8.4. Сұйытылған ерітінділердің беттік қабат күйінің теңдеуі
(8.29)-теңдеуін
келесі күйде жазайық:
(8.34)
Бұл теңдеу бойынша аз концентрацияда σ–c тәуелділігі сызықты болады. Бұл эксперименттен де көрінеді. (8.34)-өрнегін дифференциалдап, Гиббс теңдеуіне қою арқылы келесі теңдеуге келуге болады:
(8.35)
(8.36)
Бұл теңдеулерден төмен концентрацияда с-ның артуымен, Г сызықты күйде өзгеретіні көрінеді.
(8.34)-теңдеуді (8.36)-ға қойып,
(8.37)
теңдеуін шығарамыз.
(8.38)
шамасын енгізейік.
(8.38) шамасын (8.37)-ге қойып,
(8.39)
белгілеп, сұйытылған ерітінділердің беттік қабат күйінің теңдеуін шығарамыз:
. (8.40)
Бұл теңдеу идеалды газ күйінің теңдеуіне сәйкес келеді. Бірақ, мұндағы беттік қысым деп аталатын π шамасы формалды күйде енгізілді.
БАЗ концентрациясының артуымен π өседі, А азаяды және сұйытылған ерітінділер үшін шығарылған заң (8.40) бұзылады. Бұл заңның қолдану шекарасын анықтау үшін (8.38) бен (8.39)-ды
(8.41)
(8.26)-теңдеуіне қою керек:
(8.42.)
және σ – с қисықтарын π – с немесе π – lnс күйіне келтіріп, жанама бұрыштарынан мольдік аудандарды табуға болады. Осы жолмен алынған мәліметтер бойынша (π, А) және (πА/RT, π) қисықтары тұрғызылады (11-сурет). Мұндай қисықтардан π > 5 жағдайда (8.40) заңы бұзылатыны көрінеді. Яғни теңдеуі адсорбциялық қабатты екі өлшемді идеалды газ ретінде қарастыруға мүмкіндік туғызады
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
Адсорбция процесіне жалпы сипаттама беріңіз.
Заттарды беттік-активті және беттік-инактивті деп бөлуін түсіндіріңіз.
«Беттік активтілік» ұғымына анықтама беріңіз. Суда еритін БАЗ-дардың беттік активтілігін қалай анықтайды?
Шишковский теңдеуіне кіретін шамалардың мәнін түсіндіріңіз.
БАЗ-ың беттік керілуін өлшеу арқылы адсорбция изотермасын қалай есептеп шығаруға болады?
Адсорбция жұмысына анықтама беріп, оның Дюкло-Траубе ережесімен байланысын көрсетіңіз.
Ленгмюрдің адсорбция изотермасының теңдеуін динамикалық үлгі арқылы шығарыңыз.
Ленгмюр теңдеуімен әрекеттесуші массалар заңының байланысын көрсетіңіз.
Адсорбциялық қабат күйінің теңдеун жазыңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |