Тақырыбы: Осман империясының құрылуы



бет5/5
Дата14.03.2023
өлшемі20,76 Kb.
#74373
1   2   3   4   5
Байланысты:
ата түрік (1)

Қорытынды


Батыс елдерінің жетегінде кету түрік қоғамында наразылық тудырды. Дінбасылар мен помещиктер сұлтандар сыртқы саясаттағы сәтсіздіктері үшін айыпты деп санады. 1876 жылдың мамыр айында Стамбулда саудагерлер қолөнершілер мұсылман елдерінің оқушылары, сопылар қатысқан, құрамында 40 мыңға тарта адам бар үлкен шеру болды. Халықтың жаппай көтерілуінен қауіптенген «жаңа османдар» дінбасылар және феодалдармен одақтасып, сарай төңкерісін жасады. Олар тамыз айында конституция қабылдауға II Әбділ-Хамитті таққа отырғызды.
1987 жылғы желтоқсанда конституция қабылданды. Ол осман империясының конституциялық монархия деп жарияланды. 2 палаталы парламент құрылды . Депутаттар палатасы сайлаушылардың жоғары мүліктік цензіне қарай сайланды. Сенат мүшелерін сұлтан өзі мәңгілікке тағайындады. Құрамында христиандар да бар империяның барлық бодандары османдар деп жарияланды және заң алдында барлығы тең деп есептелді. Мемлекеттік тіл түрік тілі деп жарияланды . Ал діні ислам діні деп жарияланды. Коституция сұлтанның барлық билігін сақтап қалды. Оның жеке басына қол сұғылмайтын болды.
Шектеулі сипатына қарамастан 1876 жылғы түрік конституциясы прогрессивті қүжат болды. Буржуазия еркіндік жариялануы мен парламенттің құрылуы феодалдық –абсолюттік құрылысқа үлкен соққы болып тиді.
1877 жылы көктемде орыс түрік соғысы басталған кезде сұлтан белгісіз мерзімде парламентті таратты. Конституцияны жақтаушылар тұтқынға алынып елден қуылды. «Жаңа осман» көсемдерін жазалау басталды. Конституция өмір сүруін тоқтатты.


Пайдаланған әдебиеттер



  1. К. Аманжолов. Түркі халықтарының тарихы Алматы, «Білім» 1999

  2. « Жас Алаш» газеті 2008-w44-3.06. – 5 бет

  3. www.Google.kz.

  4. Қазақ-Совет энциклопедиясы (ҚСЭ) 1972, І том.

  5. «СССР тарихы» (Ежелгі заманнан ХІІІ ғасырдың аяғына дейін) оқулығы. Алматы 1979 ж.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет