ІІ-тип: 11-бағаналы; 12-бағана тәрізді; 13-ірі  призмалы; 14- призмалы; 15-ұсақ призмалы; 16- жіңішке призмалы; ІІІ- тип

Жаңа жарандыларжәне кірмезаттар. 
Топырақ түзілу кезінде оның қабатында әр пішінді, химиялық
құрамы әр түрлі заттар–жаңа жарандылар пайда болады. 
Пайда болу тегіне байланысты олар химиялық және
биологиялық болып бөлінеді.
Химиялық жаңа жарандылар қатарына суда ерігіш тұздар, гипс, 
кальций карбонаты, темір, алюминий, марганец тотықтары, 
қарашірінді қосылыстары жатады. Олар жиналу пішініне қарай
жарғақтар және қонымдар, қабыршақтар, жұғындар, арна, 
түтікше сияқты түрлерде кездеседі.
Биологиялық жолмен пайда болған жаңа жарандылар қатарына
топырақ құрттарының қалдырған қуыс іздері, жауын
құрттарының бойынан өткен қалдық түйіршіктер – капролиттер, 
топырақтағы жануарлардың қазған індері, іздері, шіріген ірі
тамырлар және өте ұсақ тамырлар – дендриттер жатады.

Тегі
түрі
мөлшері
сипаттамасы
1-тип. Куб тә
різді
пішіні дұрыс емесе, беті
Тоң
ірі тоң кесек
>10 см
тегіс
кесекті
ұсақ тон кесек
1-10 см
ірі кесекті
3-10мм
дұрыс емес доғал пішінді,
Кесекті
кесекті
1-3 мм
опырылған, беті бұдырлы,
ұсақ кесекті
0,25-1мм
қырлары байқалмайды
шаң тәрізді
<0,25мм
Жаңғақ
ірі жаңғақты
>10мм
дұрыс пішінді, қырлары
тәрізді
жаңғақты
7-10мм
жақсы білінеді, беті тегіс
ұсақ жаңғақты
5-7 мм
ірі түйіршікті
3-5мм
пішіні сәл дұрыс, кейде
Дәнді
түйіршікті
1-3мм
домаланған, қырлары жақсы
ұсақ түйіршікті
1-0,5мм
білінеді, беті бірде бұдырлы,
бірде тегіс, жылтыр
2-тип. Призма
тәрізді
бөлшектер нашар
Бағана
ірі баға тәріздес
5см
пішінделген, қырлары
тәрізді
бағана тәріздес
>3-5см
түзу емес, қабырғалары
ұсақ бағана тәріздес
3-5см
дамымаған
<3см

жүктеу/скачать 0,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: