2-тапсырма. Дискіні дефрагментациялау
Тақырыптың теориялық материалын оқып, дәптерге реферат жасаңыз.
Windows XP ОЖ-де дискіні дефрагментациялау
Windows жүйесіндегі қатты дискіні сақтау жүйесі бірте-бірте дискінің жұмысы біршама баяулауы мүмкін етіп жасалған. Мұның бәрі Windows XP пайдаланатын FAT, FAT32 және NTFS файлдық жүйелерінің жұмыс принциптері туралы. Бұл файлдық жүйелерде бүкіл диск кластерлер деп аталатын бірдей өлшемдегі кішкене бөліктерге бөлінеді. Жаңа файлды жасау кезінде Windows жүйесі дискінің басында файлдың аты мен файл жазылатын бірінші кластердің нөмірі бар жазбаны арнайы аймаққа орналастырады. Егер файл үлкен болса және бір кластер жеткіліксіз болса, онда жүйе бірінші бос кластерді іздейді және оған файлдың қалған бөлігін жазады. Бұл бүкіл файл дискіге жазылғанға дейін жалғасады. Файлдың соңғы кластері ерекше белгіленеді. Файл жазбасында пайдаланылған барлық кластерлер бос емес деп белгіленеді. Файл жойылған кезде барлық кластерлер бос деп белгіленеді.
Мұндай жүйе ең басында, бос кластерлер ретімен орналастырылған кезде жақсы жұмыс істейді. Алайда, жұмыс барысында файлдарды құру және жою кезінде дискінің еркін орнында бос кластерлер пайда болуы мүмкін және көп ұзамай дискідегі файлдар бөлшектенеді. Мұндай файлда ақпараттың бір бөлігі дискінің басында, ал бір бөлігі соңында болуы мүмкін. Мұндай файлды оқу және жазу айтарлықтай баяулайды, өйткені диск бастарын үнемі бір жерден екінші жерге жылжытуы керек және бұл уақытты алады. Fat және FAT32 файлдық жүйелерімен дискілерді бөлшектеу кезінде жұмыс жылдамдығының төмендеуі ерекше байқалады. NTFS файлдық жүйесін құру ерекшеліктеріне байланысты фрагментация әсеріне байланысты жылдамдықтың төмендеуі шамалы, дегенмен NTFS жүйесі фрагментацияға бейім. Фрагментацияны мәжбүрлеп жою үшін, яғни дискіні дефрагментациялау үшін Windows XP стандартты қызметтік бағдарламалардың құрамына кіретін арнайы бағдарламаны ұсынады.
Дефрагментация бағдарламасын бастамас бұрын барлық басқа бағдарламаларды аяқтау керек. Себебі, өңделетін дискідегі ақпараттың кез-келген өзгеруі және егер басқа бағдарламалар жұмыс істеп тұрса, дефрагментацияның қайта басталуына әкелуі мүмкін.
Дискіні дефрагментациялау бағдарламасын іске қосу үшін сізге қажет:
1. Менің компьютерім қалтасын ашып, оны тінтуірдің оң жақ түймешігімен басу арқылы дефрагментациялау керек дискіні таңдаңыз.
2. Пайда болған мәтінмәндік мәзірде диск параметрлерін теңшеу тілқатысу терезесін ашу үшін Сипаттар пәрменін таңдаңыз.
3. Қызметтік бағдарламаларды іске қосу түймелері орналасқан қызмет қойындысына өтіңіз. Бұл қойындыда дефрагментациялау түймесін басыңыз.
Сондай – ақ, дефрагментация бағдарламасын негізгі мәзірдің стандартты Қызметтік бағдарламалар тізімінен тиісті пәрменді таңдау арқылы іске қосуға болады (бастау – Бағдарламалар – Стандартты – қызметтік-дискіні дефрагментациялау). Бұл жағдайда пайда болған диалогтық терезеде дефрагментациялау үшін дискіні таңдау керек.
Іске қосудың кез келген әдісімен экранда дефрагментация бағдарламасының жұмыс терезесі пайда болады.
Терезенің жоғарғы жағында компьютердің дискілер тізімі орналасқан. Терезенің ортасында таңдалған дискінің дефрагментация дәрежесін көрсететін екі жолақ бар. Дефрагментация алдында бағдарлама дискіге талдау жасайды және оның нәтижелері жоғарғы жолақта көрсетіледі. Төменгі жолақ дискіні дефрагментациядан кейін көрсетеді. Әртүрлі ақпарат әртүрлі түстермен көрсетіледі. Конвенцияның түсіндірмелері, көбінесе аңыз деп те аталады, жұмыс терезесінің төменгі жағында көрсетіледі.
Дефрагментациядан бұрын тізімнен дискіні таңдау керек. Талдау процедурасын батырманы басу арқылы бастауға болады талдау. Суретте. 5. таңдалған дискіні талдау процесі көрсетілген.
Сурет. 5. Дискіні дефрагментациялау тілқатысу терезесі
Талдау нәтижесі қосымша диалогтық терезеде көрсетіледі. Талдау нәтижелері бойынша бағдарлама дискіні дефрагментациялау қажет пе, жоқ па деген ұсыныс жасайды. Қажет болса, дефрагментация батырмасын басу арқылы талдау нәтижелері бар диалогтық терезеден тікелей дефрагментацияны бастауға болады. Сондай-ақ, есепті шығару түймесін басу арқылы талдау есебімен танысуға болады.
Сурет. 6. D дискісін талдау туралы есеп:
Дефрагментация бірнеше сағатқа созылуы мүмкін. Процесс аяқталғаннан кейін нәтижелермен диалог пайда болады.
Бағдарлама аяқталғаннан кейін қатты дискідегі барлық файлдар дефрагментацияланады және бос орын дискінің соңында шоғырланады. Дискіні толығымен дефрагментациялауды жүйелі түрде, айына бір рет жасау ұсынылады, әсіресе егер сіз FAT немесе FAT32 файлдық жүйелерін қолдансаңыз.
Windows ОЖ-де дискіні дефрагментациялау
Дискіні дефрагментациялау бүкіл жүйенің жылдамдығын арттыруға мүмкіндік береді. Бұл әсіресе өте үлкен көлемдегі қосымшаларды жүктеу кезінде сезіледі. Дискіні дефрагментациялау Windows XP амалдық жүйесінде міндетті түрде жүргізілуі керек еді, өйткені уақыт өте келе қатты дискінің қатты жүктелуіне байланысты компьютер ілулі болып көрінді, өйткені ол пайдаланушы командаларына біраз уақыт жауап бермеді.
Windows жүйесінде дискіні дефрагментациялаудың қажеті жоқ, өйткені компьютер жұмыс істеп тұрған кезде дискіні дефрагментациялау фондық режимде жүзеге асырылады. Қаласаңыз, дискіні дефрагментациялау қажеттілігін әрқашан тексеруге болады. Ол үшін сізге қажет:
1. Компьютер қалтасын ашып, оны тінтуірдің оң жақ түймешігімен басу арқылы дискіні таңдаңыз.
2. Пайда болған контекстік мәзірде Сипаттар пәрменін таңдаңыз,
3. Қызметтік бағдарламаларды іске қосу түймелері орналасқан қызмет қойындысына өтіңіз. Бұл қойындыда дефрагментациялау түймесін басыңыз.
Нәтижесінде Windows жүйесіне енгізілген дискіні дефрагментациялау бағдарламасы іске қосылады .
Бағдарлама терезесінде көруге болады:
✔ дискілерді дефрагментациялауды бастау кестесі,
✔ келесі жоспарланған іске қосу уақыты мен күні,
✔ қатты дискінің әр бөлімі үшін дискіні дефрагментациялау бағдарламасының соңғы іске қосылған күні.
Қаласаңыз, батырманы басу арқылы дискіні дефрагментациялауды бастау кестесін өзгертуге болады кестені теңшеу.
Сурет. 7. Дискіні дефрагментациялау тілқатысу терезесі Сурет. 8. Дискіні дефрагментациялау кестесін орнату
Дефрагментация бағдарламасының скриншотынан көріп отырғаныңыздай, қатты дискінің барлық бөлімдері 0% фрагменттелген. Бұл қатты дискілерді дефрагментациялаудың қажеті жоқ дегенді білдіреді. Мұны дискілердің бірін талдау арқылы тексеруге болады: дискіні бөлектеңіз және басыңыз дискіні талдау (сурет. 7).
Сурет. 9. Дискіні талдау орындалады
Тексеру жүргізілгеннен кейін-дәл осындай нәтиже, "0% фрагменттелген" (сурет. 10). Windows 10% фрагментация кезінде дискіні дефрагментацияламауы мүмкін, себебі ол оны қалыпты деп санайды.
Дискіден үлкен көлемдегі ақпаратты жойған кезде шашыраңқы бос кластерлердің көп саны пайда болады. Қатты дискіні дефрагментациялау айтарлықтай уақытты алуы мүмкін және егер сізге сол жерге бірдей үлкен көлемдегі ақпаратты шұғыл түрде жазу қажет болса, қолмен дефрагментациялауға болады. Бұл қажет емес, өйткені Windows 7 дискісінде фондық режимде бос орын болса, жоспарлаушы келесі рет іске қосылған кезде дефрагментацияны өзі жүргізеді.
Қолмен дефрагментациялау дегеніміз-файлдарды көрші дискіге көшіргеннен кейін таңдалған диск бөлімінен толығымен жою. Жойылғаннан кейін барлық кластерлер бос болады және барлық жазылған ақпарат қатаң кластерлер тізбегіне жазылады. Айтуынша, файлдарды тасымалдау, жою және кері жазу процесі осы дискіні дефрагментациялауға қарағанда әлдеқайда аз уақытты алады.
Сурет. 10. Дискіні талдау нәтижесі
Практикалық тапсырманы орындаңыз:
1. Стандартты дискіні дефрагментациялау бағдарламасын пайдаланып, өзіңіздің флэш-дискіңіздегі файлдардың бөлінуін бағалаңыз және қажет болса, сол дискіні дефрагментациялаңыз.
Дискіні дефрагментациялау терезесінде көрсетілген барлық параметрлерді дәптерге жазыңыз.
2. Интернеттен дискіні дефрагментациялаудың заманауи бағдарламалары туралы ақпаратты табыңыз. Дәптерге осы типтегі 2 бағдарламаның мүмкіндіктері туралы реферат жасаңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |