Тізім. Тізімге қолданылатын операциялар мен әдістер
жүктеу/скачать 235 Kb.
|
10 лекция
| new_element = int(input()) # кезекті элемент енгізіледі
a.append(new_element) # ол тізімге қосылады # соңғы екі жолды бір жолмен алмастыруға болады: a.append(int(input())) print(a) Бағдарлама нәтижесі: Тізім ұзындығы:5 3 2 5 1 9 [3, 2, 5, 1, 9] Жоғарыдағы бағдарламаны қысқаша жазуға болады: a = [int(input()) for i in range(int(input()))] print(a) Келесі бағдарлама қысқаша және түсінікті болыр табылады: a = [] # бос тізім хабарланады n = int(input('Тізім ұзындығы:')) # тізімдегі элемент саны енгізіледі for i in range(n): a.append(int(input('элемент енгiз'))) print(a) Нәтиже: Тізім ұзындығы:4 элемент енгiз 8 элемент енгiз 9 элемент енгiз 3 элемент енгiз 1 [8, 9, 3, 1] Тізімге қолданылатын операциялар Тізімнің жеке элементіне оның индексі арқылы қол жеткізуге болады, индекс нөлден басталады: >>> a = [5,8,9,2,6] >>> a[0] 5 >>> a[1] 8 >>> a[-1] # соңғы элемент 6 Жоқ индексті шақыру қате болады: >>> e[100] Команданы орындату нәтижесінде келесі қате шығады: Traceback (most recent call last): File " ", line 1, in e[100] IndexError: list index out of range Тізімді өзгертуге болады. >>> h = ['Hi', 27, -8.1, [1, 2]] >>> h[1] = 'hello' >>> h ['Hi', 'hello', -8.1, [1, 2]] >>> h[1] 'hello' Тізім (list) бағдарлама құруда көп кездеседі. Python тілінде тізімді тез әрі оңай өңдеудің төменде берілген қондырылған функциялары анықталған: len(L) – L тізіміндегі элементтер санын қайтарады max(L) – L тізіміндегі ең үлкен мәнді қайтарады min(L) – L тізіміндегі ең кіші мәнді қайтарады sum(L) – L тізіміндегі мәндер қосындысын қайтарады sorted(L) – элементтері өсуі бойынша реттелген L тізімінің көшірмесін қайтарады. L тізімін өзгертпейді. Мысал26:Келесі бағдарлама А тізімін [10,50] аралығындағы кездейсоқ 10 санмен толтырады және В тізіміне сорттап шығарады. from random import randint A = [randint(10, 50) for i in range(10)] print(A) B=sorted(A) print(B) Нәтиже: [25, 45, 20, 18, 46, 20, 10, 10, 37, 13] [10, 10, 13, 18, 20, 20, 25, 37, 45, 46] Функцияларды шақыру мысалдары: >>> e = [56.8060, 57.1578, 57.4093, 56.1843, 57.2207] >>> e [56.806, 57.1578, 57.4093, 56.1843, 57.2207] >>> len(e) 5 >>> max(e) 57.4093 >>> min(e) 56.1843 >>> sum(e) 284.7781 >>> sorted(e) [56.1843, 56.806, 57.1578, 57.2207, 57.4093] >>> e [56.806, 57.1578, 57.4093, 56.1843, 57.2207] Мысал27: Берілген тізімдегі ең үлкен және ең кіші элементтерді табыңдар. a=[20,5,16,4,25] print(‘max=',max(a), ‘min=‘,min(a)) Нәтиже: max= 25 min= 4 Мысал28: Берілген тізімдегі элементтердің ұзындығын, барлық элементтердің қосындысын және көбейтіндісін табыңдар: a=[2,5,6,4,2] print('S=',sum(a)) p=1 for i in a: p*=i; print('ұзындық=',len(a),'\n', 'p=',p) Нәтиже: s= 19 ұзындық=5 p= 480 Мысал29: Берілген тізімдегі элементтерді өсуі бойынша реттеп шығарыңдар a=[2,5,6,4,1]; print(a) b=sorted(a) print(b) Нәтиже: a=[2, 5, 6, 4, 1] b=[1, 2, 4, 5, 6] Сонымен қатар жолдарға келесі операциялар қолданылады: + операциясы тізімді біріктіреді (жолдарға ұқсас). * операциясы тізімдегі элементтерді берілген сан рет қайталайды. del командасы тізмнен индекс бойынша жоюды жүзеге асырады. + операциясы тізімді біріктіреді (жолдарға ұқсас). >>> original = ['H', 'B'] >>> final = original + ['T'] >>> final ['H', 'B', 'T'] Қайталау операциясы: >>> final = final * 5 >>> final ['H', 'B', 'T', 'H', 'B', 'T', 'H', 'B', 'T', 'H', 'B', 'T', 'H', 'B', 'T'] del командасы тізімнен индекс бойынша жоюды жүзеге асырады: >>> del final[0] >>> final ['B', 'T', 'H', 'B', 'T', 'H', 'B', 'T', 'H', 'B', 'T', 'H', 'B', 'T'] жүктеу/скачать 235 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|