көрнекілік, жүйелілік және оқыта отырып тәрбиелеу принципімен алғашқы сауат ашу үшін оқу құралын жазған тұңғыш ағартушы-ұстаз.
Ы.Алтынсарин (1841-1889)
Методиканы қазақ тәжірибесіне тұңғыш рет енгізіп, төрт түрлі факторды бірге алып қарайды:
1) материал;
2) соның берілу тәртібі мен методикасы;
3) оқушы;
4) мұғалім;
Ы.Алтынсарин (1841-1889)
Мектепте орыс тілін үйретумен байланысты «аударма әдісі» дейтін жүйені енгізді. Бұл пәнді терең меңгеруге негізделген, оқушылардың ынтасын арттыратын әдіс болды.
Ы.Алтынсарин (1841-1889)
Ыбырай бүкіл Ресей көлемінде көрінген үлкен педагог, методист болды. Оны Эфиров: «ХIХ ғасырдағы бүкіл Ресей педагогтарының алдыңғы шебіндегі тұңғыш педагог-методист»- дейді.
Абай Құнанбаев (1845-1904)
қазақ жастарын оқуға, өнерге, мәдениетке үндеуде адамгершіліктің, парасаттылықтың асыл мұрасын қалдырған. Ұлы Абай халық бұқарасының тәрбиешісі, психолог, педагог, данышпан-гуманист, ағартушы-ұстаз.