Ва а. Т.,До зы баев м д. 71 Бошанов а д., К. Ул-мухаммед м. А., Мэжитов с. Ф. бас ре сагадиев к. , Токаев ц. К., Т0лепбаев б. А., Туймебаев ж д
жүктеу/скачать 63,86 Mb. Pdf көрінісі
|
Байпақов. Қозыбаев Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін)
| менш дё
Казакстанда патшалык самодержавиенщ саясатын жалгастырып отыргандыгымен, улттык меселеш шеше алмаганымен жэне аграрлык мэселеш шешуге кулыксыз екендтмен туанщршдк 0 з жолын e3i аныктау немесе баска да езшген улттардьщ тагдыры сиякты казак халкына келгенде, Уакытша у й м е т оны meiiiyai TinTi ойластырган да жок. Казакстан мен Турюстаннын автономия алуына Ресейдеп «екшчй ук1мет» — Петроград Keneci де карсы шыкты. Мустафа Шокайдынайтуынша, 1917 жылы сэу1рде ол Петербургтен отанына кайтар алдында жумысшы жэне солдат депу- таттары петербургпк KeHeciHiH басшысы, Уакытша уюметтш ic-кимылын бакылап отырган Н.С. Чхеидзеге коштасып кету ушш Kipin шыгады. «Энпме барысында, — деп еске алады М. Шокай, — Н.С. Чхеидзенщ «Ci3 Турюстанда жумысты неден бастайсыз?» деген сурагына мен «Т урюстан- нын автономия алуына куш саламын» деп жауап берд1м. Менщ жауа- бымнан cecKeHin калган Чхеидзе былай дедк «Кудай ушш, жолдас Шокае- вич, ез жерлестерЫ здщ арасына автономия туралы enriMe таратпаныз. BipiHiniaeH, каз1р ол туралы айтуга ерте. Екшшщен, Турюстан тэр1зд1 немесе баска осы тэр1зд1 автономия беру ic жуз1нде одан (Ресейден. — К.Н.) тэуелаздж алу жэне белiну дегенш бшд1редЬ>.30 Осындай себептерден кeлiп, улттык-демократиялык интеллигенция кесем1 Э. Бекейханов «Казак» газетшде ©3iHiH кадеттер партиясынан шыгатынын жэне казактын жалпыулттык партиясын кургысы келетшш ашыктан-ашык матмдедь Осы мэселеде ол уш жайтты накты атап керсетп: «Кадеттер партиясы жерШ жеке меншжке беру керек деп отыр. Б1здщ 100 жагдайымызда жерд1 жеке меншжке беру, б1раздан кешн, бул Башкурт- станда болганы сиякты, жер1м1з Kepmi мужыктын колына етед1 де, казактар ж ераз калып, кайыршылыкка ушырайды. Кадеттер партиясы улттык автономияга карсы шыгып отыр. р з Алаш туын жогары KOTepin, улттык автономия куруга умтыламыз... Кадеттер партиясы 1шркеуд1 мемлекеттен белуге карсы, ал мен ппркеудщ мемлекеттен белшуш колдаймын. Осы устаным бойынша келюпеушшк... айкын байкалды. Сол себепп мен кадет тер партиясынан шыгып, «Алаш» партиясын уйымдастыру кажет деген шеппмге кедщм».31 1917 жылы Акпан революциясынын щйЩ нен кешнп елдеп револю- циялык процеспн каркынды дамуы барысында Элихан Бекейхановтын тешрегтне топтаскан либерал-демократиялык кезкарастагы казак интелли- генпиясы жүктеу/скачать 63,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|