Тангенциал және нормаль удеудің қандай мәндерінде дене қисық сызықты айнымалы қозғалыста болады



жүктеу/скачать 1,19 Mb.
Дата11.04.2023
өлшемі1,19 Mb.
#81470
Байланысты:
1 Механика


Тангенциал және нормаль удеудің қандай мәндерінде дене қисық сызықты айнымалы қозғалыста болады:
;
;
;
;
;
Материалық нүктенiң қозғалыс теңдеуi . Уақыттың қай мезетiнде нүктенiң жылдамдығы нольге тең ( ):





Материалық нүктенiң қозғалыс теңдеуi . уақыт мезетiнде дененiң үдеуi қандай :





Жазықтықта қозғалатын массасы материялық нүктенiң координаталар былай өзгередi: ; . Уақыттың мезетiнде нүктенiң ( ):





Нүктенің қозғалысы ( ) теңдеуімен берілген. Нүктенің жылдамдығы нөлге тең болатын координатын анықтаңыз ( ).
7
10
5
-10
-5
Горизонталь бағытта жылдамдықпен ұшып келе жатқан тікұшақтан биіктікте жүк тасталған. Жүк жер бетіне көкжиекке қандай бұрышпен түседі:





Айналған дененің бұрылу бұрышының теңдеуі . Бұрыштық жылдамдық қай теңдеуге бағынады:





жазықтықта қозғалған нүкте жылдамдығының теңдеуі . Үдеуді қай өрнек анықтайды:





Айналмалы қозғалыстың лездік үдеуін қандай қатынаспен анықтауға болады:





Шеңбер бойымен қозғалған нүктенiң жылдамдығы есе өскенде, нүктенiң нормаль үдеуi:
есе өседі
есе өседі
өзгермейді
есе азаяды
есе азаяды
Қисық сызық бойымен қозғалған нүктенiң жылдамдығы кемігенде, оның тангенциал және нормаль үдеу векторларының құрастыратын бұрышы:

Сүйір

Доғал

Қисық сызық бойымен қозғалған нүктенiң жылдамдығы кемігенде, оның толық және нормаль үдеу векторларының құрастыратын бұрышы:
Сүйір


Доғал

Қар басқан жол бұрылысының қисықтық радиусы . Егер үйкелiс коэффицентi болса автомобильдiң жылдамдығы қаншадан аспау керек ( ):





Бiртектi массасы диск тәрiздес блокқа iлiнген жiптiң екі жағына массалары және жүктер байланған. Жүктердiң үдеуi ( ):




1
Массасы дене тұрақты күштің әсерінен қалай қозғалады:
үдеумен бірқалыпты үдемелі
жылдамдықпен бірқалыпты
үдеумен бірқалыпты үдемелі
жылдамдықпен бірқалыпты
үдеумен бірқалыпты кемімелі
Екі күш және дененің бір нүктесіне түсірілген. және векторлары арасындағы бұрыш . Осы күштердің тең әсерлі күшінің модулін анықтаңыз ( ):





Ньютонның үшiншi заңының өрнегi





Горизонтальмен бұрыш құрастыратын көлбеу жазықтықта еркiн қозғалған дененiң массасы . Дененiң нормаль қысым күшi :





Импульс моментінің өлшем бiрлiгi:





Классикалық механикада қай векторлық физикалық шама үдеу векторымен ылғи бағыттас:
Күш
Импульс
Орын ауыстыру
Күш моменті
Жылдамдық
Массасы , жылдамдығы қозғалған дене тыныштықтағы екiншi денеге соқтығысқаннан кейiн онымен бiрiгiп жылдамдықпен қозғалады. Екiншi дененiң массасы:





Шайба мұз бетiмен сырғанап тоқтады. Сырғанау үйкелiс коэффициентi ; деп санаса шайбаның бастапқы жылдамдығы:





Массасы бала әткеншек теуіп тұр. Әткеншек аспасынын ұзындығы . Ең төменгі нүктеден жылдамдықпен өткен кезде, бала орындыққа қандай күшпен қысым түсіреді ( ):





Тас биiкке вертикаль бойынша жылдамдықпен лақтырылды. Қандай биiктiкте оның жылдамдығы :





Егер дененің деформациясын есе өсіретін болса, серпімді деформацияланған дененің потенциалдық энергиясының қоры қалай өзгереді:
есе өседі
Өзгермейді
есе кемиді
есе өседі
есе кемиді
Массасы , жылдамдығы болатын оқ жұқа тақтайды тесіп өтеді. Тақтайдан өткен оқтың жылдамдығы . Тақтайдан өткен кезде үйкеліс күшінің жасаған жұмысы неге тең:





уақыт ішінде суды -ге көтеретін насостың двигателінің қуаты қандай ( ):





энергия қанша болады:





Жер бетінен биіктіктегі массасы дененің потенциалдық энергиясын анықтаңыз ( ) (потенциалдық энергия Жер бетінен бастап есптелінеді м/с2).





Массасы мылтықтан массасы оқ жылдамдықпен ұшып шығады. Мылтықтың жылдамдығын анықтаңыз ( ).





Радиусы R біртекті дискінің шетіне тұрақты жанама күш түсірілген. Диск айналғанда оған үйкеліс күшінің моменті әсер етеді. Диск тұрақты бұрыштық үдеумен айналғандағы оның массасын есептеңіз.





Шеңбер бойымен айналған материалық нүктенiң импульс моментi:





Массасы , радиусы бiртектi дисктiң бұрыштық үдеуi болу үшiн оған қандай күш моментi әсер ету керек ( ):





Нормаль күйдегi идеал газдың көлемi ( ):





Молекуланың iлгермелi қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы:





Молекулалардың орташа квадраттық жылдамдығы мына формуламен анықталынады Мұндағы коэффициентi неге тең:





Идеал газдың абсолют температурасы есе артты. Молекулалардың орташа кинетикалық энергиясы қалай және неше есе өзгередi:
есе артады
өзгермейдi
есе артады
есе артады
есе кемидi
Екi атомды идеал газдың меншiктi изобаралық жылу сыйымдылығы тең:





Идеал газ молекулаларының орташа кинетикалық энергиясы есе артты. Газдың абсолют температурасы:
есе артады
есе артады
өзгермейдi
есе артады
есе кемидi
Идеал газ изобаралық және изохоралық жылу сыйымдылықтарының қатынасы мына формуламен анықталады:





Қалыпты атмосфералық қысым ( ):





Көлемі тұрақты идеал газ температурасы екі есе өссе, қысымы:

есе өседі
есе кемиді
есе өседі
есе кемиді
өзгермейді.
Идеал газдың ішкі энергиясы оның температурасына:
-ға тура пропорционал
-ға кері пропорционал
-қа тура пропорционал
-қа тура пропорционал
тәуелді емес.
Заттың меншікті жылусыйымдылығы деген:
затты температураға қыздыру үшін жұмсалатын жылу мөлшеріне тең шама
затты температураға қыздыру үшін жұмсалатын жылу мөлшеріне тең шама
затты балқыту үшін жұмсалатын жылу мөлшеріне тең шама
Изотермиялық процесс кезінде заттың алған жылу мөлшерінің жылу берген дененің температурасының қатынасына тең шама
Молекулалардың жылулық қозғалыс және осы молекулалардың әсерлесу энергиялары
Газды герметикалық жабық ыдыста қыздырадағы процесс:
Изохоралық
Адиабаталық
Изотермиялық
Кез келген процесс
Изобаралық
Мольдiк жылу сыйымдылықтың өлшем бiрлiгi:





суда молекулалар саны:





Идеал газдың молекулалардың орташа жылдамдығы есе артты. Газдың абсолют температурасы:
есе артады
өзгермейдi
есе артады
есе артады
есе кемидi
Больцман тұрақтысының өлшем бiрлiгi:





Бірдей температурадағы оттегі және сутегі молекулаларының орташа квадраттық жылдамдықтарының қатынасы ( ):





Изобаралық процесс үшін оттегінің меншікті жылусыйымдылығы:





Изобаралық процесс үшін сутегінің меншікті жылусыйымдылығы:





Тұрақты қысымда идеал газ көлемін есе кемітті. Газға сырттан орындалатын жұмыс:





Көлемі және ішкі энергисы болатын бір атомды идеал газ қысымы ( ):





оттегі молекуласының орташа жылдамдығы . сутегі молекуласының массасы оттегі молекуласынан есе аз. Сутегі молекуласының жылдамдығы ( )?:





Көлемі баллонда қысымы және температурасы газ мөлшері ( ):





Жабық ыдыста температурасы газдың қысымы . температурада қысымы ( ):





Газға жылу берілді және газдың сыртқы күштерге қарсы орындайтын жұмысы . Ішкі энергиясының өзгерісі ( ):





Мөлшері бір атомды идеал газдың ішкі энергиясы . Изотермиялық кеңею нәтижесінде газ жұмыс орындайды. Кеңеюден кейін газдың ішкі энергиясы ( ):





Идеал екiатомды газдың адиабата көрсеткiшi:





Молекулалардың ең ықтималды жылдамдығы мына формуламен анықталынады , Мұнда коэффициентi:





Орташа арифметикалық, орташа квадраттық және ең ықтималды жылдамдықтар арасындағы дұрыс қатынас:





Жылуөткізгішті коэффициентінің өлшем бірлігі:





Диффузия және ішкі үйкеліс коэффициенттерінің қатынасы ( -тығыздық, -меншікті жылусыйымдылық):




тәуелді емес.
Ішкі үйкеліс және жылуөткізгіштік коэффициенттерінің қатынасы ( -тығыздық, -меншікті жылусыйымдылық):




тәуелді емес.
Жер бетіндегі қысымнан биіктіктегі атмосфералық қысым екі есе аз. биіктіктегі қысым Жер бетіндегі қысымнан неше есе аз:

Нүктелiк екi зарядты ( ) диэлектрик өтiмдiлiгi ортадан вакуумға орын ауыстырғанда олардың өзара әсер күшi:
есе кемидi
есе артады
кемидi
артады
Өзгермейдi
Кернеулiгi бiртектi электр өрiстің зарядқа әсер ететін күші ( ):





, заряд тұрған нүктедегi электр өрiсi кернеулiгiнiң модулi . Осы зарядқа әсер ететiн күш ( ):





Горизонталь орналасқан арақашықтықтары екi пластинканың арасында кернеу . Осы пластинкалардың арасында массасы зарядталған шаң тепе-теңдiк қалыпта тұратын болса, онда оның (шаңның) заряды ( ):





Кернеулiгi бiртектi электр өрiсiнде нүктелiк заряд күш сызықтарының бойымен қашықтыққа орын ауыстырды. Орын ауыстырудың бастапқы және соңғы нүктелерiндегi потенциалдар айырымын ( ):





Электр өрiсінің кернеулiгi мен потенциалының арасындағы байланыс: көрсетедi?





Электр зарядының сақталу заңы бойынша:
барлық өзара әсерлесу кезiнде тұйықталған жүйеде электр заряды өзгермейдi
берiлген уақыт мезетiнде табиғаттағы кездесетiн ең аз заряд
есептiң шарты бойынша өлшемдерiн ескеруге болмайтын зарядталған дене
электр өрiсiнiң әсерiнен өткiзгiште заряд қозғала алады
сыншы заряд өзi тұрған электр өрiсiнiң қасиеттерiн өзгертпейдi
электр заряды потенциалының айырмасы екi нүктенiң арасында орын ауыстырғанда электр өрiсiнiң күшi жұмыс жасады. Заряд шамасы ( ):





Электр өрiсiнiң бiртектiлiгiнiң шарты:
барлық нүктеде өрiс кернеулiгiнiң бағыттары да, шамалары да бiрдей
барлық нүктеде өрiс кернеулiгiнiң шамалары бiрдей
барлық нүктеде өрiс кернеулiгiнiң бағыттары бiрдей
күш сызықтары тұйықталған
барлық нүктеде потенциалдың шамалары бiрдей
Бiр күш сызықтарының бойында бiрiнен-бiрi қашықтықта жатқан екi нүктенiң арасындағы потенциалдар айырмасы . Электр өрiсi тұрақты деп өрiс кернеулiгi ( ):





Электр өрiсiнде заряд орын ауыстырған кезде өрiс күштерiнiң жұмысын анықтайтын өрнек:





заряд өрiстiң екi нүктесiнiң арасында орын ауыстырғанда iстелген жұмыс . Осы нүктелердiң арасындағы кернеу ( ):





Радиустары және қосақталған екi өткiзгiш шарлардың электр сыйымдылықтарының қатынасы:





Сыйымдылықтары , және үш конденсатор берiлген.Осылардан құрылған батереялардың мүмкiн болатын ең аз сыйымдылық тең ( ):





Сыйымдылықтары , және үш конденсатор берiлген. Осылардан құрылған батереялардың мүмкiн болатын ең көп сыйымдылық тең ( ):





Конденсатордың сыйымдылығы . Егер потенциалдар айырмасы болса, онда астарларының арасындағы заряд ( ):





Ток көзiнен ажыратылған және зарядталған конденсатордың астарларының арасын диэлектрлiк өтiмдiлiгi диэлектрикпен толтырсақ оның энергиясы:
есе артады
есе кемидi
кемидi
артады
Өзгермейдi
Ток көзінен ажыратылған конденсатордың астарларының арақашықтығы екi есе арттырсақ, оның энергиясы:
есе артады
есе кемидi
есе кемидi
Өзгермейдi
есе артады
Егер ток көзiнен ажыратылған зауа конденсатор астарларының арасына диэлектрлiк өтiмдiлiгi диэлектрик орыналастырылса, онда конденсатордың энергиясы:
есе кемидi
есе артады
есе артады
есе кемидi
Өзгермейдi
Ток көзіне жалғанған ауа конденсатор астарларының арасына диэлектрлiк өтiмдiлiгi диэлектрик орыналастырылса, онда конденсатордың энергиясы:
есе артады;
есе кемидi;
есе артады;
есе кемидi;
Өзгермейдi.
өрнегi:
Джоуль- Ленц заңы
Тiзбектiң бөлiгi үшiн Ом заңы
Толық тiзбек үшiн Ом заңы
Ампер заңы
Кулон заңы
Оқшауланбаған өткiзгiш бөлiгiнiң кедергiсi . Осы өткiзгiш бөлiгiн ортасынан екiге бөлiп, оларды өзара орап қойсақ онда оның осы бөлiгiнiң кедергiсi ( ):
0,25
2
0,5
1
4
Электр қозғаушысы күшi:
бiрлiк оң зарядты тiзбек бойымен немесе тiзбек бөлiгiмен орын ауыстырған кезде бөгде күштердiң жұмысына тең
өткiзгiштiң бiрлiк көлемiнен бiрлiк уақытта бөлiнiп шығатын энергияға тең
бiрлiк он зарядты тiзбек бойымен немесе тiзбек бөлiгiнен орын ауыстырған кезде сыртқы күштермен кулондық күштердң қорытқы күштерiнiң жұмысына тең
өткiзгiштiң көлденен қимасынан бiрлiк уақытта өтетiн зарядқа тең
өткізгіштің ұзындығына тәуелді
Iшкi кедергiсi , ЭҚК ток көзiн қысқаша тұйықталған кездегi ток ( ):





Сымның кедергiсi . Осы сымды бiрдей бiрнеше бөлiктерге бөлiп, оларды параллель қосқандағы кедергi болды. Сым қанша бөлiкке бөлiнген?





Сыртқы тiзбектегi ток күшi болғанда батареядан бөлiнетiн қуат , ал болғанда қуат . Батареяның ЭҚК ( ):





Әрқайсысының кедергiлерi болатын өткiзгiш қос-қостан параллель тiзбек құрайды. Тiзбектiң жалпы кедергiсi ( ):





ЭҚК бiрдей және iшкi кедергiлерi бiрдей екi элементтiң аттас полюстары қосылған. Осы қосылған батареяны, ЭҚК және iшкi кедергiлерi қандай болатын элементпен алмастыруға болады?
,
,
,
,
,
Электр тогы:
электр зарядтарының реттелген қозғалысы
электр зарядтарының ретсiз қозғалысы
нейтраль бөлшектердiң реттелген қозғалысы
нейтраль бөлшектердiң ретсiз қозғалысы
электр зарядтарының ретсiз және нейтраль бөлшектердiң реттелген қозғалысы
iшiнде, көлденен қимасы өткiзгiштен заряд өтсе, ток күшi ( ):





Тізбектiң бөлiгi үшiн Ом заңын:





Өткiзгiштердi тiзбектей қосқанда барлық өткiзгiштер үшiн тұрақты болып қалатын шама:
ток күшi
кернеу


сыйымдылық
Ом заңының дифференциалдық түрі:




I = γE
Көлденен қимасы өткiзгiштен iшiнде заряд өтедi. Ток тығызды тап ( ):



1




жүктеу/скачать 1,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:



©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет
Lessons
Curriculum vitae
Documents