Термохимия реакцияның жылу эффектісін зерттейтін физикалық химияның саласы
Электродтық потенциалдар және электр қозғаушы күші. Потенциометрия
жүктеу/скачать 136,16 Kb.
|
| 18. Электродтық потенциалдар және электр қозғаушы күші. Потенциометрия
19. Реакциялардың кинетикалық жіктелуі Реакцияларды химиялық әрекеттесудің элементарлық актісіне қатысатын молекулалардың санымен, яғни реакция молекулалығымен жіктеуге болады. Мұндай жіктеу бір сатымен жүретін, механизмі қарапайым реакцияларға қолданылады. Реакция молекулалығы бойынша реакциялар мономолекулалық (бір молекулалық), бимолекулалық (екі молекулалық) және тримолекулалық (үш молекулалық) болып бөлінеді. Мономолекулалық реакцияларда әрекеттесудің элементарлық актісіне тек бір молекула қатысады. Мысалы, кейбір атомдар ядроларының радиоактивтік ыдырауы, газ, не ерітінділердегі кейбір күрделі молекулалардың ыдыраулары мен изомерлік түрленулері және т.б. Химиялық реакция жылдамдығын реакцияға қатысқан заттардың табиғатына, (ерiткiштiң табиғатына) реагенттердiң концентрациясына, температураға және катализатордың қатысу қатыспауына тiкелей тәуелдi болады. Реакцияға қатысатын заттардың агрегаттық куйiне байланысты химиялық реакция гомогендiк және гетерогендiк болып екі топқа бөлiнедi. Әрекеттесетiн және түзiлетiн заттар бiрдей агрегаттьқ күйде болатын химиялық реакцияны гомогендiк деп, ал қатысатын не түзiлетiн заттардың агрегаттық куйi әр түрлi болатын реакцияны гетерогендiк деп атайды.. • Гомогендiк реакция, гетерогендiк реакцияға қарағанда жылдамырақ журедi. Гетерогендiк реакцияныц жылдамдығы әрекеттесушi заттардыңжанасу беткейiнiң көлемiне, дисперсиялық дәрежесiне тiкелей байланысты. Егер әрекеттесушi заттар газ куйiнде болса, химиялық реакцияның жылдамдығы қысымға тiкелей байланысты болады, себебi қысымның езгеруiне байланысты әрекеттесушi заттардыц концентрациясы да езгередi. Әрекеттесушi заттардың концентрациясы химиялық реакция жылдамдығына қалай әcep етедi? • Химиялық реакция журу ушiн әрекеттесушi заттардың молекулаларыбiрiмен-бiрi соқтығысулары қажет. Бiрақ әрбiр соқтығысқан сайын бөлшектер әрекеттece бермейдi. • Белгiлi бiр келемде белшектердiң, молекулаларының саны неғұрлым көп болса, соғұрлым әpeкeттecy нәтижелi болады. Коновалов және 1864 жылы норвег ғалымдары К. Гулъберг пен П. Baaгeннің; ашқанан әрекеттесушi массалар заңы бойынша «Тұрақты температурадағы химиялык реакцияның жылдамдығы,стехиометриялық коэффиценттерi дәреже керсеткiш турiнде әрекеттесушi заттардың концентрацияларының кебейтiндiсiне тура пропорционалдық тәуелдiлiкте болады». Мыс: мына схема бойынша журетiн яғни А-В типтi мономолекулалық реакциялардың жълдамдығы төмендегiдей кинетикалық тендеумен керсетiледi:V=K [А]=К.[А] немесе V=кСл=КСл[А] не СА - А затының сол кезендегi концентрациясы; К жылдамдықконстантасы, егер А затының концентрациясы [А] = lмолъ·л болса, V = К болады. К-А затының табиғатына, температураға, катализатордың қатысуына тәуелдi болады да, концентрациясына тәуелсiз болады. Жылдамдық константасы неғұрлым көп болса, реакция жътлдамдығы соғұрлым тезiрекболады жүктеу/скачать 136,16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|