БIЗ ¦ШЕУ ЕДIК
Екi актылы пьеса
Сейтбек Нґрхановја
арнаймын
Ѕатынасушылар:
Мґрат, ДариЈа, ‡мiрбек.
Бiрiншi к†рiнiс
Ѕалалыј п„тердiЎ iшкi к†рiнiсi. Зал. Ортада Ґстел,
орындыјтар. Стенка-жиhаз. Диван. Теледидар. ЅабырЈа-
да панно. БґрыштаЈы электр-шырај б†лмеге жарыј
тҐсiрiп, тҐннiЎ бiр уаЈы болЈанын бiлдiрiп тґр. ¦йдiЎ
јоЎырауы безiлдеп „кетiп барады, сыртта – беймезгiл
јонај. БҐйiрдегi есiктен халатын жҐре киiп, ДариЈа шы-
Јады да, есiк ашады. Сырттан басында јалпаЈы бар, жґја
плащ киген, јолында iссапарЈа алып жҐретiн с†мке –
Мґрат кiредi. Бiр с„т аЎырып јалЈан ДариЈа јуанып:
«МґратпысыЎ!» – деп јґшајтай алады.
Мґрат ДариЈаныЎ арјасынан јаЈып: «Д„л †зiмiн Јой,
јорјып кеттiЎ бе?» – дейдi кҐлiп.
Д а р и Ј а (жадырап). ТҐнделетiп јайдан жҐрсiЎ?
М ґ р а т (с†мкесiн жерге јойып, бас киiмiн алып). Кел-
ген бетiм, „лгiнде тҐстiм ґшајтан. АмансыЎдар ма?
Д а р и Ј а. ШҐкiр. ‡зiЎ ше?
– 400 –
М ґ р а т. Аманшылыј. ?лыЎ јалай, †сiп жатыр ма?
Д а р и Ј а. Биыл мектеп бiтiредi.
М ґ р а т ( таЎырјап). Ѕойшы?
Д а р и Ј а. Ѕоятын тҐгi жој, сен мґнда ат iзiн салма-
Јалы неше жыл?
М ґ р а т. Апырай! Уајыт јалай зымырайды?
Д а р и Ј а. Ал т†рге шыј.
( Мґрат плащын iлiп, б„теЎкесiн шешiп, диванЈа отырады).
М ґ р а т. Денсаулыј јалай?
Д а р и Ј а. Жаман емес.
М ґ р а т. ЅызметiЎ бґрынЈыша ма?
Д а р и Ј а. БґрынЈыша... Аздап †згерiс те бар, диссер-
тация јорЈадым. М„скеуден бекiп келдi.
М ґ р а т. «Аздабы» несi-ей? Бґдан артыј јандай †згерiс
керек? К„неки, јґтты болсын! ( Орнынан тґрып, ДариЈа-
ныЎ јолын алып, бетiнен сҐйедi). ШајырмадыЎ ба тойыЎа?
( Ѕайта отырады).
Д а р и Ј а. СенiЎ ондай дҐни„уи н„рселерге м„н
бермейтiнiЎдi бiлген соЎ, шајырмадым. ( КҐледi).
М ґ р а т. ¤ылыми диссертация дҐни„уи н„рсе ме екен?
Д а р и Ј а. …кетiп бара жатјан ештеЎе жој. Керемет
жаЎалыј ашты дейсiЎ бе? Тырбанып еЎбек еткен соЎ, ел
јатарлы бiрдеЎе жасаЈан боласыЎ... Ѕазiр мен шай јоя-
йын, сосын „Ўгiмелесемiз.
М ґ р а т. Жој, јоймай-ај јой, жаЎа аэропорттыЎ
ресторанынан тамајтанып алдым. Онанда кел, отыр...
(Ж анынан орын к†рсетедi).
Д а р и Ј а ( МґраттыЎ јасына отырып жатып). СоЈан
јараЈанда, бґл Ґйге келу тiптi ойыЎда болмаЈан Јой.
М ґ р а т. ТҐн болып кеткен соЎ, мазаламайын деп
едiм...
Д а р и Ј а. Ай, „улием-ай, бiр †згермейтiн адам сен
шыЈар деушi ем, сен де †згерейiн деген екенсiЎ-ау...
М ґ р а т ( кҐлiмсiреп). ‡згерген тҐгiм жој, тек тҐн бол-
Јан соЎ...
Д а р и Ј а. Онда неге келдiЎ?
М ґ р а т. ТґсыЎнан †тiп бара жатып, шыдай алмадым,
јонај Ґйге жаяу барармын деп, таксидi де јоя бердiм.
Д а р и Ј а ( МґраттыЎ иыЈына јолын јойып). Рајмет
ґмытпаЈаныЎа. Бiз де сенi саЈындыј. Осы кҐнi дґрыстап
– 401 –
шер тарјатып, „Ўгiмелесетiн адам да жој, адам болса,
уајыт жој. ЅалыЎ жґрттыЎ ортасында жҐрiп, жалЈыз-
дыј деген ауруЈа ґшырадыј.
М ґ р а т ( ойланып). БґрынЈы достардан ешкiм јатына-
май ма?
Д а р и Ј а ( басын шайјап). Жој.
М ґ р а т. Неге?
Д а р и Ј а. Ѕазiргi адамдар јызмет ыЎЈайымен Јана
араласатын болды. Ѕызмет ауысјанда дос та ауысады.
М ґ р а т ( кҐлiп). Ѕойшы, сен де, „йтеуiр, дҐниеге јара
аспанды т†ЎдiресiЎ де отырасыЎ.
Д а р и Ј а. Ал јойдыј, мен јойЈаннан б„рi жајсарып
кете јойса.
М ґ р а т. ЖајсарЈанда јандай. ‡мiр деген †зiЎ жајсы
десеЎ – жајсы, жаман десеЎ – жаман. Б„рi де сенiмге
байланысты.
Д а р и Ј а ( с„л ойланып). Ѕандай бајытты адамсыЎ?!
М ґ р а т ( таЎырјап). Неге?
Д а р и Ј а. Б„рiн де к†рiп, бiлiп жҐрiп, жајсылыјја
деген сенiмiЎдi жоЈалтпау – бајыт емей не?
М ґ р а т ( кҐлiп). ЖоЈалтпау Ґшiн, алдымен ол бар
болу керек. Ѕазiр жґрттыЎ к†бi „уелде жој затын жоЈалт-
тым деп ајталуЈа јґмар. Сосын... б„рiне де «јатыгез †мiр»
кiн„лi болып шыЈа келедi. Сенiмiн де жоЈалтјан – сол,
жајсы јасиеттерiн де тонаЈан – сол. Ал †зi тҐкке де кiн„лi
емес. ( ТаЈы да кҐледi).
Д а р и Ј а. Сонда јалай? Сыртјы ортаныЎ адамЈа еш
„серi жој, б„рiне де адамныЎ јарајан басы кiн„лi ме?
Онда жаманшылыј ж†ндеуге келмейтiн, туа бiткен јаси-
ет болды Јой.
М ґ р а т. Жој, мҐлде олай емес. Сыртјы ортаныЎ, с†з
жој, „серi болады. Бiрај соныЎ залалды ыјпалына јарсы
тґра бiлу – кiсiлiктiЎ белгiсi.
Д а р и Ј а. Ал сыртјы жаЈдайдыЎ јуаты адамнан асып
тҐссе ше?
М ґ р а т. Б„рiбiр.
Д а р и Ј а ( ерегiсiп). Жој, б„рiбiр емес.
М ґ р а т ( сабыр ет дегендей, јолын с„л к†терiп). Мен
былай ойлаймын: дҐние жајсылыј ж„не жамандыј деп
аталатын екi лагерьге б†лiнедi. Мысалы, менiЎ јалаЈа-
– 402 –
ным – Жајсылыј, екiншi бiреудiЎ јалаЈаны – Жаман-
дыј. Жамандыјты јалаушы – дҐниеде шешушi р†лдi
жамандыј атјарады ж„не ол – тiршiлiктiЎ негiзгi кҐшi
деп сенедi. Айталыј, ґры ґрлыј арјылы баюЈа, байыЈан
соЎ, бајытты болуЈа болады деп ойлайды. ДҐкеннiЎ
јасында јойнына тыЈып кофта сатып жҐрген алыпсатар
сол жолмен бајытты болуЈа болады деп ойлайды. Неме-
се, рецидивист јылмыскер кезектi јылмысын жасаЈанда
†з iсiнiЎ м„нi бар екенiне, содан н„тиже шыЈатынына
сенедi. Ал мен неге оп-оЎай †з сенiмiмнен ажырауЈа
тиiстiмiн. ( Басын шайјап). Жо-о-ој. Мен керi маЈынасын-
даЈы рецидивиспiн, сондыјтан сыртјы жаЈдай менен жҐз
есе мыјты болса да, мен алЈан бетiмнен јайтпаймын.
Д а р и Ј а. ТҐу, јґдайым-ай! Тура баяЈы јалпыЎ.
БiрдеЎенi д„лелдеуге келгенде сенен шебер адам жој...
Бiрај сен менiЎ с†зiмдi бґрмалап отырсыЎ. Егер адамныЎ
†мiр жайлы ой-пiкiрi јатал шындыјпен бетпе-бет кел-
генде с„л-п„л †згерiске ґшыраса, ол адамды бiрден Жа-
маншылыј лагерiне †ткiзiп жiберу „дiлдiк болар ма екен?
Онда сiздiЎ лагерьде †зiЎiзден басја ешкiм јалмайды. Тiптi
жер бетiнде „лгi екi лагерьдiЎ екеуiне де жатпайтын јанша
адамдар бар. Сондыјтан сен дҐниенi ајыр б†лгiЎ келсе,
Ґшке б†л, сонда шындыјја жајындайсыЎ.
М ґ р а т. Екi лагерьдiЎ екеуiне де жатпау мҐмкiн
емес. Егер бiреу бiреудi жазыјсыз з„бiрлеп жатса, жа-
нында Ґнсiз тґрЈан адам – ол Ґшiншi лагерь емес, бґза-
јыЈа к†мектесушi, †йткенi ол ана бейшараЈа јосылса,
екеулеп бґзајыныЎ бетiн јайтарар едi. Ол †зiнiЎ
Ґнсiздiгiмен зорлыјја јарсы еместiгiн, жапа шеккенге
жаны ашымайтынын бiлдiрiп тґр. Ал жаны ашымау –
Ґлкен јатыгездiк.
Д а р и Ј а ( кҐлiп). Ал менi јай лагерьге јабылдайсыЎ?
М ґ р а т ( бґл да кҐлiп). …рине, жајсылыј лагерiне.
Д а р и Ј а. Ура! Лагерьге јабылдандым.
( Екеуi де кҐледi).
Д а р и Ј а. Ѕґдай-ау, мен саЈан тҐк те бермеппiн Јой...
М ґ р а т ( ДариЈаны иыЈынан басып). ТҐктiЎ де керегi
жој, отыра бер.
Д а р и Ј а. Ѕой, аздап та болса, бiрдеЎе iшейiк. ( Орны-
Достарыңызбен бөлісу: |