Xii – XV ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан


Хандық өкімет хан ұрпақарының иелігі болып табылады



бет3/4
Дата08.05.2023
өлшемі0,56 Mb.
#91028
1   2   3   4
Байланысты:
тарих

Хандық өкімет хан ұрпақарының иелігі болып табылады.

  • Хандық өкімет хан ұрпақарының иелігі болып табылады.
  • Алтын Орда хандары Ислам дінін қабылдағаннан кейін іс жүргізу жұмыстарын түрік жазуымен орта ғасырдағы ұйғыр жазуымен жүргізген.

  • Білекшілер – Хатшылар (жазу істерін, іс қағаздарды жүргізді).
  • Мемлекет ұлыстарға, ал ұлыстар ұсақ үлестерге бөліп басқарылған:

  • Әмір – Ұлыстың аумақтық бөліктерін билеушілері.
  • Беклербек – әскери істерді басқарды (нояндар бағынған).
  • Уәзір – азаматтық билікті жүргізді.
  • Ноян – тайпа көсемі (мыңдықтар бағынған).
  • Мәлік – жергілікті билік басшысы (түркі әулеттерінен шыққан).
  • Даруғалар – салық жинаумен шұғылданды. Сонымен қатар халық санағын өткізу, әскер жинау, байланыс қатынасын ұйымдастыру сияқты жұмыстарды атқарған.
  • Басқақтар – жергілікті халыққа әскер бақылау жүргізді, кейбір жерлерде салық жинаумен де айналысты.

Алтын орданың қоғамдық
құрылысы

XIV ғасырдың ІІ жартысында Алтын Орда ішінде алауыздық күшейеді.

XIV ғасырдың ІІ жартысында Алтын Орда ішінде алауыздық күшейеді.

  • 1357 – 1380 жылдар арасында 20 хан ауысты.
  • XIV ғасырдың 60 жылдардың өзінде мемлекеттін астанасы Сарайда бір жылдың ішінде төрт хан ауысады.
  • Ішкі саяси жағдай әлсіреді.
  • Бұны тарихта «Ұлы дүрбелең» кезеңі деп атайды.
  • Осындай ішкі талас – тартыстан әлсіреген Алтын Орда:

  • 1380 жылы Куликово даласында Мамай қолбасшылық еткен әскер Дмитрий Донской бастаған орыс әскерінен жеңіледі.
  • Осы шайқастан кейін Алтын Орда мүлде әлсірейді.
  • Бұл әлсіздікті пайдаланған Жошы ханның екінші бір ұрпағы Тоқтамыс Әмір Темірдің көмегімен Алтын Орданың билігін өз қолына алған.


Алтын орданың әлсіреуі


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет