Т о п о н о м І / ik r ЖӘне этимология қазақ тіл білімінің антологиясы а. Әбдірахманов Топономика жэне этимология Павлодар 2010


  А. К. Матвеев. Русская топонимика финно-угорского происхождения



Pdf көрінісі
бет27/144
Дата19.12.2022
өлшемі7,05 Mb.
#58216
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   144
60 
А. К. Матвеев.
Русская топонимика финно-угорского происхождения 
на территории Севера Европейской части СССР. Автореферат, Свердловск, 
1970.
61 Там же, стр. 12.
35


Еңбектің IV бөлімі дифференциялаушы сөз 
негізінің 
(түбірінің) этимологиялық түсіндірмесіне арналған. Мүнда 
автор сөз негізі мен түбірін анықтау арқылы топонимдердің 
этимологиясын ашады. Осы методтарды қолдана отырып, ав­
тор Солтүстік топонимдерінде финн тобындағы тілдердің 
көрсеткіші басым және балтық бойындағы финдер оңтүстік- 
батыстан солтүстік-шығысқа қарай көше орналасқан деген 
қорытындыға келеді.
Сөйтіп, автор субстратты топонимдердегі фонетикалык жэне 
морфологиялық адаптация, формант, сөз негізі қүбылыстарын 
зерттеу топонимдер этимологиясын зерттеуде үлкен роль 
атқаратынын дәлелдеді.
Отандық топонимикадагы этимологиялық методтың тари- 
хы туралы Ю.А. Карпенко арнайы мақала жаздыб2„
Мақалада айтылған кейбір пікірлерге ғана қысқаша тоқтай 
кетейік. Тіл білімінде салыстырмалы-тарихи эдіс пайда болған- 
ша географиялық атаулардың этимологиясы ғылыми дәрежеге 
жеткен жок. Ал бүл әдіс пайда болғаннан кейін де XIX мен XX 
ғасырдың басында дамыған этимологиялық зерттеулердің де 
кемістігі болды, мүндатопонимдердіңтаралуы, топономикалық 
контекст, топоним аралық байланыстар, соның нәтижесінде 
топонимдердегі сөз жасау қүбылыстары жеткілікті зерттелмеді.
Октябрь революциясынан кейін де осы тенденция (А.И. Со­
болевский т. б.) дами түсті. Бүл бағыттың ең өркендеген өкілі 
А.М. Селищевтің зерттеулері еді.
¥л ы Отан согысынан кейінгі жылдары фонетикалык жэне 
жалпы тілдік зандылықтарды ескеру, комплексті, жүйелі 
зерттеуді жүзеге асыру нәтижесінде топонимдер этимоло­
гиясын зерттеудің жаңа, үшінші кезеңі пайда болды. Топо­
ним кабаттарын зерттеуде сөз түбірінен гөрі қосымшаларын


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   144




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет