Устойчивое развитие: язык, межкультурная коммуникация
жүктеу/скачать 5,1 Mb. Pdf көрінісі
|
COLLECTION of Сonferences XXIV «Akhanov readings» 2021
- Бұл бет үшін навигация:
- Нәтиже және талқылау.
| Сауалнама.Тіл өзінің эвалюциялық дамуын ешқашан тоқтатпайтын жүйе болып
келеді. Тілдің сөзік қоры да тиісінше әр түрлі жолмен молайып отырады.Кірме сөздер, яғни бір тілден өзге тілдің құрамына енген тілдік бірліктер барлық тілде бар десек қателеспейміз. В.Гумбольдтөз сөзінде «Тілге өлі ағза ретінде қарау дұрыс емес, керісінше дамушы процесс» ретінде қарау керектігін өз зерттеулерінде айтқан болатын [5. 65].Тілімізге бөгде сөздердің енуі біршама уақыттан бері назар аудатарлық мәселе болып жатыр. Кірме сөздер сөздік құрамды байытуда және оны толықтыру барысында өте маңызды рөл атқарады. Біз, өз тарапымыздан да кірме сөздерге байланысты сауалнама жүргізген болатынбыз. Сауалнама анонимді түрде өтті және 41 адам қатысты.Онда респонденттің жасы, жынысы және кірме сөздерге қатысты сұрақтар сұралды. Сауалнаманың соңғы бөлімі әр респонденттің өз ойын ашық айтып бөлісетін ашық сұрақпен аяқталды. Сауалнаманың негізгі мақсаты кірме сөзбен шеттілдік сөзді ажырату және тіліміздің фонологиялық ерекшеліктері арқылы меңгерілген кірме сөздердің лексикалық мағынасын табу болды. Қазіргі таңда қарыштап дамып жатқан заманда тілімізге күнделікті қаншама кірме сөздердің еніп жатқаны баршамызға аян. Нәтиже және талқылау. Диаграмма 1 – Респонденттердің жас ерекшелігі Респонденттердің жас ерекшелігін сұраудағы мақсатымыз Тәуелсіздік қарсаңында дүниеге келген ұрпақ пен совет үкіметі кезіндегі ұрпақтың кірме сөздерге байланысты көзқарасы мен қабылдауы екі түрлі болып келеді. Сауалнамаға жауап берушілердің ең кішісі 17 жаста болса, ең үлкені 50 жаста болды. Диаграмма 2 – Респонденттердің жынысы Диаграмма 3 – «Абадан» сөзі қай тілден енгендігі көрсеткіші Бұл сұраққа 76,2 % иә деген нұсқаны таңдаса, 19% жоқ деген жауапты көрсеткен. Көпшіліктің иә нұсқасын таңдау себебі бұл сөздер тізбегі тілімізге ену барысында барлық төл тіліміздің ерекшеліктерін ескергенін байқаймыз. Сол себепті де , бұл сөздер қазақтың төл сөзімен бірдей болып кеткен. Диаграмма 4 – Құрмет, мұғалім, ар сөздері қазақ тілінің төл сөздеріне жатқызылады ма? Диаграмма 5 – Шеттілдік сөзді көрсетіңіз Сауалнамашылардың басым көпшілігі 95,2 % компьютер нұсқасын белгілеген. Демек, осыдан-ақ бұл сөздің қазақ тілінің акустика-артикулациясына сәйкес еместігін байқауымызға болады. Қалған 5% респондент барлық нұсқаны шеттілдік деп белгілеген. Диаграмма 6 – Кірме сөздер өзге тілге енген жағдайда түпнұсқадағы беретін мағынасынан өзгереді ме? Респонденттердің 85,7% жоқ нұсқасын белгілеген. 9,5 % иә деп жауап берген. Қалған 4,8% респондент мағынаның тарылуы немесе кеңеюіне байланысты өзгеріп отырады деп жауап берген. жүктеу/скачать 5,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|