Қызметкердің жалақысы олардың нақты жұмыс уақыты үшін тарифтік ставка немесе оклад бойынша есептеледі
Қызметкердің жалақысы орындалған жұмыстың немесе дайындалған өнімнің (дана, кг, текше метр және т. б.) әрбір бірлігі үшін алдын ала белгіленген мөлшерде есептеледі.
Жұмыскерлерге қойылатын біліктілік талаптары мен белгілі бір жұмыс түрлерінің күрделілігі –
кәсіптік стандарттар негізінде, ал олар болмаған кезде Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы, Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының, жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамаларының біліктілік анықтамалығы және ұйымдар басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары негізінде белгіленеді.
Кесімді жалақы төлеу жүйесі жіктеледі:
Тікелей кесімді, кесімді-сыйақылық, кесімді-прогрессивті, жанама кесімді, аккордтық жүйелер:
Жеке кесімді еңбекақы
Ұжымдық кесімді еңбекақы
Еңбектің қалыпты жағдайынан ауытқыған кезде еңбек ақы төлеу
Еңбектің қалыпты жағдайынан ауытқыған кезде еңбек ақы төлеу.
Белгіленген еңбек стандарттарына сәйкестік қалыпты еңбек жағдайлары болып саналады. Бұл нормалардан ауытқу - бұл еңбек нормаларына қарағанда басқаша төленетін ауытқулар.
Ауытқулар болып есептеледі:
- Үстеме жұмысқа төлеу
- Тынығу және мереке күндері төлеу
- Түнгі уақыттағы жұмысқа төлеу
- Бос тұрып қалу кезінде төлеу
-Қызметтерді қоса атқару
Еңбектің қалыпты жағдайынан ауытқыған кезде еңбек ақы төлеу
қызметкердің орташа жалақысының кемінде 50%.
Бос тұрып қалу
Мерзімді жалақы кезінде - 1,5-тен кем емес және кесімді еңбек ақы кезінде қосымша төлем қызметкердің белгіленген тарифтік ставкасының (лауазымдық жалақысының) кемінде 50% құрайды.
Үстеме жұмыс
бірақ жұмыскердің күндік (сағаттық) мөлшерлемесі негізге алына отырып, бір жарым еседен төмен болмайтын мөлшерде жүргізіледі.
Мереке және демалыс күндеріндегі жұмысқа ақы төлеу
бірақ жұмыскердің күндік (сағаттық) мөлшерлемесі негізге алына отырып, бір жарым еседен төмен болмайтын мөлшерде ақы төленеді.
Түнгі уақыттағы жұмысқа
Қосымша төлемдер мөлшерін жұмыс беруші қызметкермен келісім бойынша белгілейді.
