Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е



Pdf көрінісі
бет100/183
Дата25.07.2023
өлшемі5,12 Mb.
#104790
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   183
Байланысты:
педагогика-таубаева

4.5. 
Тэрбие удерісінің жалпы устанымдары.
Окушыларға тәр- 
бие беруде тәрбие зандылыктарын жэне ұстаиымдарын накты айкын- 
дау педагогикалық үдерісті сапалы ұйымдастыруға негіз болып табы- 
лады. Тәрбие үстанымдары - ғылыми ойдың, түсініктер мен катего- 
риялардың, заңдылықтардың жиынтығы.
Тэрбие устанымдары -
(лат. - негіз), бастапқы белгілі бір тео- 
рияныц негізгі, бастау боларлық жағдайлары, басшылық ететін идея- 
лары, негізгі мінез-күлық ережелері, эрекеттері меңзеледі. Н.Болдырев 
«Тэрбие үдерісі
- тәрбие мазмүнының ұйымдастырылу бағыттарын 
анықтайтын, басшылыққа апынган идеялардын жиынтығы»,- атап көр- 
сетеді. Оқушыларға тэрбие беруде жоғарыда берілген тэрбие заңды- 
лықтарына сәйкес негізгі ұстанымдар басшылыкка алынады. Олар, 
тэрбиенің мақсатгылығы, тәрбиенің өмірмен байланысы, окушының 
жас жэне дара ерекшелігі, талап кою аркылы дамыту, тэрбиенің жүйе- 
лілігі, біріздіпігі жэне үздіксіздігі, тұлғаны ұжым аркылы тәрбиелеу, 
мектеп, отбасы жэне әлеуметтік ортаның бірлігі.
Тәрбиенің мақсаттылыгы
- тәрбие жүйесінде негізгі ұстаным 
болып табылады. Мәдениетті тұлғаны қалыптастыруда алдымызға 
мақсат қою аркылы, негізгі міндетгерді белгілей отырып, мазмұны ай- 
қындалады. Патриоттық тэрбие тұрғысынан алатын болсак - егемен 
еліміздің бейбітшілігі мен тэуелсіздігін, ұлтаралық мэдениетті, ұлттар 
достыгын қалыптастыратын тұлганы тэрбиелеу көзделеді. Тэрбие ұс- 
танымдары бір-бірімен тыгыз байланыста дамиды.
Тәрбиенің өмірмен байланысы
тұлғаны жастайынан шынайы 
өмірмен тікелей байланыста болуы, қоғамдык ағымдағы тарихи бол- 
мысты менгеруі оның туған ел мен жер тарихына деген қызығушы- 
лығын тудыру аркылы, патриоттық 'сезімді қалыптастыруға игі ыкпал
Түлганың жас жэне дара ерекшелігі
негізгі ұстанымдардың бірі 
болып табылады. Тэрбие мазмұны тұлғаның жас жэне дара ерекше- 
лігіне лайықты, олардың қабылдауына түсінікті берілген жағдайда 
ғана біз апдымызға койған максатымызга жетеміз.
Талап қою арқылы дамыту устанымы
тұлғаның жас жэне дара 
ерекшелігін ескере отырып мектеп окушысы ережесін, өзіне жүктелген 
міндеттерді орындау, өзінің іс-эрекетіне есеп бере отырып, ерік, жіге- 
рін калыптастыру.
Еңбек арқылы тәрбиелеу
ұстанымы қазіргі нарыктык заманда 
жэне жаңа ақпараттық даму үдерісінде әлемдік білім кеңістігіне шығу 
үшін жэне сапалы өмір сүруге дағдыландырады.
Тэрбиенің жүйелілік үстанымы
тэрбие беру үдерісінде, баланы 
отбасынан бастап, мектепке дейінгі мекемелер, мектеп, косымша білім
169


беру мекемелері т.б. жас жэне дара ерекшеліктеріне негіздей отырып 
жүргізу арқылы жан-жақты дамыған тұлганы қалыптастыруға болады.
Түлганы ұжым арцылы тәрбиелеу
қазіргі көп ұлтты Қазақстан 
халкы үшін өте қажет деуге болады. Бала жастайынан қоғамдық қаты- 
настарға түсу арқылы коршаған ортамен қарым-қатынасы қалыптаса- 
ды. Ұжымда баланың тұлғалық қасиеті көрініс береді. Ұжымда бір-бі- 
ріне деген көмек, достық, мейірімді қатынастар арқылы олардың мі- 
нез-қүлқы қалыптасады.
Мектеп, отбасы және әлеуметтік ортаньің бірлігі ұстанымы
түлғаның қалыптасуына ықпал ететін бірден-бір күш деуге болады. 
Мектеп, отбасы жэне әлеуметтік орта жүйелі түрде бір мақсатқа не- 
гізделген тэрбие беру үдерісі негізінде жүзеге асырылса біз қоғам та- 
лабына сай түлғаны қалыптастыруға қол жеткіземіз. Оқушыларға пат- 
риоггық тәрбие беруде тэрбиенің негізгі үстанымдары тәрбие беруді 
ізгілендіру; даралық үстанымы; тәрбие берудің үздіксіздігі мен жүйе- 
лілігін сақтау үстанымы арқылы жеке түлганы қалыптастыру мүмкін- 
діктері негізгі орын алады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   183




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет