Контакт – ақпаратты қабылдауға және беруге өзара әзірлік жағдайы ретінде байланыс орнатуға арналған;
Аспаптық – әрекетті орындау үшін қажетті ақпаратты басқару мен берудің әлеуметтік механизмі ретінде коммуникацияны сипаттайды;
Интегративті – қарым-қатынасты адамдарды жақындастыру құралы ретінде ашады;
Ақпараттық – хабарламалармен, пікірлермен, идеялармен және шешімдермен алмасумен сипатталады.
Іскерлік әңгімеге психологиялық дайындық және серіктеске деген көзқарас өте маңызды мәселе. Нәтиже сіздің дайындығыңызға байланысты, әңгіменің өзін қалай құрғаныңызға байланысты анықталады.
1. Іскерлік қарым-қатынас, оның принциптері мен ережелері. Әңгімелесуді құруда айқын қателіктер жібермеу үшін психологтар келесі негізгі принциптерді қолдануды ұсынады. Әңгімелесуші мен әңгімелесу субъектісі арасындағы шекараны орнату өте маңызды психологиялық принцип болып табылады.
Рационалдылық Әңгімелесу кезінде серіктес эмоцияларды көрсетсе де, ұстамдылық таныту керек. Неліктен? Біріншіден, бақыланбайтын эмоциялар әрқашан шешімге теріс әсер етеді. Екіншіден, «Талқылауда кім сабырлы болса, сол жеңеді» деген психологиялық заңдылық бар. Тыныштық пен ұтымдылық - серіктестің эмоцияларының көтерілуіне ең жақсы жауап.
Түсіну Әңгімелесушіні түсінуге тырысыңыз. Өйткені, ол сізге өз ұстанымын түсіндіруге, өз пікірін сізге жеткізуге тырысады. Бірақ сіздің оның көзқарасына немқұрайлы қарауыңыздан ол мақсатқа жете алмайды. Және бұл тітіркенуді тудырады және әңгімелесушінің сіздің ұстанымыңызды түсінбеуіне әкелуі мүмкін.
Назар аудару Әңгімелесу кезінде зейіннің шоғырлану деңгейі өзгеретіні анықталды. Және бұл тіпті алаңдататын нәрселер болмаған кезде де болады. Сөйлесу барысында шоғырлану мен зейін бірдей емес. Адамның психикасы ақпарат алу процесінде мезгіл-мезгіл үзілістерді қажет ететіндей реттелген. Осы сәттерде назар еріксіз бөлінеді. Мұндай сәттерде сіз оның назарын ауызша немесе ауызша емес түрде аударуыңыз керек, үзілген байланысты қалпына келтіріңіз. Мұны істеудің ең жақсы жолы: «Сіз мені тыңдап отырсыз ба?» деген сұрақты қою.
Әңгімелесу кезінде жалған ақпарат беруге болмайды. Ақпараттың өтірік екендігін әңгімелесуші білгенде, ол әрі қарай сізге сенімсіздік танытады.
