Жасуша және органоидтары.
Тірі ағзалардың ортақ белгісі
-денесі жасушадан тұрады
Микроскопты ойлап тапты
-1590-1610 жылдардың аралығында әкелі-балалы Янсендер
Өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоп арқылы қарап, майда ұяшықтарды көріп, оны жасуша деп атаған
-1665 жылы Роберт Гук
Микроскоптың негізгі бөлігі
-үлкейтіп көрсететін әйнектері бар көру түтігі (тубус)
Көру түтігінің жоғарғы жағында орналасқан
-2 линзасы бар окуляр
Көру түтігінің төменгі жағында орналасқан
-бірнеше линзасы бар объектив
Жасуша қабықшасы (мембрана)
-жасушаның сыртын қаптайды, жасушаға белгілі пішін және мықтылық қасиет береді, ішкі бөліктерін зақымданудан, кеуіп кетуден қорғайды.
Саңылау дегеніміз
-қабықшаның өте жұқарған жері. Ол арқылы жасушалар бір-бірімен зат алмасады
Цитоплазма
-жұмыртқаның ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді созылмалы қоймалжың зат.
Ядро
-шағын, тығыз денешік, жасушаның көбеюіне қатысады.
Пластидтер
-тек өсімдік жасушасына тән денешіктер
Хлоропластар
-өсімдікке жасыл түс береді, барлық мүшелерінде кездеседі, жасыл пигмент хлорофилл бар. Қызметі – органикалық зат түзу.
Хромопласт
-гүл күлтелеріне, күзгі жапырақтарға, піскен жемістерге, жемтамырларға қызыл, сары түс береді. Қызметі – бунақденелілерді, жануарларды еліктіру.
Лейкопласт
-өсімдіктің тұқымында, тамырында, түйнегінде кездесетін түссіз, ұсақ денешіктер. Қызметі – қор жинауға қатысу.
Вакуоль
-іші шырынға толы жасушадағы қуыс.Қызметі – қысымды реттеу, сулы ортаны қалыптастыру, керексіз улы заттарды ыдырату.
Жасушада органикалық қышқылдар, дәрумендер, тұздар жиналатын орын
-вакуоль
Өсімдік жасушасындағы ең ірі органоид
- вакуоль
Достарыңызбен бөлісу: |