Т. Жакетаева
жүктеу/скачать 1,71 Mb. Pdf көрінісі
|
httpg.engime.orguploaddownloadid38061
| 3
Тұрғындар денсаулығын қалыптастыратын факторлар. Қоршаған ортаның адам денсаулығына әсерлері туралы түсінік Адам денсаулығына әсер ететін факторлар шартты түрде 2 топқа бөлінуі мүмкін: - эндогенді, биологиялық (тұқымқуалаушылық сырқаттар, тұқым - қуалаушылық факторлар сыртқы ортаның әсерінен өзгеруі мүмкін, оның ген аппаратына әсерімен көрінеді); - экзогенді факторлар (бұл тіршілік жағдайы, тамақтану, тіршілік ету ортасының климаттық - географиялық жағдайы, антропогенді факторлар). Адам денсаулығына әсері бойынша бөлінеді : Біріккен әсер - табиғаты әртүрлі қолайсыз факторлардың әсері (физикалық, химиялық, биологиялық). Аралас әсер - табиғаты бірдей бірнеше токсиканттардың, әсіресе химиялық заттардың бір жолмен біруақытта немесе бірте - бірте әсері . Кешенді әсер - ағзаға бір уақытта, бірақ әртүрлі жолмен түсетін улардың әсері ҚР шегінде қоршаған ортаның сапасын келесі экологиялық факторлар анықтайды: 9 - геофизикалық, (климаттық) – атмосфералық қысым, ауаның ылғалдылығы, тозаңдану, температураның күрт өзгерісі, күн радиациясы - геохимиялық – су көздерінде йодтың, топырақта темірдің жетіспеушілігі, сынап, висмут, мышьяк өндірумен байланысты байыту фабрикаларының елді мекенге жақын орналасуы - биотикалық аллергендердің, өсімдік және жануар текті улардың, патогенді ағзалардың әсері. Адам денсаулығына табиғи - катастрофакалық процестер мен құбылыстар да әсер етеді (жер сілкіну, қар көшкіні) Сонымен, денсаулықты ағзаның жеке ерекшеліктерімен ғана байланысты автономды деп қарастыруға болмайды. Ол әлеуметтік және табиғи факторлардың әсер ету нәтижесінен болып табылады. Индустрияландыру және урбанизацияның қарқынды дамуы белгілі бір жағдайда экологиялық тепе - теңдіктің бұзылуына және орта жағдайымен қатар, адам денсаулығының да бұзылуына әкелуі мүмкін. Тұрғындардың жеке топтарына әсерлердің сапалы және сандық бірдейлігіне немесе шамамен бірдейлігіне қарамастан, бұл әсерлердің нәтижесі әрбір индивидуумда оның ағзасының жағдайына, еңбек және демалыс тәртібіне, тамақтану сипатына, әртүрлі жеке әдеттерге байланысты ерекшеленуі мүмкін. Адам ағзасына әсер етуімен қоршаған орта факторларын 3 топқа бөледі: - белгілі бір сырқаттардың дамуында олардың этиологиясы жақсы белгілі факторлар; - сырқаттың тікелей себебі болмай, олардың дамуына жағдай болып табылатын факторлар; - қорғаныштық, бейімделу мүмкіндіктерін төмендете отырып, ағзаға жанама әсер ететін факторлар. жүктеу/скачать 1,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|