Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е



Pdf көрінісі
бет80/184
Дата14.09.2023
өлшемі5,12 Mb.
#107916
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   184
Байланысты:
педагогика-таубаева

1.4. 
Мугалім мен оқушылардың өзара эрекеттестігі - іс-
зрекет субъектісі ретінде.
Кәсіби-педагогикалык әрекет педагоги- 
капық үдерістің бір бөлігі болғандықган, ол мұғалімнің кәсіби-дидак- 
тикалық қүзыреттілігінің негізі болып табылады.
Осыған байланысты, педагогикалық жоғары мектеп алдында пе- 
дагогикалық міндеттерді өз бетінше шешуге қабілетті кәсіби қүзыретті 
педагог дайындау міндеті түрғаны айқын. Олар төмендегі педагоги- 
калық міндетгерді шеше алатындай болуы керек:
- рефлексивті-талдау (түтас педагогикалық үдерісті, оның эле- 
менттерін, туындаған қиындықтарды талдау жэне қорытынды жасау 
т.б.);
- жобапау - болжау (түтас педагогикалық үдерісті қүру, жос- 
парлау, нәтижені жэне алынған шешімдердің салдарын болжау);
- ұйымдастырушылық - әрекеттік (оқу - тэрбие үдерісінің эр- 
түрлі нүсқаларын іске асыру, педагогикалық қызметгің эралуан түрінің 
сэйкестігі);
- бағалау - ақпараттык (педагогикалық жүйенің даму болашағы 
туралы ақпарат жинау,өндеу, сакгау жэне оны бағалау);
- түзету - реттеу (педагогикалық үдеріс ағымын түзету, қажетті 
коммуникативтік байланыстар орнату, оларды реттеп отыру және 
қолдау).
Н.В.Кузьминаның еңбектерінде педагогикалық іс-әрекеттің пси- 
хологиялық құрылымына сипаттама беріледі. Ол барлық студенттін 
педагогикалық мамандыққа бағыттылығын жэне педагогикалық икем- 
ділігін калыптастыруды педагогикалық меңгерудің маңызды міндетге- 
рінің бірін санайды. Сонымен катар маман дайындаудың тиімділігін 
арттыру үшін студенттерді болашак кэсіби іс-эрекетінің қүрылымына 
икемдей отырып, мұғалім тұлғасын қалыптастыру үдерісін қарастыра- 
ды. Педагогикалык қабілетке ол педагогикалық байкампаздык, педаго- 
гикалық қиял, педагогикалық такт, назар аударып, көңіл қою жэне 
талапшылдықгы жатқызады.
П.Я. Гапьперин еңбектерінде іс-эрекеттің психологиялық құры- 
лымы туралы жаппылама көзқарас негізінде педагогикалық іс-қимыл- 
дың құрылымы қарастырылады. Олар: 1) оқушыларды алдагы жасала-
129


тын іс-әрекетке ынталандырып, кызыгушылык туғызу; 2) мақсатты 
орындауға дайындық; 3) іс - әрекетті жүзеге асыру үшін қажетті білім, 
біліктерін тексеру; 4) іс - әрекеттерді ұйымдастыру; 5) білім, білік жэ- 
не дағдыны бекітуге арналған жаттығулар; 6) іс - әрекеттің орында- 
луын бағалау жэне нәтижесін тексеру, оған онды карым - қатынас 
қапыптастыру.
Нәтижеге бағдарланған жана білім беру жүйесіне көшу - педа- 
гогикалық кадрларды кэсіби дайындаудың мақсатын, мазмұнын жэне 
ұйымдастыру технологиясын жаңа белеске көтеріп, одан эрі жақсар- 
туды талап етіп отыр.
Қазіргі заманғы мұғалімді кәсіби дайындау деп мұғалім бойына 
уақыт талабына сәйкесті математикалық, тілдік, психологиялық - пе- 
дагоғикалық жэне әдістемелік білім мен біліктер жиынтығын қалып- 
тастыруды түсінеміз. Педагогикалық үдеріс - субъектілердің өзара 
эрекеттері нәтижесінде пайда болатын эртүрлі қарым-катынастарының 
жиынтығы.
1.5. 
Түтас педагогикалың удерістің қызметтері.
Окыту мен 
тэрбие үдерісін ажырамас бірлікте қарау идеясы XIX ғасырдың орта- 
сында өмірге келді. Қазіргі кезеңде педагогикалық үдеріс немесе жал- 
пы оқу тәрбие үдерісі біртұтастықга қаралады. Біртұтастық дегеніміз -
оқу мен тэрбиенің олардың мақсаты, міндеті, мазмұны, әдісі, құралы, 
түрі, ұстаз бен шәкірт, шәкірт пен ата-ана, сынып жетекшісі мен сы- 
нып ұстаздары, коршаған орта, тәрбиенің мазмұны жэне т. б біртұтас- 
тыкта алынып, жеке-жеке қаралады.
Ғалымдар М.А. Данилов, В.С. Ильин, В.В. Краевский, Б.Т. 
Лихачев, Н.В. Кузьмина, Ю.П. Сокольников, Н.Д. Хмель педаго- 
гикапық үдерістің тұтастығын алуан түрлі әдіснамапық тұғырлар 
тұрғысынан түсіндірді.
Педагогикалық үдерістің оқу жэне оқудан тыс аймак бірлікте- 
рінің қажетгігі туындады, ал ол оқушылар үшін тұлға қалыптасуының 
басты жағдайы болады жэне сол үдерістің біртұтастығын көрсетеді.
Педагогикалық үдеріс өзін біртұтастық ретінде субъектілердің 
өзара әрекетгегі арнайы ұйымдастырылған іс-эрекеттерін бөле көрсете 
алады. Егер әрбір субъектінің жетістіктері болса, онда «ұстаздар- 
оқушылар» жүйесінің тұрақтылығымен өзін-өзі дамыту мәселесі 
шешіледі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   184




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет