СөЖ: Антибиотиктер биосинтезінің технологиясы. Жартылай синтетикалық антибиотиктер

жүктеу/скачать 1,02 Mb.

Дата	15.12.2023
өлшемі	1,02 Mb.
	#138355

СӨЖ: Параметрлері бар сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі кезеңдер

Орындаған:Қабыланбек Ұлжалғас
Қабылдаған:Сержанова Құралай Шархановна

ЖОСПАР:

Өтпелі процестердің анықтамасы
Коммутация заңдары
Өтпелі кезеңдерді есептеу әдістері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Өтпелі процестер дегеніміз-электр тізбегінің бір тұрақты жұмыс режимінен (әдетте мерзімді) екіншісіне (әдетте мерзімді) ауысу процестері, мысалы, амплитудасы, фазасы, формасы немесе жиілігі.

Электр тізбегіндегі өтпелі үрдістер

Өтпелі үрдістер-бұл бір тұрақты жұмыс режимінен екіншісіне ауысу кезінде электр тізбегінде пайда болатын процесс. Өтпелі кезеңдерде автоматика жүйелері мен басқа құрылғылардың жұмысын бұзуға қабілетті үлкен кернеулер, шамадан тыс токтар, электромагниттік тербелістер пайда болуы мүмкін. Екінші жағынан, өтпелі кезеңдер практикалық қолдануды табады, мысалы, электронды генераторлардың әртүрлі түрлерінде, электроника және автоматика тізбектерінде. Схемада коммутация шартты түрде кілттің іске қосылуымен көрсетіледі (сурет. 1.1, а-тұйықталуға, б-ашуға).

Электр тізбегіндегі өтпелі үрдістер

Коммутация деп аталатын электр тізбегіндегі кез-келген өзгерістер кезінде (қосу, өшіру, қысқа тұйықталу, үзіліс, тізбектің немесе амплитуданың, жиіліктің немесе кернеудің фазасының кез-келген параметрінің секірмелі өзгеруі және т.б.), онда өтпелі процестер пайда болады.

Өтпелі кезеңдерді толығымен үш сатыға бөлуге болады:

1.Бастапқы қалыптасқан кезең.
2.Өтпелі кезең. Оның басталуы негізінде есебінде қабылданады (кейбір жағдайларда коммутация алдындағы уақытын және коммутациядан кейінгі уақытын ажырата білу қажет).
3. Теория жүзінде уақытында келетін, ал тәжірибе жүзінде салыстырмалы қысқа уақыттан кейін келетін, соңғы қалыптасқан кезең. Бұл кезең қалыптасқан деп аталады.

Өтпелі кезеңдерді есептеу барысында қолданылатын әдістер

Спектрлік (жиілік) әдісі

Электр тізбектеріндегі өтпелі процестерді талдаудың спектрлік (жиілік) әдісі сигнал спектрлері мен тізбектердің жиілік қасиеттері туралы ұғымды қолдануға негізделген. Бұл жағдайда кіріс сигналы спектрдің гармоникалық компоненттерінің қосындысы түрінде ұсынылады, ал тізбектің бір гармоникалық тербеліске реакциясына (реакциясына) сәйкес келетін сипаттамасы - күрделі беріліс коэффициенті K(jω) - тізбектің жиілік сипаттамасы.

Операторлық әдіс

Өтпелі процестерді есептеудің операторлық әдісі нақты уақыт функцияларынан (e(t), u(t), i(t) түпнұсқаларынан олардың операциялық кескіндеріне ( E(p), U(p), I(p)) ауысатын тікелей Лаплас түрлендіруін қолдануға негізделген.күрделі айнымалы (оператор) функциялары p = σ + jω. Кирхгоф заңдары бойынша кескіндерге арналған алгебралық теңдеулер жүйесін құрып, оны қажетті өтпелі функцияның кескініне қатысты шеше отырып, Лапластың кері түрлендірулері арқылы осы функцияның түпнұсқасын анықтау.

Дюамель интеграл әдісі

Дюамель интегралы әдісі кіріс сигналын 1(t) бірлік функциясының немесе δ(t) бірлік импульсінің элементар әсерінің қосындысы ретінде көрсетуге, сондай-ақ электр тогының үздіксіздік принципін көрсететін Дюамель интегралының формуласын қолдануға негізделген. Бұл ретте тізбектің сипаттамасы ретінде бірлік функцияның немесе Бірлік импульстің әсеріне тізбектің реакциясы (жауап) тиісінше қолданылады - h(t) өтпелі сипаттамасы немесе G(t) импульстік сипаттамасы-тізбектің уақытша сипаттамалары.

Комутацияның бірінші заңы

Коммутацияның бірінші заңы индуктор катушкасының магнит өрісінің өзгеруінің үздіксіздігіне байланысты және былай дейді: индуктивтілігі бар кез-келген филиалда коммутация кезіндегі ток пен ағым коммутация алдында болған мәндерді сақтайды, содан кейін дәл осы мәндерден өзгере бастайды.
Кез-келген түйінге қосылатын конденсаторлардағы электрлік заряд коммутация сәтінде коммутация алдында тұрған мәнді сақтайды және осы мәннен өзгере бастайды:

Коммутацияның 2 - заңы

Коммутацияның екінші заңы электр кернеуінің өзгеруінің үздіксіздігіне байланысты және былай делінген: сыйымдылығы бар кез-келген тармақта сыйымдылықтағы кернеу және коммутация кезіндегі электр заряды коммутация алдында болған мәндерді сақтайды, содан кейін дәл осы мәндерден өзгере бастайды

Қорытынды

Электр тізбегіндегі барлық өзгерістермен: қосу, өшіру, қысқа тұйықталу, кез-келген параметр шамасының ауытқуы және т.б. – онда өтпелі процестер пайда болады, олар бірден жүре алмайды, өйткені тізбектің электромагниттік өрісінде сақталған энергияның лезде өзгеруі мүмкін емес. Осылайша, өтпелі кезең катушканың магнит өрісіндегі сақталған энергия мөлшерінің және конденсатордың электр өрісінің тізбектің жаңа күйі үшін оның мәніне сәйкес келмеуіне байланысты.

Өтпелі кезеңдерде үлкен кернеулер, шамадан тыс токтар, электромагниттік тербелістер пайда болуы мүмкін, олар құрылғының істен шығуына дейін бұзылуы мүмкін. Екінші жағынан, өтпелі кезеңдер пайдалы практикалық қолдануды табады, мысалы, әртүрлі электронды генераторларда. Мұның бәрі тізбектің стационарлық емес режимдерін талдау әдістерін зерттеуді қажет етеді.

Қолданылған әдебиеттер тізімі:

https://tou.edu.kz
https://libr.aues.kz
Шолпан апайдың электронды оқулығы;
Ғаламтор желісі

жүктеу/скачать 1,02 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: