Байланысты: 10 сынып қазақ тілі жаратылыстану бағыты
§5. Адам зат да муы ның жа һан дық мә се ле ле рі 1. «Ро та ция» әді сі. Әр топ қа бір сұ рақ жа зыл ған па рақ бе рі ле ді. Әр
топ әр түс ті қа лам мен жау ап жа за ды да, бір-бі рі мен ал мас ты ра ды.
Со ңын да дау ыс тап оқып, бі рін-бі рі то лық ты ра ды.
1. Жас тар жа һан да ну үр ді сі не өз үле сін қо са ала ма?
2. Қай мамандық иелері жа һан дық мә се ле лерді шешуге
атсалыса алады деп ойлайсыңдар?
3. Бә се ке ге қа бі лет ті, жа ңа шыл ма ман бо лу үшін қан дай
ғы лым са ла сын таң дар едіңдер?
2. Мә тін ді оқыңдар. Мәтіннің тақырыбын, мақсатты аудитория ға
сәй кес қыз метін, құрылымын, тілдік ерекшелігін талдаң дар.
Жа һан дық мә се ле лер де ге ні міз – өр ке ни ет тің әрі қа рай
дамуына әсер ете тін, адам зат тың өмі рі не өз ықпалын ти гі-
зетін мә се ле лер жи ын ты ғы. Адам зат тың жа һан дық мә се-
ле ле рі – планета мыз дың бар лық тұр ғын ы ның өмір лік қы -
зы ғу шы лы ғын қоз ғай тын жә не әлем нің бар лық мем ле кет і
ор тақ та сып ше ше тін мә се ле лер. Адам зат тың жа һан дық мә се-
ле ле рі не жа та тын дар:
• да мы ған ел дер мен да му шы ел дер дің эко но ми ка лық қа ты-
насы мәселесі;
• азық-тү лік мә се ле сі;
• ке дей лік мә се ле сі;
• энер ге ти ка мә се ле сі;
• эко ло гия мен тұ рақ ты да му мә се ле сі;
• әлем дік мұ хит ты мең ге ру мә се ле сі;
• де мог ра фия мә се ле сі.
Бұл ті зім тұ рақ ты емес. Өр ке ни ет тің да муы мен бір ге жа ңа
жа һан дық мә се ле лер ту ып оты ра ды. Мысалы, ға рыш тық ке -
ңіс тік ті иге ру, кли мат ты қа да ға лау т.б.
Да мы ған ел дер мен да му шы ел дер дің эко но ми ка лық
қа ты нас ы мә се ле сіне олардың ара сын да ғы әлеу мет тік-эко-
но ми ка лық ай ыр ма шы лық ты азай ту үшін да мы ған ел дер