Дәріс 10. Акт -ны дамыту контексіндегі



бет1/4
Дата25.11.2023
өлшемі121,42 Kb.
#126713
  1   2   3   4

АКТ -ны дамыту контексіндегі арнайы педагогиканың объектісі, міндеттері.
Дәріс 10.АКТ
-ны дамыту контексіндегі
арнайы педагогиканың объектісі,
міндеттері.

Инклюзивті білім беру жағдайында пәндерді оқытудың интерактивті әдістері


Бүгінгі таңда ерекше білім беруді қажет ететін балаларға информатика , физика пәнін оқытуда жаңа педаго- гикалық әдістер мен тәсілдер, оқытудың интерактивті әдістері мен құралдарын енгізу қажеттілігі практика жүзінде айқын сезіледі. Соның өзінде ерекше білім беруді қажет ететін балаларды оқыту мен тәрбиелеу процесінде интерактивті әдістерді қолдануды жүзеге асыру сирек кездеседі. Жалпы және әлеуметтік педагогиканың тығыз байланысы интерактивті әдістерді қолдану ерекшеліктері мен қолдану қажеттілігін меңгеруді барлық пән мұғалімдерінің алдында тұрған үлкен мақсат деп біледі. Мақалада инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім беруді қажет ететін балаларға информатика пәнін оқытуда практика жүзінде интерактивті әдістердің қандай деңгейде қолданыла- тындығын анықтау нәтижесінде алынған сипаттамалар келтірілген. Инклюзивті білім беруді жүзеге асыратын жалпы білім беретін мектептерде пән мұғалімдері оқыту процесіне интерактивті оқыту әдіс-тәсілдері мен құралдарын енгізу қажеттігі бүгінде өзекті мәселелердің бірі болып табылады. Ерекше білім беруді қажет ететін балаларды оқытуда интерактивті әдістер мен құралдар кеңінен қолданылатын болса, білімді қабылдау салыстырмалы түрде жеңіл түрде жүзеге асады. Автор ин- клюзивті білім беру жағдайында ерекше білім беруді қажет ететін балаларға информатика пәнін оқытуда интерактивті әдістерді қолдануды жүзеге асыру нәтижелерін сипаттаған.


Интерактивтілік ұғымы қазіргі әлеуметтік психологияның ғылыми бағыттарынан алынған. Ин- терактивтілікті адамдар бақылай алатын, бір-бірінің ойларын түсінетін және оларға жауап беретін процесте өзара әрекеттесуді қарым-қатынас ретінде қарастыруға болады. Австриялық психолог Пол Вацлавиктің айтуынша «Басқа адамның қатысуымен кез келген мінез-құлық коммуникация болып табылады. Байланыс бірлігі болып табылатын мінез-құлық хабарлама немесе қарапайым байланыс деп аталады. Хабар алмасу интеракция деп аталады». Бұл тәсілді білім беру тәжірибесінде қолда- нудың мәні — адам мен машина арасындағы немесе адам мен адам арасындағы нақты уақыттағы жедел кері байланыстың болуын анықтау болып табылады.
Интерактивті технологияны қазіргі педагогика ғылымы өмірлік циклдің барлық кезеңдерінде оқытудың тиімді формаларының бірі ретінде қарастырады [1]. Оның жақтаушылары келесі артық- шылықтарды атап өтеді: «дайын емес» білім алу, жалпы даму бағыты, студенттерде тәуелсіз, сыни ойлауды қалыптастыру мүмкіндігі; топта жұмыс істей білу, оқу процесінде стандартты емес әдістер мен тәсілдерді қолдану [2].
Инклюзивті немесе арнайы сыныптар (топтар) үшін информатика,физика пәні бойынша оқыту проце- сіне интерактивті тәсілді ендіруді бағалау параметрлері 1-суретте келтірілген.

  1. Интерактивті технологияларды жүзеге асыру деңгейлері:

  • Жалпы педагогикалық — мектепте, жоғары оқу орындарында, арнайы мекемелерде оқытудың тұтас педагогикалық процесі;

  • Жеке әдістемелік — педагогтың жеке оқыту әдістемесі, арнайы мекемелерде жеке оқыту, бір тақырыпты оқытуға арналған жеке педагогикалық технология;

  • Жергілікті — оқу процесінің белгілі бір буынына арналған оқыту, ол жаңа материалды меңге- ру немесе білімді бақылау мен бағалау кезінде қолданылуы мүмкін [3].




Сурет 1. Интерактивті тәсілді ендіруді бағалау параметрлері





  1. Оқытудың интерактивті формалары:

  • Жеке — алдына қойылған міндетті шешу мақсатында өз бетінше шешім қабылдайтын педагог- тің бір білім алушымен қарым-қатынасы;

  • Жұптық — жұппен орындауға берілетін тапсырмаларды орындауда қолданылады, білім алушы оқып қана қоймай, бірін-бірі оқыту, бірін-бірі бақылау әрекеттерін жүзеге асырады;

  • Топтық — білім алушыларды топқа бөліп оқытуда қолданылады, нәтижесінде білім алушылар қойылған міндетті ортақ шешеді;

  • Жалпылама — педагог барлық білім алушылармен қатар жұмыс істейді, бір уақытта барлық білім алушы тапсырманы бір деңгейде, ортақ тапсырманы орындайды;

  • Ұжымдық — жеке көшбасшы тағайындап, берілген тапсырманы тұтас ұжым болып орындау кезінде қолданылады [4].

  1. Оқытудың интерактивті әдістері:

  • жағымды ахуал тудыру әдісі — қарым-қатынасты ұйымдастыруда қолданылады;

  • шығармашылық тұрғыдан ойлауды ұйымдастыру әдісі — оқу процесінің жаңа мазмұнын құру- ға әсер етеді, соның нәтижесінде білім алушыларда жеке ойлар туындап, басқа білім алушылармен белсенді ой алмасу жүреді;

  • әрекетпен алмасуды ұйымдастыру әдісі — білім алушылардың шығармашылық топтарға бірі- гіп, ұжымдық шешім қабылдауды үйренеді;

  • ойлау әрекетін алмасуды ұйымдастыру әдісі — білім алушылардың шығармашылық қабілетте- рін арттырып, оқуға деген жағымды мотивация қалыптасуына себеп болады, белсенді ойлау әрекетін дамытады;

  • кері байланысты ұйымдастыру әдісі — оқушының өзін-өзі талдау мен бағалауға бағытталған;

  • кіріктірілген әдіс — білім алушыны кешенді тұрғыдан дамыту мақсатында интерактивті әдіс- тердің барлық белсенді функцияларын кіріктіруде қолданылады [5].

  1. Оқытудың интерактивті құралдары (интерактивті тақта, планшет, мультимедиа және тағы басқалар).

  2. Оқытудың интерактивті құралдарын қолдану деңгейі:

  • Үйретуші — білім алушының бойындағы бар білімдері негізінде жеке қызығушылықтары мен мүмкіндіктерін ескере отырып, оқытуға бағыттайтын оқу ақпараты;

  • Диагностикалық — білім алушының дайындық деңгейі мен қабілеттерін бақылау;

  • Инструменталды — оқу-әдістемелік материалдарды дайындауда программалық құралдарды құру;

  • Пәндік-бағытталған — түрлі процестерді имитациялық модельдеуде қолданылады;

  • Басқарушылық — берілген жұмысты орындауда білім алушылардың әрекетін басқару;

  • Әкімшілік — іс-қағаз жұмыстарын автоматтандыру, оқытуды ұйымдастыру процесін автомат- тандыру;

  • Ойындық — ойын, оқу-ойындық әрекеттердің барлық түрлерін қамтамасыз етеді [6].

  • Интерактивті оқыту әдістерін жүзеге асырудың да өзіндік деңгейлері болады. Олар:

  • Пассивті — мұғалім сабақта басшы, білім алушылардың шығармашылық белсенділігі төмен, бір-бірімен қарым-қатынасқа түспейді, тек қана тыңдаушы рөлін атқарады;

  • Активті — мұғалім екінші орында, ол балалардың бір-бірімен араласуына, бірлесіп тапсырма- ны орындауына ықпал етеді. Білім алушылар бұл жағдайда орындалған әрекеттің субъектілері болып табылады;

  • Интерактивті — оқу процесіне барлық қатысушылардың белсенді қатысуын білдіреді. Мұғалім оқушылардың білімді меңгеру процесін ұйымдастырады. Бұл процесте балалар бір-бірімен байла- нысқа түсіп, қарым-қатыс жасайды, жеке тәжірибелерін ортаға салып, қолданады [7].

  • Интерактивті оқу процесін бағалаудың тәсілдеріне мыналар жатады:

  • Тест;

  • Сауалнама;

  • Кеңейтілген сауалнама;

  • Бақылау — мұғалім бақылау көрсеткіштері мен бағалайтын бақыланушыны белгілеп алады. Бұл тәсілде бақылау мен бағалау парақтарын қолдану маңызды рөл атқарады;

  • Өзін-өзі бағалау — білім алушы өз жұмысы мен жалпы сабақ барысын өзі бағалайды;

  • Сұрақ-жауап әдісі — білім алушы сыныптастарына баға қойып, оларды жігерлендіреді;

  • Дельта-плюс әдісі — алдымен сабақтың жағымды қырлары туралы сұрақтар қойылып, арты- нан өзгерту немесе түзету енгізу керек бөліктері талқыланады [8, 9].



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет