Ва а. Т.,До зы баев м д. 71 Бошанов а д., К. Ул-мухаммед м. А., Мэжитов с. Ф. бас ре сагадиев к. , Токаев ц. К., Т0лепбаев б. А., Туймебаев ж д
K ip n im зауыттары мен усак кэсшорьш жумысшыларынын басым кепш ш п, кол- енершшер мен кызметшшер KipreH
жүктеу/скачать 63,86 Mb. Pdf көрінісі
|
Байпақов. Қозыбаев Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін)
| K ip n im
зауыттары мен усак кэсшорьш жумысшыларынын басым кепш ш п, кол- енершшер мен кызметшшер KipreH. Одактын бел1мшелер1 Шелек, Ма- лыбай, Лавар жэне Верный уезшщ баска да елд1 мекендершде уйым- дастырылган.23 «Одак» ез муцделерш коргау жэне ресми билйстщ халыкка карсы ерекетш эшкерелеу максатымен енбекшшерд1 топтастыру идеясын кешнен насихаттады. Халык арасында Жетюудын барлык калаларында, TinTi кейб1р ауылдар мен кыстактарда жаздырып алушы окырмандары бар сатиралык «Садак» журналы кеншен пайдал анылды. Журналда жepriлiктi басшылар мен дши кызметкерлердщ жагымсыз icTepiH сын каламымен туйреген О. Жандосов кызмет erri. Казакстанда кэсшодак козгалысы жылдам epic алды. 1917 жылы нау- рызда-ак Семейде кэсшодак уйымдастыру кажет деп тапкан тау-кен жу мысшыларынын жиналысы етп. Жиналыстын шеилм1мен ею комиссия — уйымдастыру жэне упт-насихат комиссиялары курылды. Уйымдастыру комиссиясына кэсшодак ережесшщ жобасын жасау тапсырылды. 1917 жылы сэу1рде Оралда «Курылысшылар мен тау-кен жумысшыларынын кесшодагы» уйымдастырылды, ал Гурьевте (Ka3ipri Атырау) «барлык мамандык жумысшыларынын кэсшодагы» кызмет етп. 1917 жылы жазга карай Семейде кэсшодак уйымдарыньщ 11 саласы оз катарына 3000 жу- мысшыны 6ipiKTipfli.24 Елдеп болып жаткан осы окигалардыц эсер1мен Казакстаннын шаруа- лар букарасы да елкенш саяси OMipiHe белсенд! турде катыса бастады. Му нын айкын Kyeci 1917 жылы жазда шаруалардын, казактар мен казак депу- таттары Кенестершщ уйымдастырылуы болып табылады. Наурыздын аягында-ак (1917 жыл, 30 наурыз) Ташкентте басылып шыгатын «Турюстан уалаяты» газет1 Сырдария облысы Перовск уезшщ казак тургындары 35 адамнан туратын казак депутаттарынын KeneciH уйымдастыруга жэне уездщ ipM ем1ршдеп «оку-агарту, ею м ш ш к, ша- руашылык, жер жене су» мэселелерш шешущ соган беруге каулы кабыл- данганын хабарлады Кенестщ басшылыгына X. Ибрагимов тагайын- далган. 1917 жылы сэу1рде Петербургтен Перовсюге (Акмеппт) келген Мус тафа Шокайдын айтуы бойынша, ол кезде Акмешптеп (каз1рп Кызылорда) X. Ибрагимов басшылык еткен казак депутаттарынын Keneci каладагы жалгыз гана когамдык-саяси уйым емес ед1. Сонымен катар, — деп жазады Мустафа Шокай 1917 жылы бул окига туралы ез естелтнде, - калада Ералы Касымов баскаратын «Акзмепит аудандык улттык кенеа» жене Cepeni Лапин баскаратын «Акмеипт халык екщдершщ аудандык кенесЬ де курылган. 97 М. Шокайдын айтуынша, X. Ибрагимов бас- карган кенес жумысшы жене солдат депутаттарынын ж ер гш кп калалык KeneciHiH ыкпалында болган. Е. Касымов баскарган «кенес» казак журтшылыгын кедей мен байга белместен, жалпыултгык мэселелер- fli алга койып, оны шешуге талпынган, ал С. Лапин баскаотан «Акмеийт халык eKumepi аудандык кенеа- хал ыкка ryci HiKci3 болган.25 Турк1стан елкесшщ орталыгында жэне Сырда- каласында М. Ш окай. т дана бастады. Тутастай еуропалыктардан туратын халыктардын санаспайтын жумысшы, солдат депутаттарынын таш кенток Кенесше карама-карсы елкеде эркайсысы ез алдына Туркнгганнын ж ер гш к п халыктарынын мудделерш коргайтын eKi саяси партия курылды. Олардын алгашкысы жэдиттердщ, ягни улттык-демократиялык козгалыстын купп- мен курылып, «Шура-ислами» («Ислам жүктеу/скачать 63,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|