University бөЖ-4 Тақырыбы

«ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ 
УНИВЕРСИТЕТІ» МЕББМ 
NSEO «KAZAKH-RUSSIAN MEDICAL 
UNIVERSITY» 
БӨЖ-4 
Тақырыбы: 
: Еңбектің, спорттың, әлеуметтік және 
биологиялық факторлардың сүйек құрылысына тигізетін 
әсері ». 
 
 
 
 
 
 
 
 
Орындаған:Абдрашева А 
Тобы: 106-Б ЖМ 
Қабылдаған:Егизбаева А 
Алматы 2023ж 

«ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ 
УНИВЕРСИТЕТІ» МЕББМ 
NSEO «KAZAKH-RUSSIAN MEDICAL 
UNIVERSITY» 
Жоспар: 
I. 
Кіріспе 
II. 
Негізгі бөлім 
2.1. Спортпен шұғылданудың скелетке әсәрі 
2.2. Спортшылар жүйесінің бейімделу өзгерістері 
III. 
Қорытынды 
IV. 
Пайдаланған әдебиеттер 
Спортпен шұғылданудың скелетке әсәрі. 

«ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ 
УНИВЕРСИТЕТІ» МЕББМ 
NSEO «KAZAKH-RUSSIAN MEDICAL 
UNIVERSITY» 
Склетке күш түсіру (ауыр атлеттерде) асылудағы керілу күші, денені 
бұрағандағы (акробат, гимастар, фибуристер және т.б) жүктеуді 
қалыпты жағыдайда берегенде бұл өзгерістер жақсы әсер етеді. Ал, 
керсінше жағыдайда склеттің патологиялық өзгерістері болуы мүмкін. 
Спортпен шұғылданудың склетке әсері. 
Бұлшықеттің жақсы жұмыс істеу әсерінен склетте айтарлықтай 
өзгерістер болады. Склетке басқа да спортпен шұғылдану факторлары 
әсер етеді. Спортсмендерге тән дене қалпы (велосипетшілер, 
конкишілермен жүгірушілерде, боксёлерде, ескекшілер және т.б). 
Спортсмендердегі склеттің өзгерісі механизімінің пайда болуы 
келесідей түсіндіруге болады. Бұлшық еттің қатты жұмыс істеуі 
әсерінен қан тамырларының рефлекторлық кеңейуі пайда болар. 
Жұмыс істеуші органды қоректендіру жақсарады, алдымен 
бұлшықеттерді, сонан соң жақын жатқан органдарды, көбінесе барлық 
компонентрімен бірге жұмсақ.( Сүйек жабыны, шағын жабын, зоб, 
сүйекті жұлынды қуыс, шеміршектер, буынды қаптап тұратын сүйек 
жабындары т.б) Склеттегі барлық өрістер біртіндеп пайда болады. 
Спортпен шұғылданудан 1 жыл кейін сүйектің анық байқалатын 
морфологиялық өзгерістерін байқауға болады. Бұдан әрі бұл өзгерістер 
тұрақтанады склеттің құрылуы барлық жаттығу процесі барысында 
өтеді. Ұдайы спортпен шұғылдану тоқтатылған соң сүйектің қалыпты 
өзгеруі өте ұзақ мерзімге қалады. Спортпен шұғылдану әсерінен 
склетте болатын өзгерістер және оның химиялық құрамына әсер етеді