Сөж тақырыбы

Қорытынды 
Қорыта келгенде, мал тұқымын асылдандыру, олардың өнімділігін 
жылдан-жылға арттыру және малдың конституциялық экстерьерлік 
мықтылығын дамыту iсi төлдi жақсы өсiруге байланысты. Әсіресе, аса сүтті 
iрi қара малы мен бұқалардан алынған бұзауларға, ата-тектерінің 
қасиеттілігін дамыту шаруашылықтың өзiнде бар азықты жегiзiп үйреткен. 
Мал жастайынан азықпен толық қамтамасыз етілсе, олардың тұқым 
қуалаушылық заңдылықтары толық айқындала алады. Мал төлден өседi, 
сондықтан мал шаруашылығының тажірбиелі бақташылары тумаған 
бұзаудың қамын оны жатырда жатқан кезiнен бастап ойлайды. Бұзау 
туғаннан кейiн оларды көлемді, шырынды азықтарды көп, ал жемдi азырақ 
берiп өсiредi. Еттi iрi қара шарушылықтарында керiсiнше, жемді көбірек 
береді. Бірінші тәсілді қолданғанда өсіп келе жатқан малдардың организімде 
зат алмасу күшейіп, әрi ас қорту органдары жақсы жетiледi оның барлығы 
сүттiң көп болуына әсер тигізеді. Екiншiсінде, етті шаруашылықта 
бұзауларға жемдi көп беруден аз уакыттың iшiнде көп салмақ қосады. Сүтті 
мал шаруашылықтарында бұзауларға қолдан сүт беру тәсілін қолданып, 
бiрнеше бұзауды бiр iрi қараға бекiтiп, сол iрi қараның сүтін емізіп өсiредi. 
Еттi iрi қара шаруашылығында бұзауларды 6-8 айға дейiн енелерiмен бiрге, 
әрi қосымша азық беріп өсіреді. Мұның өзі екі бағыттағы 
шаруашылықтардың бұзау өсiру тәсiлдерiнiң әр түрлі екендігін көрсетеді. 

Қолданылған әдебиеттер: 
1. Ж.Мырзабеков, П.Ибрагимов. «Ветеринарияляқ гигиена» Алматы «Білім» 
2005ж. 
2. Онегов А.П. « Справочник по гигиене сельхозяйственных животных» 
Россельхозиздат, 1984ж. 
3. М.М.Садуақасов. «Ветеринариялық – санитарлық гигиена» Алматы 2008ж. 
4.Волков Г.К. Гигиена крупного рогатого скота па промышленных 
комплексах. М., Россельхозиздат, 1978. 
5. Волков Г.К. и др. Ветеринарно санитарные и зоогигиенические проблемы 
промышленного животноводства. М., Колос, 1979.