжент уезіндегі 89000 қазақ Өзбекстан аумағында қалады; г) жоғарыда айтылған қағидалар негізінде құрылған Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы халқының жалпы саны 9654200 адамды құрайтын, оның ішінде қазақтар 5570000 немесе республика халқының 54.3% құрайтын (революцияға дейінгі статистика мәліметтері бойынша) мелекеттік құрылым болады. 1920 жылы жүргізілген бүкіл ресейлік халық санағы бойынша, мұнда қазақтардың саны едәуір кемітілгендіктен, Қазақ АКСР-ның халқы 7.256.228 адам болды. Олардың ішінде: абсолюттік саны %-і Қазақтар 3.656.983 50.4 сарт,өзбек, тәжіктер 404.002 5.6 орыстар 3.195.745 44 жүктеу/скачать 499,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|