Ампутация жасау төрт кезеңнен тұрады: 1. Тері мен бұлшықеттерді кесу;
2. Сүйекті аралап кесу;
3. Қан тамырын байлау, жүйкені кесу;
4. Жараны тігу.
Ампутация жасау екі түрге бөлінеді: шеңберлі және қиықты. Шеңберлі немесе дөңгелекті ампутация жасалғанда жұмсақ тіндерді
(тері, бұлшықеттер) сүйекке дейін бір-ақ кеседі. Егерде жұмсақ тіндерді
және сүйекті бір тұстан кессе, оны гильиотиндік әдіс деп атайды.
Тіндерді әр қабаттарымен жеке кескен жағдайда ампутация екі немесе
үш кезенді болып саналады (29-сурет).
Ампутацияның кең тараған түрі - қиықты әдіс. Әдістің бұл түрі бір және
екі қиықты болып бөлінеді де, осы қиықтармен кесілген жара жабылады.
Қиықты тері мен тері астындағы клетчаткадан құрап жасайды. Егерде бұл
құрамға тағы да фасция қосылса мұндай түрді фасциопластикалықампутация
деп атайды (30 сурет).
Егерде кесілген сүйектің үшы сүйектің жаңқасымен жабылса, оны
сүйек-пластикалық ампутация деп атайды. Мысалға Пироговтың табанға
жасаған ампутациясы, Гритти-Шимановскийдің санға жасаған ампутациясы
(31 сурет).
Ампутация операциясының келешекте жағдайлы болуы үшін сүйектің
ұшын жақсылап өңдеген жөн болады. Сондықтан сүйектің сыртқы қабығын
жоғары қарай түргеннен кейін ғана сүйекті арамен кесу керек. Ампутация
жасалып, жұмсақ тіндерін, терісін тігіп болғаннан кейін аяқты гипстік
таңғышпен бекітеді.
29 сурет. Пироговтың үш кенді. 30 сурет. Балтырға фасциопластикалық
31 сурет. Гритти-Шиманскийдің шеңберлі ампутациясы, ампутация жасау.
Сүйек-пластикалык ампутациясы.
Ковалерский Г.М., Юмашев Г.С. 2008 ж. Ампутация жасағаннан кейін жара әбден жазылса кесілген аяққа протез
жасап кигізу керек және онымен жүріп үйрету қажет.
