Вестник №6 2021. indd
ЗеРТТеУдІң НеГІЗГІ БӨлІМІ
жүктеу/скачать 1,09 Mb. Pdf көрінісі
|
| ЗеРТТеУдІң НеГІЗГІ БӨлІМІ
Әлемнің жетекші елдерінің стратегиялық жоспарлау жүйелерін дамытудағы бірқатар процестерді, оның ішінде мемлекеттік биліктің қызметін жақсарту нысандарын, әдістері мен механизмдерін бөліп көрсетуге болады [3]: 1. Бюджеттік шығыстардың орталықтандырылған басқару әдістерін және мемлекеттік сатып алудың нарықтық механизмдерін және өңірлік (субфедералдық) деңгейдегі (АҚШ) стратегиялық бастамалар- ды қолдауды үйлестіретін стратегиялық жоспарлау процесін жүйелі реттеу; 2. ұлттық стратегиялық жоспарлауды интеграциялау топтары (ЕО, Франция, Германия және т. б.) ұлттық деңгейден жоғары бақылау, реттеудің санкциялық механизмдері шеңберінде ұлттық деңгейден жоғары құжаттарға байланыстыру; 3. ұлттық стратегияға, оның ішінде федералдық деңгейге қойылатын «шекті» ұлттық деңгейден жоғары талаптар арқылы өңірлік жоспарлар мен бағдарламаларға (ЕО, Франция, Германия және т. б.) назар аудара отырып, ұлттық жоспарлы шешімдерді қабылдау еркіндігі жүйенің икемділігін арттыру, келісудің ауқымды келіссөздер механизмін енгізу; 4. Жоспарлау процестерін бюджет процесімен қатаң үйлестіру. (ЕО, АҚШ) бюджеттік жоспарлау бағдарламалардың іске асырылуы бағалау нәтижелерімен байланыстырылады; МЕМЛЕКЕТ ЖӘНЕ БИЗНЕС: БАСҚАРУ ТЕОРИЯСЫ МЕН ПРАКТИКАСЫ STATE AND BUSINESS: THEORY AND PRACTICE OF MANAGEMENT 102 ISSN 2789-4398 Central Asian e-ISSN 2789-4401 Economic Review 5. Қысқа мерзімді жоспарлаудың ұзақ мерзімді жоспарлаудан басымдығы, ақпарат көзі ретінде бо- лжау және бақылау функцияларын жедел шешімдер қабылдау үшін өзгерту, жоспарлы процесті уақыт бойынша және кезеңдер бойынша регламенттеу, белсенді мониторинг (ЕО, АҚШ), коммерциялық қызмет саласы ретінде тәуелсіз болжау; 6. Бәсекелес сарапшылық топтардың макроэкономикалық болжамдарды орындауы елдің және (АҚШ) оның өңірлерінің қызмет салаларының орнықты даму тәуекелдері мен қатерлері негізінде тал- данылады; 7. Стратегиялық жоспарлау циклін президенттік сайлауға және (АҚШ) электрондық цикліне байла- ныстыру; 8. Салаларды дамытуды (АҚШ) мемлекеттік стратегиялық жоспарлауға бағдарлау; (АҚШ) "төменнен жоғары" қағидаты бойынша салалық дамуды жоспарлау; 9. Федералдық үкіметтің (АҚШ, ГФР) өңірлердің (штаттардың) стратегиялық бастамаларын қолдаудың гранттық (конкурстық) жүйесі кезінде даму стратегияларын қабылдаудағы аумақтық (әкімшілік) құрылымдардың дербестігі; 10. Стратегиялық жоспарлаудың институционалдық, нормативтік және әдістемелік қамтамасыз етілуі. Әдістемелік құжаттарды түбегейлі өңдеусіз, оның ішінде (ЕО, АҚШ) дағдарысқа қарсы іс- қимыл жағдайларына қатысты жүйелі жаңғырту; 11. Мәлімделген мақсаттарды (ЕО, ГФР, Франция) іске асыру дәрежесін бағалауға мүмкіндік бе- ретін, стратегиялық жоспарлау құжаттарындағы жоспарланатын көрсеткіштерді жоспарлау объек- тілері бойынша топтастыру; 12. (ЕО, АҚШ) жоспарлы жобалауларды парламенттік және қоғамдық талқылау рәсімдерінің мін- деттілігі; 13. Экономикалық дамуды басқаруға мемлекеттің араласуын төмендетудің жалпы бағыты. Стратегиялық жоспарлаудың күрделі және ауқымды механизмі сақталады және үнемі жаңартылып оты- рады, оның екі жолы бар: дамудың стратегиялық маңызды бағыттарын тікелей орталықтандырылған жоспарлау және нарықтық механизмдерді жүйелі түрде ынталандыру. (ҚХР) өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының бағдарламалары мен жоспарларында тіркелген заттай көрсеткіштердің көптігінен бас тарту және халық шаруашылығын дамытудың ұзақ мерзімді және орта мерзімді экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларында индикативтік макрокөрсеткіштердің шектеулі санына көшу про- цесі қалыптасты; 14. Өңірлік дамудың стратегиялық жоспарлауы даму ерекшеліктері ұқсас бірнеше провинцияларды біріктіретін, бағдарламаларды іске асыру кезеңі 10 жылдан 50 жылға дейінгі және орта мерзімді мін- деттерді (ҚХР) салалар мен өңірлерді дамытудың жылдық және бес жылдық жоспарларына енгізетін ірі аумақтарды басқару жөніндегі жоғарғы деңгейдегі саяси бастамаларға негізделген; 15. ұзақ мерзімді бағдарламалардың, орта мерзімді және жылдық жоспарлардың үйлесуі және оларды орта мерзімді перспективада қалыптасқан шарттарға арналған жылдық және бес жылдық жоспарлардағы орталықтандырылған директивалық шешімдер (ҚКП ОК және ҚХР Мемлекеттік Кеңесі) негізінде жүйелі түрде «баптау». (ҚХР) бесжылдық жоспар мен жылдық жоспарлар елдің барлық қоғамдық өндірісі, жекелеген салалары мен өңірлері ауқымында қажеттіліктер мен ресурстар- ды байланыстыруға мүмкіндік беретін теңгерімдік әдісі пайдаланыла отырып қалыптастырылады; 16. ұзақ мерзімді қағидалы шешімдерді қабылдаумен жаңғыртылады немесе қабылданған шешім- дерді дайындауды және орындауды үйлестіруді қамтамасыз ететін (ҚХР, АҚШ, ЕО) тиісті институт- тарды қалыптастырумен сүйемелденеді. Өңірдің бәсекеге қабілеттілігін арттырудың негізгі факторы «Еvidence-based regional administration» тұжырымдамасына негізделген басқару болып табылады. Яғни, бұл дегеніміз деректер негізінде аймақтық деңгейде шешім қабылдау. Бүгінгі күні өңірлерді басқарудағы басты проблема деректер кешенінің интеграциясы мен өзара бірлесудің тиімсіз моделіне негізделеді. Деректерді басқарудың қолданыстағы моделі жеткілікті түрде үлкен уақыт кідірісімен нақты уақыт режимінде деректерге жедел қол жеткізуге мүмкіндік бермейді. Осыған байланысты деректерді басқарудың бизнес-моделін оңтайландыру (жинау, келісу, тазалау, қол жеткізу және т. б.) проблемасы өзектендіріледі. ГОСУДАРСТВО И БИЗНЕС: ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА УПРАВЛЕНИЯ STATE AND BUSINESS: THEORY AND PRACTICE OF MANAGEMENT жүктеу/скачать 1,09 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|