Тақырыбы: Ас қорыту жүйесінің маңызы. Ауыз қуысындағы, қарындағы, ішектегі астың қорытылуы

Полостное пищеварение

• Полостное пищеварение

• Пристеночное пищеварение

• Строение ворсинки

• Мембраналық ас қорыту
• Уголевым А. М. ашқан

• Қуыстық ас қорыту жолымен ірі молекулалы заттар олигомерлерге дейін ыдырайды, олардың соңғы өнімдерге (мономерлерге) дейін ыдырауы ішектің кілегейлі қабатында – яғни мембраналық ас қорыту жолымен іске асырылады.

• Мембраналық ас қорытуға қатысатын негізгі ішек ферменттері:
• көмірсулар гидролизі - -глюкозидазалар (мальтаза, трегалаза), лактаза, инвертаза, т.б..
• олиго- және дипептидтер гидролизі – пептидазалар;
• сілтілік фосфатаза, липаза.

• Ішектің қимыл әрекеті

• Ішек қабырғасындағы сақина тәрізді және ұзына бойы орналасқан бірыңғай салалы еттердің жиырылуымен жүзеге асады.

• Қимыл әрекетінің 5 түрі бар

• Ширақтық (тонустық).
• Маятник тәрізді.
• Ырғақты бунақталу.
• Перисталтикалық.
• Кері перситалтикалық (құсу).

• Қимыл әрекетінің реттелуі

• Ішектің автоматиялық қасиеті бар. Вегетативтік жүйке жүйесімен реттеледі. Кезбе жүйке қимыл әрекетін күшейтсе, симпатикалық жүйкелер оны тежейді.

• Гуморалдық реттелуі

• Қимыл әрекетті күшейтеді: вазопрессин, окситоцин, брадикинин, серотонин, гистамин, гастрин, холецистокинин-панкреозимин, қоректік заттардың, әсіресе майлардың қорытылу өнімдері, т.б.
• Тежейді: адреналин, норадреналин