Тексерген: Таңатарова Жиде Әлімқызы

Үлкен ми жарты шарлары қызметінің негізгі принциптері

• - құрылымдық принцип
• - себептілік (детерминизм) принципі
• - талдау (анализ) және жинақтау (синтез)

• Рефлекторлық теория бойынша –
• іс – әрекет тітіркендіргішке жауап реакциясымен аяқталады
• Функционалдық теория бойынша –
• рефлекс принципімен қалыптасқанымен,
• жауап реакциясымен аяқталмайды,
• мінез – құлықты
• нақты бейімді пайдалы нәтижеге
• дейін жеткізеді

• Функционалдық жүйе - белгілі бір нақты бейімді пайдалы нәтижеге қол жеткізуге бағытталған іс- әрекеттерді іске асыратын орталық жүйке жүйесінің тиісті құрылымдары мен шеткі ағзалардың динамикалық бірлестігі

Мінез – құлық актісі

• Мінез – құлықтың негізін П.К. Анохиннің функционалдық
• жүйесі (ФЖ) құрайды

Мінез – құлық актісі төмендегідей бөлімдерден тұрады:

• Мінез – құлық актісі төмендегідей бөлімдерден тұрады:
• 1. Афференттік синтез
• 2. Шешім қабылдау
• 3. Әрекет нәтижесі акцепторы ( ӘНА) және әрекет бағдарламасы (ӘБ)
• 4. Эфференттік синтез (әрекет, әрекет нәтижесі, нәтиже параметрлері - кері афферентация).

• Мінез құлықтың жүйелік қалыптасуының
• негізінде организмнің биологиялық және
• әлеуметтік қажеттілігі жатыр.
• Қажеттіліктен мотивация туындайды
• Мотивация – іс әрекетке итеретін фактор

• Анохиннің түсінігі бойынша ең негізгі фактор - ӘРЕКЕТ НӘТИЖЕСІ

• ӘНА - кері афферентация нәтижесінде әрекет нәтижесін болжайтын аппарат

• Мінез – құлық актісінің нәтижесін бағалаудың варианттары:
• а) мінез – құлық актісі тиімді аяқталады
• б) мінез – құлық актісі тиімсіз аяқталады

• Кез келген рефлекс организмнің күрделі қалыптасқан мінез-құлқы
• Екі түрлі рефлекторлық жауап беруші реакция бар - шартсыз рефлекс
• шартты рефлекс

• ОЖЖ-ның төменгі бөлігі (қыртыс асты ядролары, ми бағанасы, жұлын) - туа бітетін, тұқым қуалайтын, рефлекторлық реакцияларды іске асырады.
• Ол шартсыз рефлекс және инстинктті қамтамасыз ететін нейрофизиологиялық процесстердің жиынтығы.
• Инстинкт – организмнің туа біткен, негізгі биологиялық мұқтаждық пен сыртқы тітіркендіргіш әсерінен туатын, бейімделген стереотипті іс - әрекет

• Үлкен жарты шарлар және оған жақын
• қыртыс асты ядролар жүре пайда болатын күрделі рефлекторлық реакцияларды (шартты рефлекстер) іске асырады.
• Шартты рефлекс - тітіркендіргішке дейінгі сигналға организмнің реакциясы, яғни тітіркендіргіш организмге теріс (қауіп төндірсе) әсер етсе одан қорғап, ал оң әсер етсе (егер ол қажет немесе керек болса) оны қабылдайды.