8 4
ба сын ған ке зі бо ла тын. Қа шан да ел ба сы на кел ген нәу бет тің
ау ыр лық тау қы ме ті, ең ал ды мен, ең се сі би ік ер лер дің иы ғы-
на тү се тін әде ті. Сұм тағ дыр Құр ман ға зы ны да от-жа лы ны мен
шар пы май өт пе ді. Оның « Түр ме ден қаш қан», «Кі сен аш қан»,
«Ер тең ке тем», «Пә бес кі», «Те ре зе ден-есік тен», « Боз шо лақ»,
«Бұқ тым-бұқ тым», «Аман бол, ше шем, аман бол», « Қай ран
ше шем» си яқ ты күй ле рі за ма на бас қа сал ған зо ба лаң ның бір-
бір бе ке ті си яқ ты. Ол қа тал тағ дыр дың кез кел ген тал қы сы на
өне рі мен
жау ап бе ріп, бел гі қал ды рып отыр ған.
(«Қазақ мәдениеті» энциклопедиясынан)
1. Құр ман ға зы өмір сүрген кезең қандай кез еді?
2. Құр ман ға зы күйлерінің атауларынан нені аңғардыңдар?
2 .
Берілген кө нер ген
сөз дер ді екі топ қа бө ліп, кес те ге жа зың дар.
Ар ха изм дер
Тарихи сөз дер
Ауша дияр, шұ ға, бо лыс,
стар шын,
ат ша бар, би, бо лыс,
қа һан, сау ыт, би қа сап, уә зір, би, дү рия, ке бе же, бе сік құ да,
ұрын ба ру, қы на мен де, то қым қа ғар, тор қа, кү пі, қы лыш, аға
сұл тан, шоқ пар, хан.
3 .
Екі топқа бөлініңдер. Төмендегі Абайдың өмірбаянын үлгі ретінде
алып, Абылай хан мен Құрманғазы ның өмірбаянын жазыңдар.
А
И
Ту ған же рі: қа зір гі Шы ғыс Қа зақ стан об лы сы Абай ау да ны.
Тұлғалық даралығы: қа зақ хал қы ның ұлы ақыны, ке
мең гер ой шыл,
жаз ба әде бие ті нің не гі зін са лу шы, ау дар ма шы, ағар ту шы ұс таз, әділ
би, заң гер, қо ғам қай рат ке рі.
Өмір жолы: Абай мед ре се де 3 жыл, Се мей де гі «При хо дс кая шко
ла да» 3 ай оқи ды. 13 жа сы нан бас тап әке ық па лы мен оқу дан қол үзіп,
ел бас қа ру ісі не ара ла са ды...
Шығармашылығы: Абай қазақ өлеңі үлгісін жаңаша тұрғыдан ба
йыт ты. Поэмалар мен қарасөздер жазды. Аудармамен айналысты.
Абай поэзиясы өзінен кейінгі ақындарға жаңа серпін әкелді.
Ұлы ақын 19 4 жылы қайтыс болды.
Достарыңызбен бөлісу: