Строительные нормы и правила строительная терминология



Pdf көрінісі
бет21/49
Дата03.03.2017
өлшемі3,43 Mb.
#7023
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   49

 
Жерасты 
имараттарының 
қаптауы - 
 
қоймаларда,  тоннельдерде,  гараждарда  т.б.  
ішкі  беттерін  құрайтын  құрылыс  құралымы. 
Жерасты  құрылыстары  қаптауын  жерасты 
имараттарын 
қираудан, 
қоршаған 
тау 
жыныстарының  шектен  тыс  жылжуынан,  жер 
асты  суының  басып  қалуынан  қорғау  үшін 
жасайды. 
Обезвреживание  сточных  вод
 -  очистка  сточных 
вод  от  содержащихся  в  них  вредных  веществ  до 
степени,  позволяющей  сбрасывать  их  в  водоём 
или 
использовать 
повторно 
для 
производственных нужд. 
 
Ағынды  суларды  залалсыздандыру – 
ақаба 
сулардың    құрамындағы  зиянды  заттарды 
суатқа 
жіберетіндей 
немесе 
өндірістік 
қажеттерге 
қайталай 
қолдану 
дәрежесіне 
жеткізетіндей етіп тазалау. 
Обеззараживание
 - уменьшение  до  предельно 
допустимых  норм  загрязнения  и  заражения 
территории,  объектов,  воды,  продовольствия, 
пищевого  сырья  и  кормов  радиоактивными  и 
опасными 
химическими 
веществами 
путём 
дезактивации,  дегазации  и  демеркуризации,  а 
также  опасными  биологическими  веществами 
путём дезинфекции и детоксикации. 
 
Зарарсыздандыру 
– радиоактивті және қауіпті 
химиялық 
заттарды 
дезактивация, 
газсыздандыру,  демеркурлендіру,  сондай-ақ 
қауіпті 
биологиялық 
заттарды 
дезинфекциялау,  детоксикациялау  жолымен 
аумақты, нысандарды, суды, азық-түлікті, азық 
шикізаты 
мен 
жемдерді 
уланудан 
және 
ластанудан  белгіленген  норма  шегіне  дейін 
азайту. 
Обеззараживание  воды
 -  уменьшение  количества 
болезнетворных  организмов  в  воде  до  пределов, 
установленных 
санитарно-гигиеническими 
требованиями. 
 
Суды  зарарсыздандыру - 
  судағы  ауру 
тудыратын бактериялар мөлшерін санитарлық-
гигиеналық  талаптар  белгілеген  шекке  дейін 
азайту.  
Обеззараживание  природных  и  сточных  вод - 
уничтожение  в  воде  болезнетворных  бактерий  и 
вирусов. 
 
Табиғи  және  ақаба  суларды  зарарсыздандыру 
– 
судағы  ауру  тудыратын  бактериялар  мен 
вирустарды жою. 
Обеспечение 
безопасности 
в 
чрезвычайных 
ситуациях 
–  принятие    и  соблюдение  правовых 
норм,  выполнение  экологозащитных,  отраслевых 
или ведомственных требований и правил, а также 
проведение 
комплекса 
организационных, 
экономических  эколого-защитных,  санитарно-
гигиенических,  санитарно-эпидемиологических  и 
специальных  мероприятий,  направленных  на 
обеспечение 
защиты 
населения, 
объектов 
народного 
хозяйства 
и 
иного 
назначения, 
окружающей  природной  среды  от  опасностей  в 
чрезвычайных ситуациях. 
 
Төтенше жағдайларда қауіпсіздікті қамтамасыз 
ету – 
құқықтық  нормаларды  қабылдау  және 
сақтау,  экологиялық  қорғау,  салалық  немесе 
ведомстволық 
талаптар 
мен 
ережелерді 
орындау,  сондай-ақ  төтенше  жағдайлардағы 
қауіп-қатерден 
қоршаған 
табиғи 
ортаны, 
халық 
шаруашылығы 
және 
басқа 
да 
бағытттағы  нысандарды,  халықты  қорғаумен 
қамтамасыз  етуге  бағытталған  ұйымдастыру, 
экономикалық, 
экологиялық 
қорғау, 
санитарлық-гигиеналық, 
санитарлық-
эпидемиологиялық  және  арнайы  шаралар 
кешенін өткізу. 
Обеспечение 
безопасности 
населения 
в 
чрезвычайных 
ситуациях
 – соблюдение 
правовых  норм,  выполнение  эколого-защитных, 
отраслевых  или  ведомственных  требований  и 
правил, а также проведение комплекса правовых
организационных,  экологозащитных,  санитарно-
 
Төтенше  жағдайларда  халықтың  қауіпсіздігін 
қамтамасыз  ету  –
  құқықтық  нормаларды 
сақтау,  экологиялық  қорғау,  салалық  және 
ведомстволық 
талаптар 
мен 
ережелерді 
орындау,  сондай-ақ  төтенше  жағдайлар  пайда 
болу  кезінде  адамдардың  денсаулығы  мен 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
113 
гигиенических,  санитарно-эпидемиологических  и 
специальных  мероприятий,  направленных  на 
предотвращение или предельное снижение угрозы 
жизни и здоровью людей, потери их имущества и 
нарушения  условий  жизнедеятельности  в  случае 
возникновения чрезвычайной ситуаций. 
өміріне  төнетін  қауіп-қатердің  шегін  азайту, 
олардың дүние-мүлкінің жоғалмауы, өмір сүру 
шарттарының 
бұзылмауына 
бағытталған 
құқықтық, ұйымдастыру,  экологиялық  қорғау, 
санитарлық-гигиеналық, 
санитарлық-
эпидемиологиялық  және  арнайы  шаралар 
кешенін өткізу.   
Обеспечение  пожарной  безопасности - 
принятие  и 
соблюдение 
нормативных 
правовых 
актов, 
правил  и  требований  пожарной  безопасности,  а 
также 
проведение 
противопожарных 
мероприятий.  
 
Өрт  қауіпсіздігін  қамтамасыз  ету - 
  өрт 
қауіпсіздігі 
талаптары 
мен 
ережелерін, 
нормативтік  құқық  актілерін  қабылдау  және 
сақтау,  сондай-ақ  өртке  қарсы  іс-шараларды 
өткізу.  
Обеспечение 
промышленной 
безопасности 
в 
чрезвычайных 
ситуациях - 
принятие 
и 
соблюдение 
правовых 
норм, 
выполнение 
экологозащитных, 
отраслевых 
или 
ведомственных  требований  и  правил,  а  также 
проведение 
комплекса 
организационных, 
технологических 
и 
инженерно-технических 
мероприятий,  направленных  на  предотвращение 
промышленных  аварий  и  катастроф  в  зонах  
чрезвычайной ситуации. 
 
Төтенше 
жағдайларда 
өнеркәсіптік 
қауіпсіздікпен  қамтамасыз  ету – 
құқықтық 
нормаларды 
қабылдау 
және 
сақтау, 
экологиялық 
қорғау, 
салалық 
немесе 
ведомстволық 
талаптар 
мен 
ережелерді 
орындау, 
сондай-ақ 
төтенше 
жағдай 
аймақтарындағы 
өнеркәсіптік 
апаттардың 
алдын 
алуға 
бағытталған 
инженерлік-
техникалық, 
технологиялық 
және 
ұйымдастыру шаралар кешенін өткізу. 
Обжиг - 
нагрев  и  выдержка  при  высокой 
температуре  (в  обжиговых  печах)  различных 
материалов  с  целью  придания  им  необходимых 
свойств  (например,  твердости,  прочности)  или 
удаления из них примесей. 
 
Күйдіру 
–  қажетті  қасиеттерді  (мысалы, 
қаттылық,  беріктік)  беру  мақсатында  түрлі 
материалдарды 
жоғары 
температурада 
(күйдіру  пештерінде)  қыздыру  және  ұстау 
немесе олардан қоспаларды жою. 
Обжиговая  печь  -
  печь  для  обжига  различных 
материалов. 
 
Күйдіру 
пеші – 
түрлі 
материалдарды 
күйдіруге арналған пеш. 
Обкладка поручня - 
наружная декоративная часть 
поручня. 
 
Тұтқа  қаптауы – 
тұтқаның  сыртқы  әшекей 
бөлігі. 
Обладатели  сервитута - 
лица,  имеющие  право 
ограниченного  пользования  чужими  земельными 
участками ( сервитут). 
 
Сервитут  иелері - 
иелері  бөтен  жер телімдеріне 
шектеулі  қолдану  (сервитут)  құқығы  бар 
тұлғалар.  
Облачное 
небо 
МКО 
 
(по 
определению 
Международной  комиссии  по  освещению – 
МКО) - небо,  полностью  закрытое  облаками  и 
удовлетворяющее 
условию, 
при 
котором 
отношение 
его 
яркости 
на 
высоте 
θ
над 
горизонтом к яркости в зените равно (1+2sin
θ
)/3. 
 
ХЖК 
бұлтты 
аспан 
 
(Халықаралық  
жарықтандыру 
комиссиясының 
анықтауы 
бойынша - ХЖК)  –  көкжиектегі    Ө  
биіктігіндегі  жарықтықтың  қатысы  аспан 
биіктігіндегі (1+2sinӨ)/3 
тең 
күйін 
қанағаттандыратын  толығымен  бұлт  жапқан 
аспан.  
Облицовка - 
конструкция 
из 
штучных 
материалов, 
образующая 
наружный 
слой 
элементов  зданий  (стен,  колонн,  перекрытий, 
цоколей) и поверхности сооружений. 
 
Қаптау 
-  ғимарат 
элементтерінің 
(қабырғалардың, 
ұстындардың, 
аражабындардың,  цоколдардың)  және  имарат 
бетінің 
сыртқы 
қабатын 
түзетін 
дара 
материалдардан тұратын құралым. 
Облицовочное  защитное  покрытие -  
  защитное 
покрытие,  состоящее  из  штучных  материалов, 
укладываемых  на  химически  стойкой  смазке  или 
растворе, подстилающего и изоляционного слоя.  
 
Қаптаулы  қорғаныш  жабын
 – оқшаулағыш 
және 
астарлық 
қабат 
ерітіндіге 
немесе 
химиялық    төзімді  жақпаға  төселетін,  дара 
материалдардан тұратын қорғаныш жабын. 
Облицовочные  работы - 
отделка  поверхности 
зданий и сооружений.  
 
Қаптау 
жұмыстары – 
ғимараттар 
мен 
имараттардың сыртқы бетін әрлеу. 
Обломы  архитектурные – 
разные  по  форме 
поперечного сечения протяженные архитектурные 
элементы,  расположенные  преимущественно  по 
горизонтали 
(на 
цоколях, 
в 
карнизах, 
междуэтажных поясах, тягах, базах колон). 
 
Сәулет  қиындылары – 
негізінен  көлденеңінен 
орналасқан 
(цоколь, 
ернеу, 
қабатаралық 
белдіктерде, 
тартқыштарда, 
ұстын 
түптабандарында)  пішіні  бойынша  әр  түрлі 
кесе  көлденең  қима  түріндегі  ұзындықтағы 
сәулеттік элементтер. 
Обмуровка 
котла - 
огнеупорные 
и 
теплоизоляционные 
ограждения 
 
котла, 
отделяющие  его  топочную  камеру  и  газоходы  от 
окружающей  среды.  Обмуровка  котла  позволяет 
уменьшить  потери  теплоты,  снизить  присосы 
холодного  воздуха  в  газоходы  и  предотвратить 
выбивание из котла газов.  
 
Қазанды  айналдыра  қаптау – 
қазанның  жағу 
камерасын  және  газ  жүргішін  қоршаған 
ортадан  бөлетін,  отқа  төзімді  және  жылу 
оқшаулауғыш    қоршауы.  Қазанды  айналдыра 
қаптау  жылу  жоғалтуды  азайту,  газ  жүретін 
жолдардағы  суық  ауаның  көбеюін  төмендету, 
қазаннан  түтіндік  газдарды  шығарудың  алдын 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
114 
алуға мүмкіндік береді. 
Обои - 
рулонный  отделочный  материал  на 
бумажной 
или 
другой 
гибкой 
основе, 
предназначенный  для  оклейки  стен  и  потолков 
помещений. 
 
 
Тұсқағаздар - 
 
ғимарат 
төбесі 
мен 
қабырғаларына арналған қағаз немесе басқа да 
икемді негіздегі бумалық әрлеу материалдары. 
Оболочк
а – пространственная  конструкция, 
ограниченная 
двумя 
криволинейными 
поверхностями,  расстояние  между  которыми 
(толщина  оболочки)  мало  по  сравнению  с 
остальными размерами конструкции. 
 
Қабықша – 
құралымның басқа өлшемдерімен 
салыстырғанда        екі  қисық  сызықты  бетпен 
шектелген  аралығы(қабықша  қалыңдығы)  өте 
аз кеңістікті құралым. 
Оборачиваемость 
мобильного 
(инвентарного) 
здания,  сооружения  или  комплекса
 – количество 
передислокаций 
мобильного 
(инвентарного) 
здания, 
сооружения 
или 
комплекса 
за 
определенный календарный срок. 
 
Жеделәрекетті  (жабдықты)  ғимарат,  имарат 
немесе кешеннің айналымдылығы – 
белгілі бір 
күнтізбелік мерзімде жеделәрекетті (жабдықты) 
ғимарат,  имарат  немесе  кешенді  жаңа  орынға 
ауыстыру мөлшері. 
Оборотное 
водоснабжение
 – многократное 
использование воды в системах водоснабжения на 
предприятиях. 
 
Айналмалы 
сумен 
жабдықтау 

 
кәсіпорындағы  сумен  жабдықтау  жүйесінде 
суды бірнеше рет пайдалану. 
Оборудование  здания  инженерное
 – комплекс 
технических 
устройств, 
обеспечивающих 
благоприятные  (комфортные)  условия  быта  и 
трудовой  деятельности  населения,  включающий 
водоснабжение 
(холодное 
и 
горячее), 
канализацию, вентиляцию, электрооборудование, 
газоснабжение, 
средства 
мусороудаления 
и 
пожаротушения, 
лифты, 
телефонизацию, 
радиофикацию  и  другие  виды  внутреннего 
благоустройства. 
 
Ғимараттың 
инженерлік 
жабдықтары – 
халықтың  тұрмыстық  жағдайы  мен  еңбек  ету 
ыңғайлылығын  қамтамасыз  ететін  техникалық 
қондырғылар  кешені,  бұлардың  құрамына 
сумен 
жабдықтау 
(ыстық 
және 
суық), 
канализация,  желдету,  электр  жабдықтары, 
газбен  жабдықтау,  қоқыс  тазарту  және  өрт 
сөндіру  құралдары,  лифтілер,  радио,  телефон 
жүргізу  және  басқа  да  ішкі  абаттандырудың 
түрлері енеді. 
Обочина
 – боковая  часть  земляного  полотна 
между  его  бровкой  и  кромкой  проезжей    части 
автомобильной дороги или подошвой балластной 
призмы железнодорожного пути. 
 
Жол  жағасы – 
автомобиль  жолы  және 
теміржол  жолдары  табанының  балластық 
призмасы  өту  бөлігінің  жиегі  мен  ернеуінің 
арасындағы топырақ төсемінің қаптал бөлігі. 
Образец продукции, 
эталон продукции – образец 
изделия, 
изготавливаемый 
промышленным 
способом  в  одном  или  нескольких    экземплярах 
(партией)  с  целью  опытной  проверки  и  контроля 
конструктивно-технических  и  потребительских 
качеств,  предусмотренных  техническим  заданием 
на его проектирование и проектом. 
 
Өнім  үлгісі,  өнім  эталоны - 
тәжірибелі  тексеру 
және 
құралымдық-техникалық 
пен 
тұтынушылық  сапасын  бақылау  мақсатында 
оның  жобалануы  мен  жобасының  берілген 
техникалық  тапсырмаларда  ескерілген  бір 
немесе  бірнеше  данада  өнеркәсіптік  тәсілмен 
дайындалған өнім үлгісі. 
Обратная  лопата – 
рабочее  оборудование 
одноковшового  экскаватора,  обеспечивающее 
копание  движением  вниз  по  направлению  к 
машине. 
 
Қайырмалы  күрек – 
машина  бағытында 
төмен  қоғалысты  қазумен  қамтамасыз  ететін 
бір шөмішті экскаватордың жұмыс құралы.  
Обратная 
(нелицевая) 
поверхность 
асбестоцементного 
изделия – 
поверхность 
асбестоцементного  изделия,  имеющая  отпечатки 
технического сукна или сетки. 
 
Асбестоцементті  өнімнің  кері  беті  (теріс  жағы) 
– 
техникалық  мәуіті  немесе  тор  іздері  бар 
асбестоцементті бұйымның беті. 
Обрез – 
горизонтальный  уступ  стены  или 
фундамента, 
образованный 
в 
результате 
изменения толщины кладки вышележащей части. 
 
Жиек – 
тас  қалаудың  жоғары  жатқан  бөлігі 
қалыңдығының  өзгеруі  нәтижесінде  пайда 
болған  іргетас  немесе  қабырғаның  көлденең 
кертпеші. 
Обсадная  труба – 
труба,  применяемая  для 
крепления стенок буровой скважины. 
 
Қаптама  құбыр – 
бұрғылау  ұңғымасының 
қабырғаларын  бекіту  үшін  қолданылатын 
құбыр. 
Обстановка 
автомобильной 
дороги – 
совокупность  устройств  (ограждений,  дорожных 
знаков  и  указателей),  разметка  проезжей  части, 
оформление 
придорожной 
полосы 
и 
др., 
обеспечивающих  безопасность,  непрерывность 
движения 
транспортных 
средств, 
а 
также 
служащих  для  защиты  участников  движения  и 
придорожных территорий. 
 
Автомобиль  жолдарының  жабдықтары - 
  көлік 
құралдарының 
үздіксіз 
қозғалысын, 
қауіпсіздігін қамтамасыз ететін, сондай-ақ, жол 
жағасы 
аумақтары 
және 
қозғалысқа 
қатысушыларды  қорғау  үшін  қызмет  ететін, 
өту  жолының  белгілеуі  мен  жол  жағасы 
жолақтарының  безендірілуі  және  басқа  да 
құрылғылар  (қоршаулар,  жол  белгілері  мен 
көрсетулер) жиынтығы. 
Обугливание – 
образование 
углерода 
в   
Көмірлену – 
пиролиз  немесе  органикалық 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
115 
результате  пиролиза  или  неполного  сгорания 
органического вещества. 
затттардың 
толық 
жанбауы 
салдарынан 
көміртегінің түзілуі. 
Обучение  населения  действиям  в  чрезвычайных 
ситуациях – 
целенаправленное 
накопление 
населением  знаний,  приобретение  и  закрепление 
навыков, необходимых при защите от опасностей, 
вызванных источниками чрезвычайных ситуаций, 
а  также  при  участии  в  проведении  неотложных 
работ  в  зонах  чрезвычайной  ситуации  и  очагах 
поражения. 
 
Төтенше  жағдайларда  халықты  іс-қимылға 
үйрету – 
төтенше  жағдай  көздері,  сондай-ақ 
төтенше  жағдай  аймақтары  мен  зақымдау 
ошақтарында 
шұғыл 
жұмыстар 
өткізуге 
қатысу  кезінде  туатын  қауіптен  қорғануға 
қажетті  дағдыларды  үйрену  және  бекіту, 
халықтың білімін мақсатты түрде молайту. 
Общая  площадь
  строений  -              подсчитывается 
как  сумма  площадей  всех  этажей  жилого  дома, 
хозяйственно-бытовых и иных строений. 
 
Құрылыстардың жалпы ауданы - 
тұрғын үйдің 
барлық 
қабаттарының, 
шаруашылық-
тұрмыстық және өзге де құрылыстар көлемінің 
жалпы жиынтығы болып есептеледі. 
Общая площадь квартиры 
– суммарная площадь 
жилых  и  подсобных  помещений  квартиры  с 
учетом лоджий, балконов, веранд, террас. 
 
Пәтердің 
жалпы 
ауданы – 
пәтердің 
лоджиялар,  балкондар,  дәліздер,  қолайлы 
ашық  алаңдары  ескерілген  тұрғын  және 
қосалқы бөлмелерінің жиынтық ауданы. 
Общее  освещение – 
освещение,  при  котором 
светильники 
размещаются 
в 
верхней 
зоне 
помещения  равномерно  (общее  равномерное 
освещение)  или  применительно  к  расположению 
оборудования 
(общее 
локализованное 
освещение). 
 
Жалпы 
жарықтандыру – 
үй-жайлардың 
жоғарғы  аймағында  шамдалдардың  біркелкі 
орналасуы  (жалпы  біркелкі  жарықтандыру) 
немесе  жабдықтардың  орналасуына  қатысты 
(жалпы 
локальды 
жарықтандыру) 
жарықтандыру. 
Общественный 
жилищный 
фонд – 
фонд, 
состоящий 
в 
собственности 
общественных 
объединений. 
 
Қоғамдық 
тұрғын 
үй 
қоры 

қоғамдық 
бірлестіктер меншігінің есебінде тұратын қор. 
Объединенный  вокзал – 
комплекс  зданий  и 
сооружений 
для 
обслуживания 
пассажиров 
несколькими видами транспорта. 
 
Біріккен  вокзал – 
бірнеше  көлік  түрімен 
жолаушыларға  қызмет  көрсетуге  арналған 
имараттар мен ғимараттар кешені. 
Объект  народного  хозяйства – 
предприятие, 
объединение, учреждение или организация сферы 
материального 
производства 
или 
непроизводственной 
сферы 
хозяйства, 
расположенное на единой площадке. 
 
Халық  шаруашылығы  нысаны – 
біртұтас 
алаңда 
орналасқан 
кәсіпорын, 
бірлестік, 
мекеме немесе материалдық өндіріс саласының 
ұйымы немесе шаруашылықтың өндірістік емес 
саласы. 
Объект  различения – 
рассматриваемый  предмет, 
отдельная  его  часть  или  дефект,  которые 
требуется различать в процессе работы. 
 
Ажырату 
нысаны – 
жұмыс 
процесінде 
ажыратуды  талап  ететін  қарастырылатын 
зат,оның жеке бөлігі немесе ақауы. 
Объект  строительства – 
отдельное  здание  или 
сооружение  со  всеми  относящимися  к  нему 
оборудованием, 
инвентарем, 
инструментами, 
галереями, 
эстакадами, 
внутренними 
инженерными  сетями  и  коммуникациями,  на 
строительство  (реконструкцию  или  расширение) 
которого 
составляется 
самостоятельная 
объектная 
смета. 
Отдельными 
объектами 
строительства  являются    и  виды  др.  работ 
(вертикальная 
планировка, 
наружные 
инженерные  сети,  благоустройство  строительной 
площадки и т.д.). 
 
Құрылыс  нысаны  –
  құрылысқа  (қайта  салуға 
немесе  кеңейтуге)  дербес  нысандық  смета 
жасалатын  ішкі  инженерлік  тораптары  мен 
қатынасы, 
галереясы, 
құрал-саймандары, 
мүліктері  және  басқа  да  өзіне  қатысты 
жабдықтары  бар  жеке  ғимарат  немесе  имарат. 
Жеке  құрылыс  нысаны  ретінде  басқа  да 
жұмыстар  (тік  жайғасым,  сыртқы  инженерлік 
тораптар, құрылыс алаңын көркейту және т.б.) 
бола алады. 
Объекты  архитектурной,  градостроительной  и 
строительной  деятельности – 
территория  РК, 
областей,  районов,  населенных  пунктов  и  их 
частей, 
функциональные 
зоны, 
объекты 
недвижимости,  включая  все  виды  сооружений  с 
относящимися 
к 
ним 
технологическим 
и 
инженерным 
оборудованием, 
специальные 
экономические  зоны,  недвижимые  памятники 
истории  и  культуры,  природы  и  городского 
ландшафта, 
статус 
которых 
установлен 
законодательством РК. 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   49




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет