ҔЮеЮҕ әвгЯжгпіліҗ пЮржты Н. Келімбесов едгйбі вәрір әвгЯжгпі


Ерйіипі ӘЯбіЯ ҕадамъ ҕасеЯге солъ ежелгі дәтіЯ адамдаЯъ  МЮвЮҕпЮр



Pdf көрінісі
бет65/106
Дата27.09.2023
өлшемі22,83 Mb.
#110721
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   106
Байланысты:
‎Добавить статус

Ерйіипі
ӘЯбіЯ ҕадамъ ҕасеЯге солъ ежелгі дәтіЯ адамдаЯъ 
МЮвЮҕпЮр. 
жүЯек жҰсҕан еЯліксі, басъЯлъҕсъ еЯекче ҕарсеЯлеп, жъЯға ҕорҕан. Жан 
сүЯчігеЯлік үЯейлі аңдаЯмен аЯпалърса
немере сүЯлі сайпалаЯ аЯаръндағъ роғърса еЯекче еЯлігімен, ҕъЯтаЯ күч
-
ҕтасъмен, 
әркеЯи айла
-
сәрілімен кҲзге
сүркен басъЯлаЯдъ кҲкке кҲсеЯе мадаҕсайсън Ҳлең жолдаЯъ 
“Дитани лүғас ас
-
сүЯксе” жиі ҰчъЯайдъ. Мәрелен, оръндай ҕаһаЯмандъҕ жъЯлаЯдъң 
біЯінде
149 
сат барънда сҰЯған басъЯ жаҕъндап келе жасҕан собън кҲЯіп бълай дейді:
КҲзі кіҕЯіб тғіч сеЯдім, 
Иағі ҕаЯт кеЯіч кҲЯдім, 
Соҕүч іцЯа тЯтч беЯдім, 
ЭЯан кҲЯтб бачі сіғді,


(Сатдан сҲмен ҕаЯап айғайлап, Ят
-
сайпалаЯъмдъ жинадъм. Жатға ҕаЯръ радағъмдъ 
оҕсадъм. Майданға чъғъп, Ҳзім чайҕар барсадъм. Мені кҲЯіп жат басъЯлаЯънъх 
барсаЯъ ралбъЯап ҕалдъ).
Рорън ҕан майдан роғър барсаладъ:
ұзін ектніб тЯіладі, 
ИіЯаҕ йеЯниңг каЯіладі, 
Асіғ кемічіб тЯіладі. 
Оттс болтб сүбт ағді.
(Алғачса кетдерін ҕағъп, айғай ралъп лап беЯді. АссаЯънъң сізгінін борасъп, ҕаЯтлаЯън 
ҕолға алдъ. БіЯаҕ роңънан Ұьлъп, сҲбеге ҕаЯай качсъ).
Роғър каЯсинаръ жалғара сүреді:
ЭЯан ізіб рҲка сүЯді,
Бачі бойнін рҲка стЯді, 
Оттс болтб бтка стЯді, 
Үзт камә сабан йіғді.
(Ол маған басъЯлаЯън жібеЯді. ОлаЯ алдъмен сізе бүксі, бар кҲсеЯе алмай ҕалдъ, 
Ҳкінічсен мойъндаЯъ ралбъЯап кескен еді. Цабтълдъ соҕсасъңъз
деп жалбаЯъндъ).
Эбаңг кҲлрам үзт баЯіб. 
СҰсаЯ аЯдім ротрін саЯіб, 
БҰлҰн ҕіліб бачі йаЯіб, 
ИлҰғ баЯца мәнга йіғді.
(ЕгеЯ ҕаларам чабтълдъ жалғарсъЯъп, Ҳзін ҰрсаЯ едім, әркеЯін саЯасъп, Ҳзін сҰсҕън есіп, 
барън жаЯаЯ едім. БіЯаҕ ол жанън раҕсап ҕалт үчін
кеп саЯст беЯді).
Ізт беЯіб бочтсстм, 
СотаЯ йтлтғ сачтссъм, 
ЭЯан әррін ачтсстм,
Иүкін баЯца Ҳзі жіғді.


(Азассъҕ беЯіп борассъм. БіЯаҕ Ҳзін ҕҰсҕаЯт үчін саЯст ескен нәЯрелеЯін Ҳзіне 
саръссъм).
РҲйсіп, мҰндай ҕаһаЯмандыіҕ Ҳлең
-
жъЯлаЯда басъЯдъң күч
-
ҕтасъ,
еЯлігі, роғър ҲнеЯіне 
жесік екендігі, ҕан майдандағъ чайҕар апизодъ жъЯланадъ. ҔаһаЯмандаЯ 
150 
мадаҕсаладъ. ЖарсаЯдъ басъЯ болъп Ҳртге чаҕъЯадъ. М, КачғаЯи рҲздігіндегі еЯліксі 
кҲкке кҲсеЯе мадаҕсайсън мҰндай чағън үзінділеЯ әЯ заманда ҲміЯге келсен әЯсүЯлі 
басъЯлъҕ жъЯлаЯдан, үлкен апорсъҕ чъғаЯмалаЯдан сеЯіп алънған болра кеЯек.
Фалъҕ басъЯънъң ром сҰлғарън жарат —
баЯлъҕ фалъҕсаЯ апоръна сән ҕҰбълър. 
РҲздіксе мърал Яесінде келсіЯілген чағън Ҳлен, жолдаЯъ ҕазаҕсъң кҲнеден келе жасҕан 
дәрсүЯлі дарсандаЯъ

басъЯлъҕ жъЯлаЯъндағъ рбжессі баьндат раЯънъң, басъЯлаЯдъ 
санърсъЯт сәрілін, жекпе
-
жекке чаҕъЯт мәнеЯін, ҕазалъ үйге ас чапсъЯъп келт 
дәрсүЯін, с. б. еЯікріз ерке сүріЯеді. Мәрелен, “Ҕобландъ басъЯ”, “ҔамбаЯ басъЯ”, 
“Алпамър басъЯ” және “ЕЯ СаЯғън” жъЯлаЯънда фалъҕсъң еЯлік геЯоикаръ, мафаббас 
пен дорсъҕ, стған жеЯге деген рүйірпенчілік орълайча жъЯланадъ.
“Дитани лҰғас ас
-
сүЯксе” оЯса ғаръЯлаЯдағъ сүЯкі фалъҕсаЯънъң чес ел 
барҕънчълаЯъна ҕаЯръ жүЯгізсен еЯлік күЯерінен елер беЯесін Ҳлең жолдаЯъ да аз емер. 
РъЯсҕъ жатға ҕаЯръ күЯер —
ҕазаҕсъң басъЯлъҕ жъЯлаЯънън, барсъ саҕъЯъбъ детге 
боладъ. БарҕънчълаЯдан ҕоЯғайсън басъЯдъң стълтън басъЯлаЯ жъЯънда бүкіл фалъҕ 
болъп, заЯъға күседі. Стған фалҕънъң сәтелріздігі үчін ҕан майданға сайралмай чъҕҕан 
мҰндай басъЯлаЯдъң осанчълдъғъ мен адалдъғъ апорса зҰлъмдъҕ пен ҕиьнасҕа ҕаЯръ 
ҕойъладъ.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   106




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет