Жаңа жарандыларжәне
кірмезаттар.
Топырақ түзілу кезінде оның қабатында әр пішінді, химиялық
құрамы әр түрлі заттар–жаңа жарандылар пайда болады.
Пайда болу тегіне байланысты олар химиялық және
биологиялық болып бөлінеді.
Химиялық жаңа жарандылар қатарына суда ерігіш тұздар, гипс,
кальций карбонаты, темір,
алюминий, марганец тотықтары,
қарашірінді қосылыстары жатады. Олар жиналу пішініне қарай
жарғақтар және қонымдар, қабыршақтар, жұғындар, арна,
түтікше сияқты түрлерде кездеседі.
Биологиялық жолмен пайда болған жаңа жарандылар қатарына
топырақ құрттарының қалдырған қуыс іздері, жауын
құрттарының бойынан өткен қалдық түйіршіктер – капролиттер,
топырақтағы жануарлардың қазған індері, іздері, шіріген ірі
тамырлар және өте ұсақ тамырлар – дендриттер жатады.