Тұлғалар: Ә. Бөкейханов «Қазақ» газетінде «Тағы соғыс»


 Қазақстан Президенті Н. Ә. Назарбаев 1994 жылдың басында Еуразиялық мемлекеттер Одағын құру идеясын ұсынды [2, 334 б]. 134



бет75/122
Дата22.04.2023
өлшемі0,7 Mb.
#85760
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   122
133. Қазақстан Президенті Н. Ә. Назарбаев 1994 жылдың басында Еуразиялық мемлекеттер Одағын құру идеясын ұсынды [2, 334 б].
134. Марғұлан Әлкей Хақанұлы (1904-1985) – белгілі ғұлама ғалым [2, 343 б].


Елді мекен мен жер-су атаулары


1. Соғыстың үші жылының ішінде Түркістан өлкесінен 70 мың жылқы, 12,7 мың түйе, 13 мыңнан астам киіз үй әкетілді [2, 8 б].
2. Жетісу өлкесінен 34 млн сомның малы мен мал шаруашылығы өнімдері жиналды [2, 8 б].
3. Торғай мен Жетісуда дала халқының танымал өкілдері, көпке белгілі жетекшілері Амангелді Иманов, Әліби Жангелдин, Тоқаш Бокин, Бекболат Әшекеев т.б. бастаған ірі орталықтар пайда болды [2, 12 б].
4. Торғай облысының әкімшіліг метрополияның тікелей өкілдігі ретінде патша жарлығын сөзсіз, бұлжытпай орындау жөнінде шешім қабылдады [2, 12 б].
5. Торғай уезінде Амангелді Иманов бастаған ірі көтерілісшілер жасағы құрылды [2, 13 б].
6. Торғай көтерілісшілеріне көрші облыстардың қазақтары қосылды [2, 13 б].
7. Көтеріліс Жетісу өлкесіне кең тарады [2, 16 б].
8. ... Жаркент уезінің бастығы: «Мыңға тарта қазақтардың тобы біздің еркімізге бағынбай, жұмысқа адам бермейтіндерін, соңғы адамдары қалғанша шайқасатындарын мәлімдеді... Соңынан кеңселерге шабуыл жасап, шақырылғандардың тізімін жойды» деп баяндады [2, 16 б].
9. Верныйдан әскербасы Фольбаум өзіне бағыныштыларға телеграфпен: «Қазақтардың аза адам болып шоғырлануын бүлік деп санаңдар, ондайды басып-жаныштаңдар, болыстыққа үрей таратып, бүлікшілерді тұтқындандар, далалық сотқа беріңдер, бірден дарға асыңдар... Күдікті деп есептелгендерден кез келгені ұсталса, басқаларға үлгі болу үшін дереу дарға асыңдар» деп нұсқау берді [2, 16 б].
10. Далада өсіп келе жатқан толқулар мен Ресей империясының тұрақты әскерінің тарапынан болатын қырып-жоюға алаңдаған зиялылар өкілдерінің бір бөлігі – Әлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынов, Сейітқазым Қадырбаев, Мұхаметжан Тұнғаншин т.б. Торғай және Ырғыз уездерінің халқын қарулы көтеріліске қатысудан бас тартуға шақырды [2, 25 б].
11. Торғай облысынан генерал Лаврентьевтің жазалаушы экспедициясы кейін шақырылып, 1917 жылы 7 наурызда көтеріліске қатысушыларға кешірім жасау жөнінде Жарлық жарияланды [2, 33 б].
12. Кеңес өкіметі бәрінен бұрын Сырдария облысының маңызды орталықтарының бірі Перовск қаласында (қазіргі Қызылорда) орнады. Мұнда Қазан төңкерісіне дейін жұмысшы және солдат депутаттарының Кеңесі негізінен теміржолшылардан тұратын өздерінің қарулы отрядын ұйымдастырған еді [2, 59 б].


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   122




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет