Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е



Pdf көрінісі
бет143/183
Дата25.07.2023
өлшемі5,12 Mb.
#104790
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   183
Байланысты:
педагогика-таубаева

8.
7. 
Білім мазмүнын анықтийтын нормативті қүжаттарга
сипаттама: білім беру стандарттары, базистік оқу жоспары, оқу
жоспарлары, оқу багдарламалары, оқулықтар мен оқу-эдістемелік
кешендер (ОӘК). Білім беру стандарты -
мектеп бітіруші түлектің 
жалпы білім беру дайындығына койылатын талаптардың міндетте дең- 
гейі жэне осы талаптарға сай эдістер, оқу мен бакылау кұралдары, түр- 
лері және мазмүны. Ол «мөлшер», «үлгі», «өлшеуіш» дегенді білдіреді. 
Білім беру стандарты, бір жағынан, мемлекеттің өз азаматтары ап- 
дындағы міндеттемесі болса, екіншіден - білім беру саласында аза- 
маттың мемлекет алдындагы міндетгемесі. Жалпы білім беретін мек- 
тептің оқу жоспары - бұл мектепте оқытылатын пәндердің тізімін, 
олардың оқу жылдарына бөлінуін жэне эрбір пэнге бөлінетін сағаттар 
санын көрсететін кұжат. Білім беру мекемелерінің негізгі оку жоспары
- білім берудің осы саласындағы мемлекеттік стандарттарының қүрам- 
дас бір бөлігі. Негізгі мемлекеттік нормативтік қүжаты. Оны негізгі 
мектепке арналған стандарттың бөлігі ретінде ҚР Білім және ғылым 
министрлігі бекітеді. Үлгі болатын базистік оқу жоспарын да Білім
247


және ғылым министрлігі бекітеді. Негізгі оқу жоспары мемлекетгік 
стандарттың бөлігі ретінде оқушының білім деңгейі мен мазмұны, кұ- 
рылымына талап коятын жалпы орта білім берудің мемлекетгік мөл- 
шерін біпдіреді. Негізгі оқу жоспары аймактык, жалпылама-үлгі, жү- 
мыстық оқу жоспарларына арқау болып, мектептің каржылануында 
басты қүжат бола алады.
Аймақтық базистік оқу жоспарын мемлекеттік базистік оқу 
жоспарына сүйеніп, білім беру басқармасының аймақтық органдары 
жасайды. Ол Білім және гылым министрлігімен бекітіліп, үсыныс 
сипатында болады.
Оқу бағдарламасы - жекелеген эр бір оқу пэні бойынша меңге- 
ріяуге тиісті негізгі білім, дағдылар шеңбері белгіленетін нормативтік 
қүжат. Онда окытылатын материал такырыптарының тізімі, әрбір та- 
қырыпқа берілген уакыт, сағат саны бойынша жэне оларды окыты- 
латын жылдарға бөлу, курсты толық үйретуге бөлінген уакыт туралы 
үсыныстар енгізілген. Оку багдарламаларының мазмүны окулықтар 
мен оқу құралдарында көрініс табады. Окулықгар мен оқу күралдары 
негізгі білім көзі болып табылады жэне оқушылардың өзіндік жұмы- 
сын ұйымдастыруда маңызы зор. Оқулық оқушыны оқуға үйретуі 
керек, ол үшін берілетін материал көлемі қысқа да нұсқа, ал мазмұны 
жағынан нақгы болуы шарт.
2017-2018 оқу жылында 1-ші жэне 2-ші сыныптар білім маз- 
мұны жаңартылған оқу бағдарламалары бойынша оқытылатын болады.
Жаңартылған оқу бағдарламаларының мазмұндық ерекшелік-
- пэн мазмұнын жобалау кезіндегі «шиыршық» принципі, яғни 
білім мен біліктерді тігінен, сондай-ақ көлденеңінен біртіндеп кеңейту 
(дағдыларды тақырыптар жэне сыныптар бойынша күрделендіру);
- пэндік операциялардын ең маңызды түрлері бойынша жікте- 
летін жэне таным заңдылығына негізделген оқу мақсаттарының Блум 
таксономиясы бойынша иерарахиясы;
- білім беру деңгейлері бойынша жэне бүкіл оқыту курсы 
бойында педагогикалык максаттарды тұжырымдау, бұл пэнішілік 
байланыстарды барынша ескеруге мүмкіндік береді;
- білім саласы ішіндегі пэндердің арасындағы байланыстарды, 
сондай-ақ пэнаралық байланыстарды жүзеге асыру үшін ортақ тақы- 
рыптардың болу;
- бөлімдер мен үсынылған тақырыптар мазмұнының уақыт 
талабына сәйкес болуы, элеуметтік дағдыларды қалыптастыруға баса 
назар аудару;
- оқу үдерісін ұзақ мерзімді, орта мерзімді, кыска мерзімді 
жоспарлар түрінде технологияландырылуы болып табылады.
Оқу бағдарламаларында оку пэні бойынша үштілді білім беру 
іске асыру көзделген. Көптілді оқыту ортасын кұру үшін эрбір оку
248


пэнінің қосатын үлесі жиынтықга үштілді білім беру саясатын іске 
асыруды қамтамасыз етеді.
Жана оқу багдарламаларының тағы бір ерекшелігі - олардың 
пэңдік білім мен дағдыларды ғана емес, сондай-ақ, кен ауқымды 
дағдыларды қалыптастыруга бағытталуы. Оқу мақсаттарының жүйесі 
мынадай кен аукымды дагдыларды дамытудың негізі болып табылады: 
функционалдық жэне шығармашылық түрінде білімдерін қолдану, сын 
тұрғысынан ойлау, зерттеу жүмыстарын жүргізу, ақпараттык-комму- 
никациялық технологияларды пайдалану, қарым-қатынастын әртүрле- 
рін қолдану, жеке жэне топта жүмыс істей алу, мэселелерді шешу және 
шешімдер қабылдау.
Жанартылган оқу багдарламаларынын икемділігі мен жан-жак- 
тылығы онын маңызды сипаттамасы болып табылады. Мұғалімдер 
тараудың жэне тиісті тоқсанның аясында тараулар мен бөлімдерді 
оқытудың ретін өзі анықтауға құқылы. Мұғалімдер бірнеше мақсатқа 
жетуге бағытталған тапсырмаларды қүрастыра алады. Оқу бағдар- 
ламасы мұғалімдердің оқу мақсатын жиынтықта орындаған жағдайда 
оқу бағдарламасындағы оқу мақсатына жетуге экелетін бірнеше мак- 
саттарға бөлуіне мүмкіндік береді. Мұғалімдер тақырыпқа оқу мак- 
сатына берілген сағат санын өз бетімен анықтауларына болады. Бұл 
шешім оқу-эдістемелік бірлестігінің отырысында кабылдана алады. 
Жоспарлау кезінде мұғалімдер бекіту жэне қайталау сабақтарын 
ескерулері тиіс.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   183




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет