Солтустік Ќазаќстан облысы

(барлығы 68 сағат)

Қозғалысқа берілген есептерді шешу

Негізгі компоненттері:

S –жүрілген жолы, v-жылдамдығы, t-уақыты;

450(х+5-х)=х(х+5);

х²+5х-2250=0;

-50-есеп шартын қанағаттандырмайды

х_1,2=

45

Жауабы: 50 км/сағ, 45 км/сағ.

Өзен бойымен қозғалысқа берілген есептерді шешу үшін мына деректерді есте сақтау керек:

v_{өзен ағысымен}= v_өздік + v_{ағыстың}

v_{ағысқа қарсы} = v_өздік - v_{ағыстың}

v_{плоттың} = v_{ағыстың}

Есеп: Өзен ағысымен жүзгенде кеме жолына 3 сағат кетірді ал қайту жолына 5 сағат кетірді. Өзен ағысының жылдамдығы 5 км/сағ. Кеменің тынық судағы жылдамдығын табыңдар?

Шешуі: Кеменің тынық судағы жылдамдығын х (км/сағ);х>5 деп белгілейік.

Шама	Өзен бойымен қозғалыс
S=v*t v (км/сағ) t(сағ)	өзен ағысымен өзен ағысына қарсы 3(x+5) 5(x-5) тең х+5 х-5 3 5

Жұмысқа берілген есептер

Негізгі компоненттері: А-жұмыс, t-уақыт, N- жұмыс өнімділігі

А=N*t
Есеп: Жоспар бойынша бригада 14 күнде егіс алқабын жырту тиіс.

Бригада күнде 5 га артық жыртып жұмысты 12 күнде бітірді. Қанша га жер жыртылды?

Шешуі: жоспар бойынша күніне х (га);х>0 деп белгілейік.

14х=12(х+5);

2х=60;

х=30.

Жауабы: 420 га

Концентрацияға берілген есептер

Негізгі компоненттері: А,В,С әртүрлі үш зат массалары m_A, m_B, m_C.

Қоспаның массасы: M= m_A+ m_B+ m_C

Қоспадағы А заттың массалық концентрациясы (қоспадағы таза заттың мөлшері) деп С_А шаманы айтады:

С_А, С_В және С_С массаслық концентрациялары келесі теңдікпен байланысқан:

С_А+С_В +С_С =1
Қоспадағы заттың А проценттік мөлшері деп шаманы айтады:

Р_А= С_А·100%

Есеп шығару жоспары:

1. 
   Белгісіздерді анықтау.
   
2. 
   Таза затты анықтау : С_А-таза зат мөлшері, (1- С_А) қоспа мөлшері
   
3. 
   Пайыздарды ондық бөлшектерге аудару.
   
4. 
   Қоспаның өзгерісін бақылау.
   
5. 
   Теңдеу құрастыру.
   
6. 
   Жауабын тқжырымдау.
   

Шешімі: х кг таза су құю керек болсын: х>0. Таза зат ретінде тұзды аламыз.

Кестенің екінші жолы бойынша теңдеу құрамыз:

0,05·80=(80+х)·0,04

80+х=100

Жауабы: 20 кг

Арифметикалық амалдардың компоненттерінің

тәуелділігіне берілген есептер

Санның формуласын пайдалануға берілген есептер

1. 
   Есеп: екітаңбалы санын оның цифрларының қосындысына бөлсе, қалдығы 3 болатын 4-ке тең бөліндінің мәнін аламыз.Егер сол санын цифрларының көбейтіндісіне бөлсе, қалдығы 5 болатын 3-ке бөліндінің мәні шығады. Сол санды табыңыз.
   

ab=10a+ b берілген екітаңбалы сан

Есептің шарты бойынша:

10a+ b=4(a+ b)+3 2 a - b=1 b=2 a - 1

10a+ b=3ab+5 10a+ b=3ab+5 2a²-5+2a =0

a₁= 2

Егер a= 2, b= 3

1. 
   Есептің шартымен танысып, оны элементар шарттарға ажыратып, қандай талаптар қойылғанын анықтап есепке толық талдау жасау;
   
2. 
   Берілген есепті схема түрінде жазу;
   
3. 
   Есепті шығару тәсілін іздеу;
   
4. 
   Табылған тәсіл бойынша есепті шығару;
   
5. 
   Есптің нәтижесін тексеру;
   
6. 
   Есепті зерттеу;
   
7. 
   Есептің жауабын тұжырымдау керек.