Тарих және педагогика факультеті
жүктеу/скачать 28,95 Kb.
|
1 2
|
ОҢТҮСТIК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТIК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ ТАРИХ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТІ МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ АРНАЙЫ ПЕДАГОГИКА КАФЕДРАСЫ АРНАЙЫ ПЕДАГОГИКА ББ Эссе Нейронның құрылысы мен қасиеттері Қабылдаған: Аширбаева А. Б. Орындаған :Қали Ә. Б. Оқу тобы:1901-21 Шымкент 2023ж Нейрондардың қызметі - біздің денемізде айналатын «ақпарат» болып табылатын электрлік импульстарды беру. Ешқандай жасуша ол арқылы электрлік импульстар өткізе алмайды. Тек нейрондар. Барлық нейрондардың жиынтығы қоршаған жүйеден алынған сигналдарды жіберуге де, өңдеуге де жауап беретін адамның жүйке жүйесін құрайды. Өйткені нейрондар тек ми мен жұлында ғана емес. Олар дененің барлық жерінде Орталық жүйке жүйесімен дененің барлық мүшелері мен тіндерін байланыстыратын желі құрып, таралу. Олар бір -бірімен қалай байланысады Нейрондар бір-бірімен телефон қоңырауларында болатындай байланысады. Бұл нейрондардың нейротрансмиттерлер деп аталатын молекулалар арқылы жүретін синапс деп аталатын процесті жүзеге асыруға қабілетті болуының арқасында сигналдарды қабылдау мен жауап берудің қос функциясы. Біз алдыңғы параллелизмді жасадық, себебі синапс «телефон желісіне» айналады, ол арқылы біз тарататын хабар таралады және нейротрансмиттер басқа жаққа жетуі керек «сөздер» сияқты болады. Нейрондар магистральды құрайды, ол арқылы ақпарат жүреді, олар не органдарда, тіндерде туады және миға жауап беру үшін жетеді, немесе мида туады және әрекет ету үшін мүшелер мен ұлпаларға жетеді. Және бұл үнемі болады, сондықтан ақпарат өте жоғары жылдамдықпен таралуы керек. Бірақ егер нейрондар жеке жасушалар болса, олар ақпаратты дененің барлық аймақтарына қалай алады? Дәл осы синапстың арқасында. Біз мұны мысалмен жақсы көреміз. Біз саусағымызды түйреуішпен шаншығанымызды елестетіп көріңізші. Мыңнан бір бөлігінде саусақты тезірек алып тастау үшін ми бізге өзімізге зиян келтіретін ақпарат алуға тиіс. Осы себепті, терідегі қысымның өзгеруін анықтайтын сенсорлық нейрондар (мысалы, түйреуіш) іске қосылады. Ал нейрондар туралы айтатын болсақ, активтендіру дегеніміз - бұл электр зарядына айналу, яғни электрлік импульсті «қосу». Бірақ егер бір ғана нейрон отқа түссе, «бізді ұрды» деген хабар миға ешқашан жетпейді. Бұл жерде нейротрансмиттер келеді. Өйткені бұл бірінші нейрон электрлік активтендірілгенде нейротрансмиттерлерді шығара бастайды, оларды біз жоғарыда айтқан нейрондық желідегі келесі нейрон анықтайды. Оларды анықтағаннан кейін, бұл екінші нейрон электр зарядталған және нейротрансмиттер шығарады. Миға жеткенше миллиондаған нейрондар желісін қайта -қайта қадағалап, бұл жерде сигнал түсіндіріледі және саусаққа электрлік сигнал жіберіледі (енді керісінше) бұлшықетті түйреуіштен алыстауға мәжбүр етеді.Бұл ақпаратты беру өте жоғары жылдамдықпен жүреді, шамамен 360 км / сағ. Демек, біз бір нәрсені ойлап, механикалық әрекетті орындау кезінде уақыттың өтетінін де сезіне алмаймыз. Нейрондардың бұл биологиялық ерлігі оларды құрайтын құрылымдардың арқасында мүмкін болды. Нейрондар - морфологиясына өте тән жасушалар. Олар негізінен үш аймаққа бөлінеді: дене, дендрит және сома. Бірақ шындық мынада: бұл нейрондарға жүйке жүйесінің тірегі болуға мүмкіндік беретін басқа құрылымдар бар, демек біздің денемізде болып жатқанның бәрі. 1. Нейронның денесі немесе сомасы - бұл «басқару орталығы», яғни нейронның барлық метаболикалық процестері жүреді. Аз немесе аз сопақша морфологиясы бар ең кең аймақ болып табылатын бұл дене нейронның ядросы да, цитоплазмасы да орналасқан. Бұл жерде нейронның барлық генетикалық материалдары бар, сонымен қатар олардың өмір сүруіне мүмкіндік беретін және электр сигналдарының дұрыс берілуін қамтамасыз ететін барлық қажетті молекулалар синтезделген. 2.Дендриттер - бұл денеден немесе сомадан туындайтын және нейронның бүкіл ортасын қамтитын бұтақтардың бір түрін құрайтын кеңейтулер. Оның функциясы - ең жақын нейрон шығаратын нейротрансмиттерлерді басып алу және химиялық ақпаратты нейрон денесіне жіберіп, оны электрлік іске қосу. Демек, дендриттер - бұл нейронның кеңеюі, олар химиялық сигналдар түрінде ақпаратты қабылдайды және тораптағы алдыңғы нейрон импульсті не сезім мүшелерінен миға, не керісінше жіберуге тырысатынын денеге ескертеді. 3. Аксон - бұл нейронның денесінен немесе сомасынан, дендриттердің қарама -қарсы бөлігінде, нейротрансмиттерлерді қабылдағаннан кейін және денені электрлік активтендіргеннен кейін синаптикалық күйге дейін электр импульсін жүргізетін біртұтас созылу. түймелер, онда нейротрансмиттерлер келесі нейронды хабардар ету үшін шығарылады. Демек, аксон - бұл нейрон денесінен туындайтын және дендриттерден айырмашылығы ақпаратты қабылдамайтын, бірақ оны жіберуге бағытталған бірегей түтік. 4. Негізгі Кез келген жасуша сияқты, нейрондардың да ядросы бар. Бұл соманың ішінде кездеседі және ДНҚ қорғалған цитоплазманың қалған бөлігінен бөлінген құрылым, яғни нейронның барлық гендері. Оның ішінде генетикалық материалдың экспрессиясы бақыланады, сондықтан нейронда болып жатқанның бәрі реттеледі. 5. Миелин қабығы- бұл нейрондардың аксонын қоршап тұрған ақуыздар мен майлардан құралған және ол арқылы электрлік импульстің дұрыс жылдамдықта өтуіне мүмкіндік беретін зат. Егер миелин қабығының пайда болуында проблемалар болса, мысалы, склероз сияқты, импульстар мен жауаптар баяу болады. 6.Nissl заты, Nissl денелері деп те аталады, бұл нейрондардың цитоплазмасында, денеде де, дендриттерде де болатын акулада жоқ түйіршіктер жиынтығы. Оның негізгі қызметі - ақуыздардың «фабрикасы», ол нейрондар жағдайында электрлік импульстардың дұрыс берілуіне мүмкіндік беру үшін өте ерекше болуы керек. 7. Ранвье түйіндеріНейрондардың миелин қабығы аксон бойында үздіксіз болмайды. Шын мәнінде, миелин бір -бірінен аздап бөлінген «пакеттерді» құрайды. Ұзындығы микрометрден аспайтын бұл бөлу Ранвье түйіні деп аталады.Сондықтан Ранвье түйіндері - бұл аксонның миелинмен қоршалмаған және оны жасушадан тыс кеңістікке шығаратын шағын аймақтары. Олар электр импульсінің дұрыс өтуі үшін өте маңызды, өйткені натрий мен калий электролиттері олар арқылы енеді, бұл электр сигналының аксон арқылы дұрыс (және жоғары жылдамдықта) өтуі үшін өте маңызды. 8.Синаптикалық түймелер - бұл аксонның терминал бөлігінде ұсынатын тармақтары. Демек, бұл синаптикалық түймелер дендритке ұқсас, бірақ бұл жағдайда олар электр импульсі аксонды кесіп өткеннен кейін нейротрансмиттерлерді сыртқы ортаға жібереді, оларды келесі нейронның дендриттері басып алады. тас жол ». 9.Аксональды конус функционалды деңгейде ерекшеленбейтін құрылым емес, бірақ бұл маңызды, себебі бұл нейрон денесінің тарылуы, ол аксонның пайда болуына әкеледі. Ё Нейрон функциясы Адам ағзасы әр сәт пен күн сайын әр түрлі күрделілік деңгейлерімен әсерлі тапсырмаларды орындайды. Нейрондар жауапты барлық ақпаратты алып жүру қалыпты жұмыс жасау үшін ми мен дене арасында. Берілетін ақпараттың көптігін ескере отырып, нейрондардың мамандануы және олардың пайда болуы сөзсіз. нейрондардың әр түрлі типтері. Солай бола тұрса да, іргелі нейронның қызметі ақпарат қабылдау мен беру болып табылады. Нейрондардың бір-бірімен байланыс тәсілі деп аталады синапс. Бұл бір нейронның аксоны мен екінші дендриттің арасында пайда болып, нейротрансмиттер деп аталатын молекулалардың немесе синтез аралық кеңістік деп аталатын кеңістіктегі натрий иондарының бөлінуінен ақпарат жібереді. Бұл молекулалар екінші нейронның реакциясын тудырады немесе оны көбірек ақпарат жіберу үшін немесе оның белсенділігін тежеу үшін оны белсендіреді. Нейрондардың түрлері Нейрондар - бұл ақпаратты жіберетін және қабылдайтын жүйке жүйесінің жасушалары. Олардың атқаратын функцияларының санына байланысты олар мамандандырылған және атқаратын қызметіне қарай және формасына қарай нейрондардың әр түрін таба аламыз. Негізгі жүктеу/скачать 28,95 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2