Т. Н. Ер ме ко ва Ж. К. Отар бе ко ва Р. Н. Мұ на саева
жүктеу/скачать 2,89 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ме нің пі кі рім
| 120
5. Мә тін де гі не гіз гі ой ды анық тап, сол бой ын ша «Қос жаз ба» күн де лі гін тол ты рың дар. л гі сі: Мә тін де гі не гіз гі ой Ме нің пі кі рім Кей де кеш кі лік те іңір ке зін де ас пан да бір жа рық жұл дыз пай да бо ла ды. Ол бір те-бір те тө мен деп ба рып, көк жи ек тің дәл Күн ене тін тұ сы на ба та ды. Ал кей уа қыт та та ңер тең күн шы ғар ал дын да шы ғыс жақ та таң жұл ды зы жар қы рап тұ ра- ды. Күн кө рі ні сі мен жоқ бо ла ды. Бұл – Шол пан жұл ды зы. Шөл ді жер лер де күн діз гі ыс тық қа ұрын бас үшін ке ру ен ші лер Шол пан туа жү ріп ке тіп, күн ыси бас та ған да де ма ла тын. Сон дық тан Шол пан жұл ды зы «Ке ру ен жұл ды зы» деп те атал ған. («Ме ні ал аш ы эн цик ло пе диям») 6. Ас пан де не ле рі ту ра лы жұм бақ, жа ңы лт паш, өті рік өлең дер жи нап, олар ды төл сөз бен тө леу сөз тү рін де жа зың дар. 7. Аст ро ном ға лым дар дың пі кір ле рі не сүй ене оты рып, бір шоқ жұл дыз ту ра лы мә тін жа зың дар. Он да ғы бір не ше төл сөз ді тө леу сөз ге ай нал ды рың дар. §76. Ас пан шам да ры 1. «Жа ңа жұл дыз дар дың пай да бо луы» бей не жаз ба сын (https://www.youtube.com/ watch?v=2WR0a6tkra4) кө ріп, ас пан әле мін де гі жа ңа лық тар ту ра лы өз бі ле тін де рің ді әң гі ме лең дер. 2. Мә тін ді оқып, не гіз гі ой ды анық таң дар. Үр кер ге бай ла ныс ты на ным-се нім дер ді тү сін- ді рің дер. Үр кер Үр кер күз ба сын да шы ғыс тан, қыс ба сын да тө бе ден, көк тем ба сын да ба тыс тан кө рі не ді. Ал жаз ба сын да мүл дем кө рін бей ді. Қа зақ тар: «Үр кер тө мен түс пей, жер қыз бай ды» дей ді. Оның ор на ла су жо лы ның ау ылша ру ашы лы ғы на ті ке лей қа ты сы бол ған. Шоқ жұл дыз дар дың «Үр кер» деп ата луы сол жұл дыз дар дың ас пан да үрік кен қой дай ша шы рап жат қа нын бей не ле се ке рек. Үр кер ге қа тыс ты қол да ныс тар: 1) Үр кер үй ден кө рін се, үш ай тоқ сан қы сың бар. Үр кер іңір де жам бас қа кел се, жаз шық па ған да не сі бар. 2) Үр кер түс се, жер қы за ды. 3) Үр кер ту са, сор па ас бо ла ды. 4) Үр кер кө те ріл се, шөп кө те рі ле ді, би дай тас тар та ды. 4) Тол ған Ай тұр са Үр кер ге қар сы қа рап, қыс тү сер ша қы- рай ып, бо ран са бап. 5) Үр кер мен Ай ау ыл қо ныс ты, Үр кер мен Ай то ғыс ты. (http://daraboz.elarna.com/m/kitap_kk.php?id) жүктеу/скачать 2,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|