Тақырыбы: Биологиялық мембраналардың өткізгіштік механизмі


«ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ» МЕББМ



Pdf көрінісі
бет4/5
Дата16.09.2023
өлшемі304,21 Kb.
#108167
1   2   3   4   5
«ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ» МЕББМ
Бірлесіп тасымалдау 
Жартылай өткізгіш мембраналар арқылы пассивті тасымалдаудың 
тағы бір түрі котранспорт деп аталады. Бұл жағдайда бір заттың 
концентрация градиенті екінші градиентті оның градиентіне қарсы 
ілеспе тасымалдау үшін қолданылады. 
Тасымалдаудың бұл түрі екі жолмен болуы мүмкін: екі зат бір бағытта 
тасымалданатын симпорт, және бір зат бір бағытта, ал екіншісі 
қарама-қарсы бағытта тасымалданатын антиспорт. 
Белсенді мембраналық тасымалдау 
Бұлар энергияны қажет етеді, ал белгілі адамдар ATP пайдаланады, 
сондықтан оларды ATPases деп атайды. Ферментативті белсенділігі 
бар бұл тасымалдаушылар заттардың қозғалысы үшін қажетті 
энергияны алу үшін АТФ-ны гидролиздейді, олардың концентрация 
градиентіне қарсы. 
Na + / K + сорғылары және кальций сорғылары (кальций ATPases). 
Бұлардың қабықшаға салынған α және ß суббірлігі арқылы құрылған 
құрылымы бар. 
Бірнеше суббірліктерден және сабақтың суббірліктерінің айналасында 
айналатын бастан тұратын сипаттамалық сабақ формасына ие V және 
ATPases F және ATPases. 
ATPases V, мысалы, асқазанда және лизосомаларда сутегі иондарын 
концентрация градиентіне қарсы айдауға қызмет етеді. Кейбір 
везикулаларда, мысалы, допаминергиялық, весикулаларға H + 
айдайтын сутегі бомбалары бар. 
ATPases F H + градиентінің артықшылығын пайдаланады, сондықтан 
олар оның құрылымы арқылы өтіп, ADP және P қабылдап, ATP түзеді, 
яғни ATP гидролиздеудің орнына оны синтездейді. Бұлар 
митохондрияның мембраналарында кездеседі. 


«ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ» МЕББМ
Қорытынды 
Биологиялық мембрана — аса күрделі құрылымды зат. Оның 
құрамында ферменттік белоктар, ерекше рецепторлар, электрондарды 
тасымалдаушы, энергияны өңдеуші құрылымдар сонымен 
қатар гликопротеиндер мен гликолипидтер болады. Мембраналық 
белоктардың көпшілігі мембрананы тесіп өтіп орналасса, ал кейбірі 
оған жартылай ғана еніп немесе жанасып жатады. Мембраналық 
белоктар түрлі қызмет (мысалы, гликопротеиндер антиген рөлін) 
атқарады. Кейбір химиялық реакциялар (мысалы, хлоропластарда 
жүретін фотосинтездің жарық реакциялары немесе митохондриидағы 
тотыға фосфорлану процесі) биологиялық мембрананың өзінде 
жүреді. Сондай-ақ, биологиялық мембрана жасушаны қоршап, сыртқы 
ортадан оқшаулауы арқылы жасушаның морфологиялық тұтастығын 
сақтайды. 




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет