Средняя  освещенность  образца –

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
195 
эффективного  соединения  груза  с  рабочим 
органом грузоподъемной машины. 
дұрыс  қосылуын  қамтамасыз  етуге  арналған 
құрылғы. 
Средство  защиты  работающего – 
средство, 
предназначенное 
для 
предотвращения 
или 
уменьшения 
воздействия 
на 
работающего 
опасных  и  (или)  вредных  производственных 
факторов. 
 
Жұмыс істеушіні қорғау құралы –
қауіпті және 
(немесе)  зиянды  өндірістік  факторлардың 
жұмыс  істеушіге  әсерінің  алдын  алуға  немесе 
оларды азайтуға арналған құрал. 
Средство  индивидуальной  защиты  населения
 
(СИЗ) – предмет  или  группа  предметов, 
предназначенных  для  защиты  человека  или 
животного 
от 
радиоактивных, 
опасных 
химических и биологических веществ и светового 
излучения ядерного взрыва. 
 
Халыққа  арналған  жеке  қорғаныш  құралдары 
(ЖҚҚ) – адамды 
немесе 
жануарды 
радиоактивті, 
қауіпті 
химиялық 
және 
биологиялық 
заттардан 
және 
ядролық 
жарылыстың 
жарықтық 
сәулеленуінен 
қорғауға арналған зат немесе заттардың тобы. 
Средство  индивидуальной  защиты  работающего 
– 
средство защиты, надеваемое на тело человека 
или его части или используемое им. 
 
Жұмыс  істеушінің  жеке  қорғаныш  құралы – 
адам  денесіне  немесе  денесінің  бір  бөлігіне 
киетін немесе қолданылатын қорғау құралы. 
Средство  коллективной  защиты  населения - 
защитное 
сооружение, 
предназначенное 
для 
укрытия группы людей с целью защиты их жизни 
и здоровья от последствий аварий или катастроф 
на 
потенциально 
опасных 
объектах, 
либо 
стихийных  бедствий  в  районах  размещения  этих 
объектов,  а  также  от  воздействия  современных 
средств поражения. 
 
Халықты  ұжымдық  қорғау  құралы – 
қауіпті 
нысандардағы  апаттардың  салдарынан  немесе 
сол 
нысандар 
орналасқан 
аудандардағы 
табиғи  апаттардан,  сондай-ақ  қазіргі  заманғы 
зақымдау  құралдарынан  адамдар  тобының 
өмірлері 
мен 
денсаулықтарын 
қорғау 
мақсатында  жасыруға  арналған  қорғаныш 
имараты. 
Средство  коллективной  защиты  работающего – 
средство 
защиты, 
конструктивно 
и 
(или) 
функционально  связанное  с  производственным 
оборудованием,  производственным  процессом, 
производственным  помещением  (зданием)  или 
производственной площадкой. 
 
Жұмыс  істеушіні  ұжымдық  қорғау  құралы - 
өндірістік  жабдықпен,  өндірістік  процеспен, 
өндірістік 
бөлмемен 
(ғимаратпен) 
немесе 
өндірістік  алаңмен  құралымдық  және  (немесе) 
қызмет 
жағынан 
байланысқан 
қорғаныш 
құралы. 
Срез  в  сопротивлении  материалов – 
разрушение 
изделия 
из 
пластического 
материала 
под 
действием  касательных  напряжений  (срезающих 
сил),  при  котором  одна  его  часть  смещается 
относительно  другой  по  какой-либо  плоскости 
(поверхности). 
 
Материалдар  кедергісіндегі  қиылу – 
жанама 
кернеулердің  (қиюшы  күштердің)  әсерінен 
пластикалық материалдан жасалған бұйымның 
бір  бөлігі  басқа  бөлігіне  қарағанда  қандай  да 
бір жазықтық (бет) бойынша ығысып бұзылуы. 
Срок  годности  растворной  смеси – 
способность 
растворной  смеси  сохранять  все  необходимые 
свойства  в  течение  определенного  времени  с 
момента изготовления до ее применения. 
 
Ерітінді  қоспаның  пайдаланылу  мерзімі – 
ерітінді 
қоспаның 
дайындалу 
мерзімінен 
пайдаланылуға 
дейін 
белгілі 
бір 
уақыт 
аралығында 
барлық 
қажетті 
қасиеттерін 
сақтап қалу қабілеті.  
Срок  окупаемости  инвестиционного  проекта – 
1) 
срок 
со 
дня 
начала 
финансирования 
инвестиционного  проекта  с  использованием 
прямой  иностранной  инвестиции  до  дня,  когда 
разность  между  накопленной  суммой  чистой 
прибыли  с  амортизационными  отчислениями  и 
объемом  инвестиционных  затрат  коммерческой 
организации  с  иностранными  инвестициями,  или 
филиала  иностранного  юридического  лица,  или 
арендодателя  по  договору  финансовой  аренды 
(лизинга) приобретет положительное значение; 2) 
срок 
со 
дня 
начала 
финансирования 
инвестиционного  проекта  до  дня,  когда  разность 
между  накопленной  суммой  чистой  прибыли  с 
амортизационными  отчислениями  и  объемом 
инвестиционных 
затрат 
приобретает 
положительное значение. 
 
Инвестициялық 
жобаның 
қайтымдылық 
мерзімі – 
1)  инвестициялық  жобаны  тікелей 
шетел  инвестициясын  пайдалана  отырып, 
қаржыландыруды 
бастаған 
күннен 
таза 
пайданың 
амортизациялық 
аударымдарды 
қоса 
отырып, 
жинақталған 
сомасы 
мен 
шетелдік  инвестициялары  бар  коммерциялық 
ұйымның, 
немесе 
шетелдік 
заңды 
тұлға 
филиалының,  немесе  қаржылық  жал  (лизинг) 
шарты 
бойынша 
жалға 
берушінің 
инвестициялық 
шығындары 
көлемінің 
айырмасы  оң  мәнге  ие  болған  күнге  дейінгі 
мерзім; 2) инвестициялық 
жобаны 
қаржыландыруды 
бастаған 
күннен 
таза 
пайданың 
амортизациялық 
аударымдарды 
қоса 
отырып, 
жинақталған 
сомасы 
мен 
инвестициялық 
шығындары 
көлемінің 
айырмасы  оң  мәнге  ие  болған  күнге  дейінгі 
мерзім. 
Срок  службы
 – период  времени  от  начала 
эксплуатации  изделия  до  момента  возникновения 
предельного 
состояния, 
обозначенного 
в 
нормативно-технической  документации,  или  до 
выбраковки. 
 
Қызмет  ету  мерзімі – 
бұйымды  пайдалану 
басталған 
күннен 
нормативтік-техникалық 
құжаттарда  көрсетілген  шектік  жағдайдың 
пайда болу кезііне дейінгі немесе жарамсыз деп 
аталуына дейінгі уақыт аралығы. 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
196 
Сроки  схватывания  цемента – 
время  начала  и 
конца 
схватывания 
цементного 
теста, 
определяемое в нормированных условиях. 
 
Цементтің  ұсталыну  мерзімі – 
нормаланған 
жағдайларда 
анықталатын 
цементтік 
қамырдың 
ұсталынуының 
басталу 
және 
аяқталу уақыты. 
Сруб
 – то же, что клеть. 
 
Кесінді – 
клет деген мағынаны білдіреді.  
Стабилизация  грунтов
 – изменение  свойств 
грунтов с целью уменьшения их деформируемости 
и увеличения прочности. 
 
Топырақтарды 
тұрақтандыру – 
деформациялануын  азайту  және  беріктігін 
өсіру  мақсатында  топырақтың  қасиеттерін 
өзгерту. 
Стабилизация  грунтов
 – 1) состояние  грунтов 
оснований  и  в  сооружениях  из  грунтовых 
материалов 
после 
завершения 
процесса 
консолидации 
грунтов 
(т.е. 
достижения 
максимальной  осадки  при  данном  напряженном 
состоянии); 2) метод улучшения свойств грунтов с 
целью  уменьшения  их  деформируемости  и 
повышения прочности. 
 
Топырақтың тұрақтануы
 – 1) топырақтардың 
консолидациясы  процесі  аяқталған  кездегі 
(яғни 
берілген 
кернеуленген 
жағдайда 
топырақтың  максималды  шөгуіне  жеткендегі) 
топырақ 
материалдардан 
жасалған 
имараттардағы 
және 
негіз 
топырағының 
жағдайы; 2) деформациялануын  азайту  және 
беріктігін 
жоғарылату 
мақсатында 
топырақтың қасиеттерін жетілдіру әдісі. 
Стабилизирующие 
добавки – 
вещества, 
способствующие 
снижению 
расслаиваемости 
бетонной смеси. 
 
Тұрақтандырушы 
қоспалар – 
бетон 
қоспасының  қабаттарға  бөлінуін  азайтатын 
заттар. 
Сталежелезобетон
 – строительный  материал, 
изготовленный 
из 
железобетонной 
плиты, 
покрытой 
листовой 
сталью 
(мембраной), 
укрепленной с помощью анкеров. 
 
Болаттемірбетон – 
анкерлердің  көмегімен 
бекітілген  табақ  болатпен  (мембранамен) 
жабылған 
темірбетон 
тақтадан 
жасалған 
құрылыс материалы. 
 
 
 
Сталь  –
  сплав  железа  (основа)  с  углеродом  (до 
2%) и др. элементами. 
 
Болат – 
темірдің  (негіз)  көміртегімен (2% 
дейін) 
және 
басқа 
да 
элементтермен 
қорытпасы. 
Стальбетон
 – износостойкий 
бетон, 
изготовляемый  из  смеси  портландцемента,  воды, 
кварцевого песка,  стальных стружек и опилок. 
 
Болатбетон – 
портландцемент,  су,  кварцтік 
құм  және  болат  жоңқалар  мен  үгінділердің 
қоспасынан жасалатын тозуға төзімді бетон. 
Стальные конструкции
 – конструкции, элементы 
которых изготовлены из сталей различных марок, 
отличающиеся 
относительной 
легкостью, 
разнообразием  конструктивных  форм,  высокой 
прочностью, 
допускающие 
индустриальное 
изготовление 
и 
монтаж, 
возможность 
использования 
в 
сочетании 
с 
другими 
материалами. 
 
Болат 
құралымдар – 
бөлшектері 
салыстырмалы 
жеңілдікпен, 
құралымдық 
пішіндерінің  түрлілігімен,  жоғары  беріктігімен 
сипатталатын,  индустриалды  дайындау  мен 
жинақтау, 
басқа 
материалдармен 
қосып 
пайдалану  мүмкін  болатын  болаттың  түрлі 
маркаларынан жасалған құралымдар. 
Стамеска
 – ручной 
столярно-плотничный 
инструмент  для  выборки  неглубоких  гнезд  и 
пазов  в  древесине,  прорезания  отверстий,  снятия 
материала  небольшой  толщины  (строгания), 
срезки фасок и т.п. работ. 
 
Қашау – 
ағашта  кішкене  ұяшықтар  және 
ойықтар,  тесіктер  жасауға,  материалдың  жұқа 
қабығын  алуға  (сүргілеуге),  фаскалар  жасауға 
және 
т.с.с. 
ағаш 
ұсталық 
жұмыстарды 
орындауға арналған қол аспап. 
Стандарт –1) 
в  широком  смысле  слова:  образец, 
эталон,  модель,  принимаемые  за  исходные  для 
сопоставления  с  ними  других  подобных  объектов. 
В  технике  под  стандартом  обычно  понимают 
нормативно-технический  документ,  содержащий 
ряд  условий,  подлежащих  выполнению  как  для 
конкретной  продукции,  так  и  для  технических 
условий 
и 
требований, 
обеспечивающих 
ее 
разработку, производство и применение; 
 
Стандарт –1) 
кең  мағынада:  басқа  ұқсас 
нысандарды  салыстыру  үшін  қабылданатын 
алғашқы  үлгі,  эталон,  модель.  Техникада 
әдетте  стандарт  деп  бір  өнім  және  оны 
жобалауды, 
өндіруді 
және 
пайдалануды 
қамтамасыз  ететін  техникалық  шарттар  мен 
талаптар    орындалу  үшін  тиісті  шарттар 
көрсетілген  нормативтік-техникалық  құжат 
аталады;  
2)  государственный  стандарт,  санитарные  нормы 
и  правила,  строительные  нормы  и  правила  и 
другие  документы,  которые  в  соответствии  с 
законом устанавливают обязательные требования 
к 
качеству 
товаров 
(работ, 
услуги);3) 
нормативный 
документ 
по 
стандартизации, 
разработанный, как правило, на основе согласия, 
характеризующегося  отсутствием  возражений  по 
существенным 
вопросам 
у 
большинства 
заинтересованных 
сторон, 
принятый 
(утвержденный) 
признанным 
органом 
 
2
) мемлекеттік стандарт, санитарлық нормалар 
мен  ережелер,  құрылыстық  нормалар  мен 
ережелер  және  заңдарға  сәйкес  тауарлардың 
(жұмыстардың, 
қызметтердің) 
сапасына 
міндетті талаптар қоятын басқа да құжаттар; 3) 
әдетте  мүдделі  жақтың  көпшілігінің  негізгі 
мәселелер 
бойынша 
қарсылықтарының 
жоқтығымен  сипатталатын  келісім  негізінде 
жасалған,  өкілетті  органмен  (кәсіпорынмен) 
қабылданған 
(бекітілген) 
стандарттау 
бойынша 
нормативтік 
құжат. 
Ескерту: 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
197 
(предприятием). 
Примечание: 
стандарты 
основываются на обобщенных результатах науки, 
техники  и  практического  опыта  и  направлены  на 
достижение оптимальной пользы для общества. 
стандарттар  ғылымның,  техниканың  және 
практикалық  тәжірибенің  жалпы  нәтижелеріне 
негізделеді  және  қоғамға  едәуір  тиімді
 
пайда 
келтіруге бағытталады.  
Стандарт 
отрасли – 
стандарт, 
принятый 
государственным  органом  управления в  пределах 
его  компетенции.  Примечание:  под  отраслью  в 
настоящем  стандарте  понимается  совокупность 
субъектов 
хозяйственной 
деятельности 
независимо от их ведомственной принадлежности 
и форм собственности, разрабатывающих и (или) 
производящих продукцию (выполняющих работы 
и  оказывающих  услуги)  определенных  видов, 
которые  имеют  однородное  потребительское  или 
функциональное назначение. 
 
Салалық  стандарт – 
мемлекеттік  басқару 
органы  өзінің  өкілдігі  шегінде  қабылдаған 
стандарт. Ескерту: бұл стандартта салалық деп 
ведомстволық иеліктер мен иелік формаларына 
тәуелсіз біркелкі тұтынушылық және қызметтік 
қасиеттері  бар  белгілі  бір  өнімді  жобалайтын 
және өндіретін (жұмыстарды орындайтын және 
қызметтерді  көрсететін)  шаруашылық  қызмет 
субъектілерінің жиынтығы түсініледі.  
Стандартизация
 – установление  и  применение 
стандартов в сферах науки, техники и экономики. 
 
Стандарттау – 
ғылым, 
техника 
және 
экономика  салаларында  стандарттарды  бекіту 
және қолдану. 
Стандартный  песок – 
кварцевый  природный 
песок  с  нормированным  зерновым  и  химическим 
составом, 
предназначенный 
для 
испытаний 
цемента. 
 
Стандартты құм – 
түйіршіктік және химиялық 
құрамы 
нормаланған 
цементті 
сынауға 
арналған кварцті табиғи құм. 
Стандартный 
песок 
монофракционный – 
кварцевый  природный  песок  с  нормированным 
зерновым 
и 
химическим 
составом, 
предназначенный для испытаний цемента. 
 
Монофракциялы  стандартты  құм - 
түйіршіктік 
және  химиялық  құрамы  нормаланған  цементті 
сынауға арналған кварцті табиғи құм. 
Стандартный  песок  полифракционный – 
смесь 
фракций 
кварцевого 
природного 
песка, 
содержащего, прежде всего, округленные зерна, с 
нормированным 
зерновым 
и 
химическим 
составом; предназначен для испытаний цемента. 
 
Полифракциялы  стандартты  құм - 
түйіршіктік 
және  химиялық  құрамы  нормаланған  цементті 
сынауға  арналған  кварцті  табиғи  құмның,  ең 
алдымен 
домалақ 
түйіршіктері 
бар 
фракцияларының қоспасы. 
Стандартный  раствор – 
раствор  с  точно 
известной концентрацией элемента. 
 
Стандартты  ерітінді – 
элементтің  дәл  белгілі 
концентрациясы бар ерітінді. 
Стандартный  цементный  раствор – 
однородная 
смесь  цемента,  стандартного  песка  и  воды  в 
нормированном соотношении. 
 
Стандартты  цемент  ерітіндісі – 
цемент, 
стандартты  құм  және  судың  нормаланған 
қатынастағы біртекті қоспасы. 
Станция  водоподготовки – 
комплекс  зданий, 
сооружений и устройств для водоподготовки. 
 
Су  дайындау  станциясы – 
суды  дайындауға 
арналған 
ғимараттар, 
имараттар 
және 
құрылғылар кешені. 
Станция  очистки  воды
 – комплекс  зданий, 
сооружений и устройств для очистки воды. 
 
Су  тазартқыш  станция – 
суды  тазартуға 
арналған 
ғимараттар, 
имараттар 
және 
құрылғылар кешені. 
Станция  очистки  сточных  вод – 
комплекс 
зданий,  сооружений  и  устройств  для  очистки 
сточных вод и обработки осадка. 
 
Ақаба  суларды  тазарту  станциясы – 
ақаба 
суларды  тазартуға  және  тұнбаны  өңдеуге 
арналған 
ғимараттар, 
имараттар 
және 
құрылғылар кешені. 
Старение
 – 1) старение  металлов – изменение 
механических,  физических,  химических  свойств 
металлов 
и 
сплавов, 
протекающее 
либо 
самопроизвольно 
в 
процессе 
длительной 
выдержки 
при 
комнатной 
температуре 
(естественное 
старение), 
либо 
при 
нагреве 
(искусственное  старение); 2) старение  полимеров 
–  необратимое  изменение,  в  т.ч.  потеря  ценных 
технических 
свойств 
полимеров 
вследствие 
химических 
превращений 
под 
действием 
кислорода. 
 
Ескіру – 
1)  металдардың  ескіруі – бөлмелік 
температурада  ұзақ  мерзім  ұстаған  кезде 
өздігінен  болатын  (табиғи  ескіру)  немесе 
қыздыру  кезінде  болатын  (жасанды  ескіру) 
металдар  мен  қорытпалардың  механикалық, 
физикалық, химиялық қасиеттерінің өзгеруі; 2) 
полимерлердің  ескіруі  –  қайтарылмайтын 
өзгерістер, соның ішінде оттегі әсерінен болған 
химиялық 
өзгерістер 
нәтижесінде 
полимерлердің  бағалы  химиялық  қасиеттерін 
жоғалтуы. 
Старение 
металлов
 – изменение 
свойств 
металлов,  протекающее  либо  самопроизвольно 
при 
нормальных 
условиях 
(естественное 
старение),  либо  при  нагреве  (искусственное 
старение)  и  приводящее  к  увеличению  их 
прочности 
и 
твердости 
с 
одновременным 
уменьшением пластичности и ударной вязкости. 
 
Металдардың  ескіруі
 – қалыпты  жағдайда 
өздігінен  болатын  (табиғи  ескіру),  немесе 
қыздырғанда  болатын  (жасанды  ескіру)  және 
металдардың  беріктігі  мен  қаттылығының 
өсуіне,  бірмезгілде  олардың  илемділігі  мен 
соққылы тұтқырлығының төмендеуіне әкелетін 
металдардың қасиеттерінің өзгеруі. 
Статика
 – раздел 
механики, 
в 
котором   
Статика – 
күш  әсеріндегі  денелердің  тепе-

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
198 
изучаются  условия  равновесия  тел  под  действием 
сил. 
теңдік шарттары зерттелетін механика бөлімі. 
Статика  сооружений
 – устаревшее  название 
строительной 
механики; 
современная 
строительная  механика,  кроме  проблем  статики, 
включает 
 
также 
и 
вопросы 
динамики 
сооружений. 
 
Құрылыстардың  статикасы – 
құрылыстық 
механиканың  ескі  атауы;  қазіргі  заманғы 
құрылыстық  механика  статика  мәселелерінен 
басқа 
құрылыстардың 
динамикаларының 
мәселелерін де қарастырады. 
Статическая  нагрузка
 – нагрузка,  значение, 
направление  и  место  приложения  которой 
изменяются столь незначительно, что при расчете 
сооружения  их  принимают  не  зависящими  от 
времени  и  поэтому  пренебрегают  влиянием  сил 
инерции, обусловленным такой нагрузкой. 
 
Статикалық  жүктеме – 
мәні,  бағыты  және 
салу  орны  айтарлықсыз  өзгеретін  жүктеме, 
сондықтан  құрылысты  есептегенде  оларды 
уақытқа  тәуелсіз  деп  қабылдайды  да,  мұндай 
жүктемелерден  болатын  инерция  күштерін 
ескермейді.  
Статическая  устойчивость  электроэнергетической 
системы
 – способность  электроэнергетической 
системы  восстанавливать  исходное  состояние 
(режим) после малых его возмущений. 
 
Электроэнергетикалық  жүйенің  статикалық 
орнықтылығы – 
электроэнергетикалық 
жүйенің  аз  ұйытқулардан  кейін  алғашқы 
жағдайын (режімін) қалпына келтіру қабілеті. 
Статически 
неопределимая 
система 
в 
строительной 
механике
 – геометрически 
неизменяемая система, в которой для определения 
реакций  связей,  помимо  уравнений  статики, 
необходимы 
дополнительные 
уравнения, 
характеризующие деформации этой  системы. 
 
Құрылыс 
механикасындағы 
статикалық 
анықталмайтын  жүйе – 
байланыстардың 
реакцияларын 
анықтау 
үшін 
статика 
теңдіктерінен 
басқа 
осы 
жүйенің 
деформацияларын 
сипаттайтын 
қосымша 
теңдіктер  қажет  геометриялық  өзгермейтін 
жүйе. 
Статически  определимая  система  в  строительной 
механике – 
 
геометрически 
неизменяемая 
система, в которой для определения всех реакций 
связей достаточно уравнений статики. 
 
Құрылыс 
механикасындағы 
статикалық 
анықталатын  жүйе – 
барлық  рекцияларды 
анықтау  үшін  статика  теңдіктері  жеткілікті 
геометриялық өзгермейтін жүйе. 
Статический  момент  сечения  плоской  фигуры
 – 
одна  из  геометрических  характеристик  сечения, 
выраженная  определенным  интегралом  вида 
J
y
= xdA  по  площади  A  фигуры,  отнесенная  к 
некоторой геометрической оси, где dA – элемент 
площади сечения; х – расстояние элемента от оси 
у. 
 
Жазық 
дененің 
қимасының 
статикалық 
моменті – 
фигураның  А  ауданы  бойынша 
J
y
= xdA анықталған интегралымен көрсетілген 
кейбір 
геометриялық 
оське 
жатқызылған 
қиманың  геометриялық  сипаттамаларының 
бірі,  мұнда  dA  –  қима  ауданының  элементі;  х 
–элементтің  у осьінен ара қашықтығы. 
Стационарная машина – 
машина, не обладающая 
возможностью  для  перемещения  собственным 
ходом  и  требующая  для  установки  на  рабочее 
место выполнения монтажных работ. 
 
Стационарлы  машина - 
өздігінен  қозғалуға 
мүмкіндігі  жоқ  және  жұмыс  орнына  орнату 
үшін  жинақтау  жұмыстарын  қажет  ететін 
машина. 
Стекло  защитное  многослойное – 
склеенные 
между  собой  полимерными  материалами  в 
различном  сочетании  пластины  силикатного 
стекла,  силикатного  с  органическим  стеклом, 
поликарбонатом  или  упрочняющими  пленками. 
Представляет 
собой 
многослойный 
блок, 
обладающий защитными свойствами. 
 
Көп  қабатты  қорғаушы  әйнек – 
өзара  түрлі 
қатынаста  полимерлі  материалдармен  силикат 
әйнек 
табақтарының, 
силикаттының 
органикалық 
әйнекпен, 
поликарбонатпен 
немесе беріктендіретін үлдірлермен желімделуі. 
Қорғаушы  қасиеттері  бар  көп  қабатты  блок 
болып табылады. 
Стекло  листовое – 
стекло,  изготовляемое  в  виде 
плоских  листов,  толщина  которых  мала  по 
отношению к длине и ширине. 
 
Табақ  әйнек 
–  қалыңдығы  ұзындығы  мен 
еніне  қарағанда  аз  жалпақ  табақтар  түрінде 
жасалатын әйнек. 
Стекло листовое армированное – 
листовое стекло 
прокатное 
неокрашенное 
или 
цветное 
с 
закатанной  внутрь  стекла  металлической  сеткой, 
имеющее поверхности гладкие или с узором. 
 
Арматураланған  табақ  әйнек – 
боялмаған 
немесе  түрлі-түсті  ішіне  металл  тор  салынған, 
беті  тегіс  немесе  өрнектеліп
 
тартылған  табақ 
әйнек.  
Стекло  листовое  матированное – 
листовое 
стекло,  одна  поверхность  которого  шероховатая. 
Оно просвечивающее, но непрозрачное. 
 
Мөлдір емес табақ әйнек – 
бір жақ беті кедір-
бұдыр  табақ  әйнек.  Мұндай  әйнек  жарық 
өткізеді, бірақ мөлдір емес. 
Стекло  листовое  полированное – 
листовое 
стекло,  обработанное  способом  механической 
шлифовки 
и 
полировки. 
Оно 
имеет 
плоскопараллельные  поверхности  и  не  дает 
оптических искажений в отраженном свете. 
 
Жалтыратылған  табақ  әйнек – 
механикалық 
қырнау  мен  жалтырату  жолымен  өңделген 
табақ  әйнек.  Оның  беттері  жазық  параллель 
және  шағылыстырған  жарықты  оптикалық 
бұзбайды. 
Стекло  листовое  солнцезащитное – л
истовое 
стекло,  уменьшающее  пропускание  солнечной 
радиации  в  целом  или  в  отдельной  области 
спектра. 
Различаются: 
теплопоглощающее; 
 
Күннен 
қорғаушы 
табақ 
әйнек – 
күн 
радиациясын  толығымен  немесе  спектрдің  бір 
бөлігінің  өтуін  азайтатын  табақ  әйнек.  Жылу 
сіңіргіш,  электрохимиялық  жолмен  боялған, 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
199 
элетрохимически окрашенное; теплоотражающее. 
жылу шағылыстырғыш болып бөлінеді. 
Стекло  листовое  теплоотражающее
 – листовое 
солнцезащитное 
стекло 
с 
тонким 
светопрозрачным  покрытием,  придающим  ему 
повышенную 
отражающую 
способность 
в 
инфракрасной области спектра. 
 
Жылу  шағылыстыратын  табақ  әйнек – 
спектрдің 
инфрақызыл 
тұстарында 
жоғарылатылған 
шағылыстырушы 
қабілет 
беретін  жұқа  жарық  өткізгіш  қабаты  бар 
күннен қорғаушы табақ әйнек. 
Стекло  листовое  теплопоглощающее – 
листовое 
солнцезащитное 
стекло 
из 
окрашенной 
стекломассы, 
уменьшающее 
пропускание 
в 
инфракрасной области спектра. 
 
Жылу  сіңіргіш  табақ  әйнек – 
спектрдің 
инфрақызыл  тұстарында  өткізуді  азайтатын 
боялған  әйнек  массасынан  жасалған  күннен 
қорғаушы табақ әйнек. 
Стекло  листовое  тушеное  прокатное – 
листовое 
стекло  прокатное  непрозрачное,  молочное  или 
цветное,  имеющее  одну  лицевую  поверхность 
гладкую, другую - мелкорифленую. 
 
Боялған илемделген табақ әйнек – 
бір жақ беті 
тегіс,  екінші  жағы  ұсақ  кедір-бұдырланған 
мөлдір  емес,  ақ  немесе  түрлі-түсті  илемделген 
табақ әйнек.  
Стекло  листовое  узорчатое – 
листовое  стекло 
прокатное  неокрашенное  или  цветное,  имеющее 
на 
поверхности 
рельефный 
узор 
от 
гравированных валков. 
 
Өрнектелген 
табақ 
әйнек – 
бетінде 
ойықталған  біліктермен  жасалған  бедерлі 
өрнегі  бар  боялмаған  немесе  түрлі-түсті 
тартылған табақ әйнек. 
Стекло  листовое  эмалированное  закаленное – 
листовое  стекло,  покрытое  с  одной  стороны 
эмалевой 
краской 
и 
подвергнутое 
термообработке 
для 
упрочнения 
стекла 
и 
закрепления краски на его поверхности. 
 
Эмальданған  шынықтырылған  табақ  әйнек – 
бір  жақ  бетіне  эмальмен  боялып,  беріктендіру 
және 
бетіндегі 
бояуды 
бекіту 
үшін 
қыздырылып өңделген табақ әйнек. 
Стекло 
многослойное – 
листовое 
стекло, 
состоящее  из  двух  или  нескольких  листов  стекла, 
склеенных  друг  с  другом  по  всей  плоскости 
полимерной пленкой. 
 
Көп  қабатты  әйнек – 
бір-бірімен  бүкіл 
жазықтығы  бойынша  полимерлік  үлдірмен 
жапсырылған  екі  немесе  одан  көп  әйнек 
табақтарынан тұратын табақ әйнек. 
Стекло  неорганическое – 
твердый,  аморфный, 
прозрачный в  той  или  иной  области  оптического 
диапазона (бесцветный или окрашенный) хрупкий 
материал,  получаемый  при  остывании  расплава, 
содержащего  стеклообразующие  компоненты  и 
оксиды металлов. 
 
Бейорганикалық  әйнек – 
құрамында  әйнек 
түзетін  құраушылары  мен  метал  оксидтері  бар 
қорытпа  суығанда  алынатын  қатты,  аморфты, 
оптикалық  диапазонның  кейбір  тұстарында 
мөлдір 
(бояусыз 
немесе 
боялған) 
морт 
материал. 
Стекло  органическое
 – оптически  прозрачный 
твердый  материал  на  основе  органических 
полимеров. 
 
Органикалық 
әйнек – 
органикалық 
полимерлердің  негізінде  жасалған  оптикалық 
мөлдір қатты материал. 
Стекло  профильное – 
изделия  из  стекла, 
изготовленные  методом  непрерывного  проката, 
неокрашенные 
или 
цветные, 
замкнутого 
прямоугольного 
или 
швеллерного 
сечений, 
неармированные 
или 
армированные 
металлической проволокой, предназначенные для 
устройства 
светолрозрачных 
ограждающих 
конструкций зданий. 
 
Кескінді  әйнек – 
ғимараттардың  жарық 
өткізуші 
қорғау 
құралымдарын 
жасауға 
арналған боялмаған немесе түрлі-түсті, қимасы 
тұйық  тік  бұрышты  немесе  швеллер  түріндегі, 
қатайтылмаған 
немесе 
металл 
сыммен 
қатайтылған тоқтаусыз тарту әдісімен әйнектен 
жасалған бұйымдар. 
Стеклобетонные  конструкции
 – строительные 
конструкции,  в  виде  бетонной  обоймы,  внутри 
которой  на  растворе  уложены  стеклянные  блоки; 
предназначены  для  устройства  светопрозрачных 
ограждений 
в 
жилых, 
общественных 
и 
промышленных зданиях. 
 
Әйнекбетон 
құралымдар – 
арасына 
ерітінділермен  әйнек  блоктары  орнатылған 
бетон  таспа  түріндегі  құрылыс  құралымдары; 
тұрғын, 
қоғамдық 
және 
өнеркәсіптік 
ғимараттардың  жарық  өткізгіш  қоршауларын 
жасауға арналған. 
Стеклоблок
 – стеклянное  изделие,  получаемое 
сваркой 
двух 
прессованных 
полублоков, 
образующих герметичную плотность. 
 
Әйнек блогі – 
герметикалық тығыздық жасап, 
екі  сығымдалған  жартылай  блоктарды  пісіру 
арқылы алынатын әйнек бұйым. 
Стеклопакет – 
изделие  для  остекления  световых 
проемов 
зданий, 
состоящее 
из 
двух 
или 
нескольких  листов  стекла,  соединенных  друг  с 
другом  по  кромкам  так,  что  между  ними 
образуются  герметические  полости,  заполненные 
осушенным газом. 
 
Әйнек  пакеті – 
арасында  құрғатылған  газбен 
толтырылған  герметикалық  қуыстар  жасап, 
жиектері  бойымен  бір-бірімен  қосылған  екі 
немесе  бірнеше  әйнек  табақтардан  тұратын 
ғимараттардың  жарық  қуыстарын  әйнектеуге 
арналған бұйым. 
Стеклопластики 
–  пластмассы,  содержащие  в 
качестве  упрочняющего  наполнителя  стеклянные 
волокнистые  материалы – в  виде  тканей 
(стеклотекстолит), 
рубленых 
волокон 
(стекловолокнит), нитей, жгутов, матов и т.д. 
 
Әйнекпластиктер – 
құрамында беріктендіруші 
толтырғыш  ретінде  мата  (стеклотекстолит), 
шабылған 
талшықтар 
(стекловолокнит), 
жіптер,  арқандар,  маттар    және  т.б.  түріндегі 
әйнек 
талшықты 
материалдар 
бар 
пластмассалар. 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
200 
Стеклопрофилит 
– 
крупногабаритные 
строительные изделия, изготовленные в основном 
методом 
непрерывного 
проката 
из 
армированного и неармированного бесцветного и 
окрашенного стекла различного профиля. 
 
Әйнекпрофилит – 
түрлі  кескінді  қатайтылған 
және  қатайтылмаған  түссіз  және  боялған 
әйнектен,  негізінен  тоқтаусыз  тарту  әдісімен 
жасалған ірі габаритті құрылыс бұйымдары. 
Стеклорубероид
 – рулонный гидроизоляционный 
материал в виде стеклянной ткани, пропитанной с 
обеих сторон битумом. 
 
Әйнекрубероид – 
екі  жағынан  да  битум 
сіңіртілген  әйнек  мата  түріндегі  орамадағы 
гидрооқшаулаушы материал. 
Стеклоткань
 – материал, 
образованный 
переплетением  взаимно  перпендикулярных  нитей 
стеклянного  волокна  (круглого  или  профильного 
сечения). 
 
Әйнекмата - 
өзара  перпендикуляр  әйнек 
талшығының 
(қимасы 
дөңгелек 
немесе 
кескінді)  жіптерін  өру  арқылы  алынатын 
материал. 
Стеклянная плитка мозаичная
 – мелкая (обычно 
квадратная) облицовочная плитка, изготовляемая 
из  непрозрачного  цветного  стекла  способом 
непрерывного проката. 
 
Мозаикалы  әйнек  тақташа – 
мөлдір  емес 
түрлі-түсті  әйнектен  тоқтаусыз  тарту  жолымен 
алынатын  ұсақ  (әдетте  шаршы  түріндегі) 
қаптаушы тақташа. 
Стеклянное  волокно,  стекловолокно
 – волокно 
круглого  или  профильного  сечения,  получаемое 
из расплавленного стекла. 
 
Әйнек  талшық – 
балқытылған  әйнектен 
алынатын  қимасы  дөңгелек  немесе  кескінді 
талшық. 
Стекольные 
работы
 – вставка 
стекол 
и 
стеклоизделий в световые проемы и ограждающие 
конструкции зданий и сооружений. 
 
Әйнектеу  жұмыстары – 
ғимараттар  мен 
имараттардың  қоршау  құралымдары  мен 
жарық қуыстарға әйнек пен әйнек бұйымдарын 
салу. 
Стеллаж
 – устройство для хранения предметов и 
штучных 
материалов, 
состоящее 
из 
полок 
(настилов),  укрепленных  в  несколько  ярусов  на 
вертикальных стойках. 
 
Стеллаж – 
вертикаль  тіреулерге  бірнеше 
қаттама 
етіп 
бекітілген 
сөрелерден 
(төсеулерден)  тұратын  заттар  мен  бөлек 
материалдарды сақтауға арналған құрылғы. 
Стена 
в 
грунте
 – способ 
возведения 
вертикальных  стен  подземных  и  заглубленных 
сооружений,  а  также  противофильтрационных 
завес,  устраиваемых  в  траншеях  под  защитой 
раствора  (суспензии)  из  бентонитовых  глин, 
удерживающего грунт в траншеях от обрушения. 
 
Жердегі 
қабырға
 – жерасты 
және 
тереңдетілген 
имараттардың 
тік 
қабырғаларын, 
сондай-ақ 
ордың 
ішіне 
топырақтардың  құлауын  тежейтін  бентонит 
топырағынан жасалған ерітіндімен (жүзгінмен) 
қорғау  арқылы  орларда  салынатын  сүзілген 
суға қарсы бүркеулер салу тәсілі. 
Стена 
здания
 – основная 
ограждающая 
конструкция 
здания, 
защищающая 
его 
от 
внешних 
атмосферных 
воздействий, 
одновременно выполняющая и несущие функции: 
воспринимает  горизонтальные  и  вертикальные 
нагрузки,  разделяет  внутренний  объем  здания  на 
отдельные помещения. 
 
Ғимараттың  қабырғасы – 
ғимаратты  сыртқы 
атмосфералық  әсерлерден  қорғайтын  және 
бірмезгілде 
көтеруші 
қызмет 
атқаратын 
(горизонталь  және  вертикаль  жүктемелерді 
қабылдайды,  ғимараттың  ішкі  көлемін  жеке 
бөлмелерге бөледі) негізгі қоршау құралымдар. 
Стенка 
забральная
 – вертикальная 
стена, 
расположенная перед водозаборным отверстием и 
погруженная  нижней  гранью  под  минимальный 
уровень воды гидротехнического сооружения для 
защиты  последнего  от  попадания  шуги  (донного 
льда), плавника и т.п. 
 
Қалқандық 
қабырға
 – гидротехникалық 
имаратты  қалқып  жүрген  түрлі  заттардан, 
қабыршақ 
мұздардан, (бауырлап 
қатқан 
мұздардан)  қорғау  үшін  астыңғы  қыры  судың 
ең 
төменгі 
деңгейінен 
төмен 
түсірілген 
суалғыш  тесіктің  алдына  орналасқан  тік 
қабырға. 
Стенка подпорная
 – конструкция, удерживающая 
от  обрушения  находящийся  за  ней  массив  грунта 
и  воспринимающая  расположенные  на  его 
поверхности нагрузки. 
 
Сүйеуіш  қабырға
 – тыс  (сырт)  жағындағы 
топырақ  массивін  құлаудан  ұстап  тұратын 
және  бетіне  түскен  жүктемелерді  қабылдайтын 
құралым. 
Стенка  раздельная
 – вертикальная  стена  между 
смежными  гидротехническими  сооружениями, 
обеспечивающая  независимый  гидравлический 
режим потоков воды. 
 
 
Бөлгіш  қабырға
 – іргелес  гидротехникалық 
имараттарда 
су 
ағыстарының 
тәуелсіз  
гидравликалық 
режимін 
қамтамасыз 
етіп 
тұратын  вертикаль қабырға. 
Стенка 
шпунтовая
 – сплошная 
стенка, 
образованная  забитыми  в  грунт  шпунтовыми 
сваями 
(древесными, 
железобетонными, 
стальными), 
служащая 
водонепроницаемой 
преградой  и  удерживающая  от  обрушения  грунт 
при  возведении  гидротехнических  сооружений 
(набережных,  камер,  шлюзов,  перемычек),  для 
ограждения стен котлованов, траншей и т.п. 
 
Жіксіз қабырға
 – гидротехникалық имараттар 
(жағалаулар,  камералар,  шлюздер,  мойнақтар) 
салғанда  су  өткізбейтін  қалқан  қызметін 
атқаратын 
және 
топырақтың 
опырылып 
құлауынан 
сақтауға 
арналған, 
қазаншұңқырлардың,  траншеялардың  және 
т.с.с.  қабырғаларын  қоршауға  арналған  жерге 
қадалған  жікті  қадалардан  (ағаш,  темірбетон, 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
201 
болат) жасалған тұтас қабырға. 
Степень 
агрессивности – 
техническая 
характеристика 
интенсивности 
воздействия 
агрессивной среды. 
 
Жеміргіштік
 
дәрежесі – 
жеміргіш  ортаның 
әсері қарқынының техникалық сипаттамасы. 
Степень  коррозии  строительного  материала – 
техническая  характеристика  изменения  свойств 
строительного материла вследствие коррозии. 
 
Құрылыс  материалы  тоттануының  дәрежесі – 
тоттану  нәтижесінде  құрылыс  материалының 
қасиеттері өзгеруінің техникалық сипаттамасы. 
Степень 
огнестойкости
 – нормируемая 
характеристика 
огнестойкости 
зданий 
и 
сооружений, 
определяемая 
пределом 
огнестойкости 
основных 
строительных 
кон-
струкций. 
 
Отқа  төзімділік  дәрежесі
 – негізгі  құрылыс 
құралымдарының  отқа  төзімділігі  шегімен 
анықталатын  ғимараттар  мен  имараттардың 
отқа төзімділігінің нормаланған сипаттамасы. 
Степень 
сборности
 – показатель 
технико-
экономической 
оценки 
проектов 
зданий 
(сооружений) 
и 
технического 
уровня 
строительства,  характеризуемый  отношением  (в 
процентах) 
сметной 
стоимости 
(франко-
строительная  площадка)  сборных  конструкций  и 
деталей,  а  также  предварительно  заготовленных 
узлов  для  санитарно-технических,  электрических 
и  технологических  систем,  включаемых  в  объем 
строительно-монтажных  работ,  к  сметной  стои-
мости  всех  строительных  материалов,  кон-
струкций и деталей. 
 
Құрамдылық  дәрежесі
 – құрылыс-жинақтау 
жұмыстарының  көлеміне  енгізілетін  құрама 
құралымдар  мен  бөлшектердің,  сондай-ақ 
санитарлық-техникалық, 
электр 
және 
технологиялық 
жүйелердің 
алдын 
ала 
дайындалған  түйіндерінің  сметалық  құнының 
(франко-құрылыс  алаңы)  барлық  құрылыс 
материалдарының, 
құралымдары 
мен 
бөлшектерінің  сметалық  құнына  пайыздық 
қатынасымен 
сипатталатын 
ғимараттар 
(имараттар)  жобалары  мен    құрылыстың 
техникалық 
деңгейін 
техникалық-
экономикалық бағалаудың көрсеткіші. 
Стержень  замка – 
деталь  замка,  служащая  для 
передачи  крутящего  момента  от  ручки  замка  к 
засову-защелке. 
 
Құлыптың 
шыбығы – 
бұрау 
моментін 
құлыптың  тұтқасынан  ысырма-ілгегін  беруге 
арналған құлыптың бөлшегі. 
Стержневая  система  в  строительной  механике – 
несущая  конструкция,  состоящая  из  стержней, 
жестко или шарнирно соединенных между собой в 
узлах. 
 
Құрылыс  механикасындағы  шыбықтық  жүйе 
– 
түйіндерде  өзара  қатаң  немесе  топсалармен 
қосылған  шыбықтарынан  тұратын  көтергіш 
құралым.  
Стилобат
 – возвышенная 
платформа, 
замощенная  каменными  плитами,  на  которой 
возводится 
сооружение, 
устанавливается 
памятник. 
 
Стилобат – 
үстіне  құрылыс  салынатын, 
ескерткіш  қойылатын  беті  тас  тақталармен 
жабылған биіктетілген платформа. 
Стоимость  оборудования  сметная
 – стоимость 
оборудования,  предусматриваемого  в  сметах  на 
строительство, включающая оптовую (лимитную) 
цену, 
стоимость 
установленного 
комплекта 
запасных  частей,  затраты  на  тару,  упаковку  и 
реквизит,  транспортные  расходы  по  доставке 
оборудования  до  приобъектного  склада  стройки, 
заготовительно-складские  расходы  и  затраты  на 
комплектацию. 
 
Жабдықтардың  сметалық  құны
 – құрамына 
жабдықтардың  көтерме  (шектелген)  бағасы, 
қосалқы 
бөлшектердің 
белгіленген 
жиынтығының  құны,  ыдыстарға,  орамаларға 
және 
реквизиттерге 
кеткен 
шығындар, 
жабдықтарды 
құрылыстың 
нысаны 
жанындағы 
қоймаларына 
жеткізу 
үшін 
тасымалдауға  кеткен  шығындар,  дайындау-
қоймалық  шығындар  мен  жинақтауға  кеткен 
шығындар 
енетін 
құрылыс 
сметасында 
ескерілген жабдықтардың құны. 
Стоимость  строительства  сметная
 – денежное 
выражение  затрат,  необходимых  для  полного 
осуществления  строительства  и  ввода  в  действие 
основных  фондов  согласно  проекту.  Сметная 
стоимость  слагается  из  стоимости  строительно-
монтажных  работ,  оборудования,  инструмента, 
инвентаря  и  других  затрат,  входящих  в  сметы 
строек. 
 
Құрылыстың  сметалық  құны
 – құрылысты 
толық жүзеге асырып, негізгі қорларды жобаға 
сәйкес  іске  қосу  үшін  қажетті  шығындардың 
ақшалай  көрсетілген  түрі.  Сметалық  құн 
құрылыс-жинақтау 
жұмыстарының,  
жабдықтардың, 
құрал-саймандардың, 
мүліктердің  құны  мен  құрылыс  сметасына 
енетін басқа да шығындардан тұрады. 
Стоимость тары, упаковки и реквизита сметная
 – 
средства, 
предусматриваемые 
в 
сметах 
на 
возмещение  заводам-поставщикам  затрат  по 
обеспечению 
сохранности 
оборудования, 
материалов,  изделий  и  конструкций  в  период  их 
транспортировки  и  хранения  на  приобъектном 
складе стройки. 
 
Ыдыстың, 
ораманың 
және 
реквизиттің 
сметалық 
құны
 – жабдықтарды, 
материалдарды,  бұйымдар  мен  құралымдарды 
тасымалдау  кезінде  және  нысан  жанындағы 
қоймаларда 
сақталуын 
қамтамасыз 
етуге 
кеткен  жіберуші  зауыттардың  шығынын  өтеу 
үшін сметада ескерілетін қаржылар. 
Столярные  изделия
 – деревянные  изделия  с 
тщательно обработанной поверхностью и точной 
пригонкой соединений элементов. 
 
Ағаш ұсталық бұйымдар – 
беті жете өңделген 
және  бөлшектердің  қосылысы  дәл  келтірілетін 
ағаш бұйымдар. 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
202 
Столярные работы
 – изготовление с повышенной 
точностью  деревянных  изделий  с  обработкой  их 
поверхности и пригонкой соединений элементов. 
 
Ағаш  шеберлік  жұмыстар – 
беттерін  өңдеп 
және  бөлшектердің  қосылысын  дәлдеп  ағаш 
бұйымдарды жоғары дәлдікпен жасау. 
Стороны  контракта
 – заказчик  и  подрядчик, 
подписавшие данный контракт. 
 
Келісуші  тараптар(жақтар)
 – келісімшартқа 
қол қойған тапсырыс беруші мен мердігер. 
Сточные  воды
 – воды,  использованные  на 
бытовые 
или 
производственные 
нужды 
и 
получившие  при  этом  дополнительные  примеси 
(загрязнения),  заменившие  их  первоначальный 
химический  состав  или  физические  свойства,  а 
также воды, стекающие с территории населенных 
мест  и  промышленных  предприятий  в  результате 
выпадения  атмосферных  осадков  или  поливки 
улиц. 
 
Ақаба  сулар – 
тұрмыстық  немесе  өндірістік 
қажеттерде пайдаланылған және сонымен бірге 
оның  алғашқы  химиялық  құрамын  немесе 
физикалық  қасиеттерін  ауыстырған  қосымша 
қоспалар  (кірлер)  қосылған  су,  сондай-ақ 
атмосфералық  жауындар  немесе  көшелерді 
суғару 
нәтижесінде 
елді 
мекендер 
мен 
өнеркәсіптік  кәсіпорындардың  аймақтарынан 
ағып шығатын су.  
Стояк
 – вертикальный  трубопровод  внутри 
жилого,  общественного  или  производственного 
здания,  проходящий  через  все  этажи,  для  подачи 
воды  (или  газа)  через  ответвления  (подводки)  к 
водоразборным (газовым) приборам и пожарным 
кранам  или  для  отвода  сточных  вод,  посту-
пающих  через  отводные  трубы  от  санитарных 
приборов и различных приемников. 
 
Тік 
құбыр
 – тармақтар 
(жеткізгіштер)  
арқылы су бөлетін (газ бөлетін)  аспаптарға су 
(немесе  газ)  беруге  және  санитарлық  аспаптар 
мен түрлі қабылдағыштардан бұру құбырлары 
арқылы 
келетін 
ақаба 
суларды 
(немесе 
газдарды)  әкетуге  арналған  барлық  қабаттар 
арқылы  өтетін  тұрғын,  қоғамдық  немесе 
өндірістік ғимараттың ішіндегі тік құбыр. 
Стоянка  для автомобилей
 (далее — автостоянка) — 
здание,  сооружение  (часть  здания,  сооружения) 
или 
специальная 
открытая 
площадка, 
предназначенные  только  для  хранения  (стоянки) 
автомобилей. 
 
Автомобильдерге  арналған  тұрақ 
(бұдан  әрі - 
автотұрақ) – тек  автомобильдерді  сақтауға 
(қоюға) 
арналған 
ғимарат, 
құрылыс 
(ғимараттың, имараттың бөлігі) немесе арнайы 
ашық алаң. 
Стрела  подъема
 – вертикальное  расстояние  от 
линии,  соединяющей  точки  опор  распорных 
конструкций,  до  наивысшей  точки  осевой  линий 
этой конструкции (арки, свода и т.п.) 
 
Көтергіш 
жебе
 – тартып 
тұратын 
құралымдардың  тірек  нүктелерін  қосатын 
сызықтан 
осы 
құралымның 
(арканың, 
тоғыспаның  және  т.с.с)  осьтік  сызығының  ең 
жоғарғы  нүктесіне  дейінгі  вертикаль  ара 
қашықтық. 
Стрела  прогиба    - 
максимальное  смещение  оси 
изгибаемого 
конструктивного 
элемента 
под 
действием 
внешних 
сил 
в 
направлении, 
перпендикулярном оси. 
 
Майысым  жебесі – 
иілетін  құралымдық 
бөлшектің  осьінің  сыртқы  күштердің  әсерінен 
оське  перпендикуляр  бағытта  максималды 
ығысуы. 
Стробоскопический  эффект
 — явление  искажения 
зрительного 
восприятия 
вращающихся, 
движущихся  или  сменяющихся  объектов  в 
мелькающем  свете,  возникающее  при  совпадении 
кратности  частотных  характеристик  движения 
объектов  и  изменения  светового  потока  во 
времени 
в 
осветительных 
установках. 
выполненных 
газоразрядными 
источниками 
света, питаемыми переменным током. 
 
Стробоскопиялық  эффект – 
айнымалы  тоққа 
қосылған  газ  разрядты  жарық  көздерінен 
жасалған жарықтандырушы қондырғылардағы 
нысандардың 
қозғалысының 
жиілік 
сипаттамаларының 
еселіктері 
кездескенде 
пайда  болатын  жылтылдап  тұрған  жарықта 
айналып  тұрған,  қозғалып  келе  жатқан  немесе 
ауысып отыратын нысандарды көзге бұрмалап 
көрсету құбылысы. 
Строгание – 
обработка  резанием  со  снятием 
стружки  плоскостей  и  фасонных  поверхностей 
(пазов,  канавок,  углублений)  при  относительном 
возвратно-поступательном 
перемещении 
инструмента или изделия (заготовки). 
 
Сүргілеу – 
аспапты 
немесе 
бұйымды 
(дайындаманы)салыстырмалы 
қайтармалы-
ілгерілемелі  қозғалтып    жазықтықтар  мен 
пішінді  беттерді  (ойықтарды,жырашықтарды, 
тереңдіктерді) жоңқалап кесіп өңдеу.  
Строение 
пути 
верхнее
 – часть 
железнодорожного  или  трамвайного  пути,  со-
стоящая  из  рельсов,  рельсовых  скреплений, 
стрелочных  переводов,  шпал,  переводных  и 
мостовых  брусьев  и  других  рельсовых  опор,  а 
также  балластного  слоя  и  противоугонов,  и 
предназначенная  для  направления  движения 
колес  подвижного  состава,  восприятия  нагрузки 
от  транспортных  средств  и  передачи  ее  на 
земляное полотно и грунтовое основание. 
 
Жолдардың жоғарғы құрылысы
 – рельстерден, 
рельстік 
бекітулерден, 
жебелік 
ауыстырулардан,  шпалдардан,  ауыстырмалы 
және  көпірлік  бөренелерден  және  басқа  да 
рельстік  тіреулерден,  сондай-ақ  балластық 
қабаттан 
және 
ұрлануға 
қарсы 
қорғаушылардан  тұратын  және  жылжымалы 
құрам дөңгелектерінің қозғалысын бағыттауға, 
көліктен  түсетін  жүктемелерді  қабылдауға 
және  жер  беті  мен  топырақ  қабатына  беруге 
арналған теміржол және трамвай жолдарының 
бөлігі. 
Строительная  акустика
 – научная дисциплина, в 
которой  изучаются  вопросы  звукоизоляции  и 
 
Құрылыстық  акустика – 
сәулеттік  жобалау 
және  құрылыстық  акустикалық  (құралымдық) 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
203 
зашиты 
от 
шума 
помещений, 
зданий 
и 
территорий  населенных  мест  с  использованием 
архитектурно-планировочных 
и 
строительно-
акустических 
(конструктивных) 
способов 
и 
средств. 
әдістер  мен  құралдарды  пайдалана  отырып, 
бөлмелерді,  ғимараттарды  және  елді  мекен 
аумақтарын  шудан  оқшаулау  және  шудан 
қорғау мәселелерін зерттейтін ғылыми пән. 
Строительная 
геодезическая 
сетка – 
геодезическая  сеть  в  виде  системы  квадратов  или 
прямоугольников, ориентированных параллельно 
большинству разбивочных осей сооружений. 
 
Құрылыстық 
геодезиялық 
тор – 
құрылыстардың  бөлгіш  осьтерінің  көбіне 
параллель  орналастырылған  шаршылар  мен 
тік 
төртбұрыштардың 
жүйесі 
түріндегі 
геодезиялық желі. 
Строительная  индустрия – 
изготовление  в 
промышленных условиях изделий для применения 
в  качестве  элемента  строительных  конструкций 
зданий и сооружений. 
 
Құрылыс  индустриясы – 
ғимараттар  мен 
имараттардың 
құрылыс 
құралымдарының 
бөлшегі 
ретінде 
пайдалануға 
арналған 
бұйымдарды өнеркәсіптік жағдайларда жасау.  
Строительная  керамика
 – материалы  и  изделия 
из керамики, применяемые в строительстве. 
 
Құрылыс 
керамикасы – 
керамикадан 
жасалған 
құрылыста 
пайдаланылатын 
материалдар мен бұйымдар. 
Строительная конструкция – 
1) часть здания или 
другого 
строительного 
сооружения, 
выполняющая 
определенные 
несущие, 
ограждающие  и  (или)  эстетические  функции; 2) 

жүктеу/скачать 3,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: