Сыртќы параќ (титул)


Әдебиет:негізгі[1];қосымша[5,6]. дәріс. Тақырыбы:ҚазақстанРеспубликасыныңбірыңғайкөлік



бет4/43
Дата24.09.2024
өлшемі238,07 Kb.
#145487
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43
Байланысты:
Жуктану УМК

Әдебиет:негізгі[1];қосымша[5,6].


  1. дәріс.


Тақырыбы:ҚазақстанРеспубликасыныңбірыңғайкөлік жүйесіндегі жүк тасымалдарының негізгі көрсеткіштері
Бірыңғайкөліктікжүйедегеніміз -жылжымалықұрамды, қатынау жолдарын, барлық түрдегі көлік құралдарын пайдалануды және басқаруды өзара келісіп ұйымдастыру және халық пен халық шаруашылығының көліктікталаптарын өз уақытында және сапалы етіп орындайтын жүйе.
Бірыңғайкөліктікжүйеніңнегізгікөрсеткіштері:

  • жүк ағыны: бір км жолға тура келетін көліктік жұмыс (т.км, жолауш.км).

  • жүктасымалдау:орташаарақашықтығыжүкайналымын тасымалдау көлеміне бөлу арқылы табады.

  • жолаушытасымалдау:жолаушыайналымынжолаушы тасымалдаудың орташаара қашықтығынабөлуарқылытабылады.

Жүктерді жеткізу мерзімі ара қашықтық пен жылдамдыққа байланысты.
Барлық түрдегі көліктердің жұмысының негізгікөрсеткіші жүкті жеткізу жылдамдығы (жолаушы тасымалдауда қатынау жылдамдығы).
Жүк және жолаушы қозғалысының орташа жылдамдығын анықтауда барлық аялдама аралық тоқтаулар есептеледі.
Техникалық жылдамдық - жылжымалы құрамның бүкіл қозғалыстағы орташа жылдамдығы.
Пайдалану жылдамдығы - жылжымалы құрамның аралық және соңғы аялдаманы есепке алғандағы жылдамдығы.
Тасымалдауқұны-біртенгегетуракелетінкөліктікжұмыс бірлігі (тн/ткм, тн/жолаушкм) ара қашықтық артумен көліктің жұмысқұнытөмендейді.
Көлікқұралыныңөнімділігі-оныңжүккөтергіштігіжәне жылдамдығына байланысты.
Орташа тәуліктік жүкпен жүріс - км-ге тура келетін жылжымалықұрамның тәуліктегі пайдалыжұмысбірлігі.
Жылжымалықұрамныңайналууақыты-көліктікпроцестің толық орындалуы үшін кеткен сағаттар немесе тәуліктер саны. Бұл көрсеткіш көлік құралын пайдалану және ұйымдастыру шамасын сипаттайды.
Көлік қызметкерлерінің еңбегінің өнімділігі көлік құралдарының өнімділігіне байланысты. Жүргізушілер біліктілігіне, жылжымалы құрамды техникалық баптау мен жөндеуді тетіктендіру және автоматтандыру деңгейіне байланысты.
Темір жол тасымалдары. Көліктік жүйеде темір жол алдыңғы орынды алады. Ол жүк айналымының – 60%, жолаушы айналымының 40% орындайды.
Теміржолкөлігіжалпыжүкайналымы–96%-ынэлектровоз және тепловоз тартқыштарда орындайды.
Темір жолдың өткізгіштік қабілетін арттырумақсатында жүк көтергіштігі 9 мың т. поездар пайдаланылады. Мұндай поездар әрбір вагондардан орташа жүк көтергіштігі 225 т-дан артық; цистерналар – 220 т, арнайы жартылай вагондар – 232 т; өзі түсіргіш вагондар – 280 т. Темір жолда тасымалдауда контейнерлерді пайдалану кеңінен жолға қойылған.
Вагондықжәнеконтейнерліктасымалдар:
Темір жол жүкқұжаттарын рәсімдеу және станцияда контейнерлерге тапсырыс беру.
Теміржолтарифтерінтөлеу,барлықстанциялықалымдарды және басқасын төлеу.
Контейнерлерді жылыту – контейнерлерді ішінен пенопластпенжәнеполиэтиленменжабыстыру(өтінімбойынша).
Контейнердітапсырысберушініңқоймасынатиеуүшін өзіндік автокөлікпен жеткізу.
Контейнердівагонғатиеужәнетағайындалғанстанцияға дейін жөнелту.
Тапсырысберушініңтілегібойыншажүрісжолыныңкез- келген нүктесінде контейнерді қадағалау.
Барлыққажеттітөлемдертөлеп,контейнердірәсімдеужәне алушының қоймасына түсіру үшін жеткізу.
Тапсырысберушініңтілегібойыншажүктердісақтандыру.
Теңізкөлігібірыңғайкөліктікжүйедежетекшіорыналады.
Жүк таситын кеме – жолаушылар тасымалдамайтын кеме (құрғақжүк,құйылатынжүктаситын,көліктікрефрижератор, мұзжарғыш сүйреткіш, итермелегіш, құтқарушы, техникалық флот, кабельді, арнаулы мақсаттағы және басқа да жолаушылар тасымалдамайтын кеме).
Руданы, көмірді, астықты, тыңайтқыштарды тасымалдау үшін бір палубалы үлкен судалар пайдаланылады. Ал сұйық жүктерді: мұнай, мұнай өнімдері, сұйық азық-түлік, химиялық заттар, сұйытылған газ тасымалдайтын судалар, танкерлерде жүзеге асырылады. Олар үлкен цистерналармен жабдықталған. Сонымен қатар арнайы судалар руда тасымалдаушы, ағаш, тас, көмір тасымалдаушы судалар, рефрижератор, суда–паром пайдаланылады.
Автомобиль көліктері – жалпы пайдалану және ведомствалық болып бөлінеді.
Жүк автомобиль тасымалдары бірқатар белгілер бойынша бөлінеді.
Орындау тәсілі бойынша: жергілікті тасымалдар – қысқа ара қашықтықтарда бір автокөліктік кәсіпорын (АКК) жүзеге асыратын тасымалдар; тікелей қатынауда тасымалдау – тасымалдауүрдісікөліктіңбіртүріндежүзегеасырылады,бірақ жүкті жөнелтушіден тұтынушыға жеткізу үшін бірнеше автокөліктіккәсіпорынқатысады; аралас қатынауда тасымалдау – жүктітасымалдаудабірнешекөліктіңтүріқатысады.
Ұйымдастыру белгісі бойынша: орталықтандырылған – жүктіалушығажеткізудеАККұйымдастырушыболыпжәнеосы процесті жүзеге асырады. Бұл тасымалдарды жүзеге асыруда жалпы пайдалану жылжымалы құралдарын пайдаланады. Орталықтандырылмаған-әрбіржүкалушыөзбетіншежүктерді жеткізуді қамтамасыз етеді.
Жүк топтамасының өлшемі бойынша: көлемді – үлкен көлемдегі бір түрдегі жүктері тасымалдаулар кіреді (30 т-дан артық), топталатын 30 т-ға дейін, ұсақ топтамада тасымалдау– жөнелтілетін жүктің көлемі көлік құралын толығымен жүктемейтінтасымалдаркіреді.Автомобилькөлігінде2000кг-ға дейін салмақтағыжүктерұсақ топтамаменесептеледі.
Жүктоптамасыдепбірмекен-жайғабіртасымалдау
құжатыменкүзетілетін,тасымалдауғаберілетінжүктердіайтады.
Аумақтық белгілері бойынша: технологиялық – кәсіпорын ішінде,құрылысаумағындағы,қалалық(қаласыртында)–ұзақ емес ара қашықтықта жақсы жолмен сипатталады, аудан ішілік (аудан аралық) – үлкен ара қашықтықта күрделі жол жағдайларымен сипатталады, қалааралық – тасымалдау ара қашықтығы 2000 кг-ға жететін және одан жоғары, халықаралық – ҚР шекарасынан тыста және шет елдерде тасымалдау.
Меңгеру уақыты бойынша тұрақты – жыл бойында жүзеге асырылатын тасымалдар, маусымдық – жылдың анық мерзімдерінде кезеңімен қайталанып отыратын тасымалдау, уақытша -өзгеретінсипаттағы жүк тасымалдары.
Сондай-ақ жеделдігі бойынша: жедел – дәл орнатылған уақыт бойынша жүзеге асырылады; мерзімсіз – орнатылған кезеңде жүзеге асырылады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет