Ва а. Т.,До зы баев м д. 71 Бошанов а д., К. Ул-мухаммед м. А., Мэжитов с. Ф. бас ре сагадиев к. , Токаев ц. К., Т0лепбаев б. А., Туймебаев ж д
eKumepi улттык партия куру мэселеа бойынша ез жоспарларын жузеге асыруга KipicTi
жүктеу/скачать 63,86 Mb. Pdf көрінісі
|
Байпақов. Қозыбаев Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін)
| eKumepi
улттык партия куру мэселеа бойынша ез жоспарларын жузеге асыруга KipicTi. Олар казак халкын тап пен жжке белмей буюл улттын муддесш кездеда, буржуазиялык-демократиялык бостандык атауын пайдалануга куш салды. ' 1 . Бул жерде олар ресейлж буржуазиялык басты партия — кадеттерге идеялык жагынан жакын екенджтерш жасырган жок, билжке келушщ алгашкы айларында Уакытша уюмет сез жузшде колдау керсетш тур- f a Hе д Ц * 4 . . ' J . . ^ - Алайда будан аргы окигалар керсеткешндей, Уакытша уюмет Казак станда патшалык самодержавиенщ саясатын журпзуд1 жалгастыра бердь Империалистж мазмунга жакын турган ол улттык мэселеш шынайы демо- кратиялык жолмен шеше алмайтын жэне афарлык мэселеш шешуге Tirni талпынбаганын да жогарыда атап erriK. Баска да езшген халыктар тэр1зд1 кдзактардын болашак саяси даму жолын e3i айкындауы немесе автономия мэселесш T i r n i сез eT K ici де келмедо. Бул Э. Бекейхановтын кадеттер пар тиясынан шыгатыны туралы «Казак» газепнде ашыктан-ашык мэлшдеуше себеп бодцы.32 Осындай жагдайда казак либерал-демократиялык интеллигенция eKuiaepi жагдайдын жэне саяси куштердщ жедел езгеруш есепке ала оты- рып, жалпьжазак съезш етюзущ тездету туралы щеццм кабыдцады. Казакстаннын барлык облысынан дерл1к екщдер катыскан I Букш- казак съез11917 жылы 21-26 шшдеде Орынбор каласында erri. Кун терп- бшде 14 мэселе каралды: мемлекетпк баскару жуйеа, автономия, жер мэсе- лфе|, милиция уйымдастыру, земство, халыкка бш м беру, сот, дш мэселе- jiepi, эйелдер кукы, Курылтай жиналысын шакыру жэне онын казак облыс- тарындагы сайлауына дайындык, букшресейлж мусылмандар съез1, саяси партия куру, Жеттсу облысындагы окига, казактардын Киевте ететш Букшресейлж Федеративтж кенеске жэне халыкка бш м беру мэселеш бойынша Петроградта уйымдастырылатын комиссияньщ жумысына каты суы. Делегаттар басты назарды улттык автономия, жер, Курылтай жина- лысы сайлауына дайындык, улттьж саяси партия куру мэселелерше аудар ды. М. Кул-Мухаммедтш niKipi бойынша съезде eKi устаным басымды- лыкка ие болды. BipiHiuici А. Байтурсынов пен М. Дулатовтын «тэyeлciз автономия куру» идеясы. Eкiншici Э. Бвкейханов пен Ж. Акбаевтын «аймактык-улттык автономия куру туралы» усынысы.33 101 Съездщ басталуынан 6ip ай бурын-ак «Казак» газетшде осы аталган мэселелер, алгашкы кезекте автономия меселеа бойынша эр турл1 кезка- растар айтылган макалалар топтамасы жарияланган болатын. Газеттщ 24 маусымындагы санында: «Егер автономия кажет екеш жете тусшйсп болса, онда казактар ушш онын кандай нысаны — мемлекетпк элде федеративттк автономия, кайсысы колайлы болады? Егер 6i3 аймактык автономияга токтайтьш болсак, онда онын Шазис! не болмак—жер аумагы ма, элде мэдени немесе улттык ерекш елт ме? Казактар тэу ел ci зджт 1 талап ете ала ма немесе оган баска халыктармен одактасып барып кол жетюзе ме?» А. Байтурсынов пен М. Дулатов «тэуелаз автономиялык мемлекет куру» каж еттш н айтты. Э. Бекейханов «Ресей Федеративтж демокра- тиялык, парламенттж республикасында» казак улттык-аумактык авто- номиясын куруды ойластырды. К еп ш ш к осы кезкарасты колдады. «Ка зак о л кеа, — дедМда съездщ карарында, — аумактык-улттык автономия жүктеу/скачать 63,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|