Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
eMipre арналып жазылган Г.М устафиннщ «Шыганак» романынан да кептеген саяси кателер табады: «корытынды мынау: романда колхоз eMipi
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
- Бұл бет үшін навигация:
- Kypeci мен ici
| eMipre
арналып жазылган Г.М устафиннщ «Шыганак» романынан да кептеген саяси кателер табады: «корытынды мынау: романда колхоз eMipi, колхоз адамдарыныц Kypeci мен ici кеп реттерде бурмаланып керсетшгсн. Колхоз ем1ршщ шындыгына жала жапкан, совет адамдарыныц шын бейнеа сипатталмаган. Совет мемлекетше шын ниет1мсн, кунбе-кунп куреамен, акыл-ойымен кемектесетш, езгелерге улп болатын адамдардыц бейнес! жасалмаган. Партиянын саясатын, оньщ басшылык релш, еюлдершщ кажырлы iciH дурыс баяндап бере алмаган... Совет журтшылыгын дурыс тэрбиелейтш роман дэрежесше кетерше алмаган» («Социалистк Казакстан»», 20.IX. 1946). Ж.Жумаханов пен Ж.Кулбаев Семейде «Звезда» жэне «Ленинград» журналдары туралы партия каулысы туралы жиналыс етюзшмегещцктен де ж ергш кп жазушьшар арасында тэр бие жумыстары нашар деп, дабыл кагады: «Нурлыбек жаркын eMipiMi3 жайлы шыгармалар жазудыц орнына, облыс ецбекшшерш С тали ндк жаца бесжылдьщтыц улы мшдеттерш орындауга жумылдыру жолында жаршы болудыц орнына соцгы кездерде саудагерлкпен шугьшданып жYpгeнiн юм жасыра алады. Жазушылар уйымыныц мушелер1 К-Мухаметха- нов пен Ж.Тшеков жолдастар да бугшп ем1рдщ такырыбына тук жаза алмай жур» («Социа листк Казакстан», 23 .X. 1946). Мше, осындай саяси сындар epic алып, кызып келе жатканда 1946 жылы кузде Е.Бекмаханов Мэскеуде КСРО Fылым Академиясыныц Тарих институтында докторлык диссертациясын коргайды. КелеЫ жылы «XIX гасырдыц 20-40 жылдарындагы Казакстан» атты непзшен Эдеби сын тарихы 219 Кенесары кетершсше арналган монографиялык 3eprreyi жарык кередь Сейтш Е.Бекмаханов- тыц алгашында 1943 жылы шыккан «Казак ССР тарихына» Кенесары козгалысы туралы тарау жазуы, осы кггапты талкылау барысында н еп зп сындар улт-азаттык козгалыстарга байланысты айтылганына карамастан бул такырыпты api карай терендете зерттеп, алдымен докторлык диссертация коргап, Мэскеу галымдарына тарихи шындыкты гылыми тургыдан танытуы, соцынан зерттеулершщ нэтижелерш жеке ютап етш бастырып шыгаруы халкымыз- дыц улттык сана-сез1мш оятуда тарихи мацызы бар ic болды. «XIX гасырдыц 20-40 жылдарындагы Казкстанныц» шыгуы Казакстан К(б)П Орталык Комитетшщ «Казак ССР Гылым Академиясыныц Тш жэне эдебиет институтыньщ жумысын дагы саяси ерескел кателер туралы» (21.1.1947) каулысыныц кабылдануымен туспа-тус келда. Бул каулы, сайып келгенде, казак халкыныц гасырлар бойы жасап келген рухани мурасын жокка шыгарып, оган карсы багытталган саяси кужат едь Казакстан Компартиясыныц Орта лык Комитет! Казак ССР Гылым Академиясы Tin жэне эдебиет институтыньщ еткеннщ эдеби мураларын игеру саласында аткарьш келген кыруар жумыстарьшьщ барлыгын дерлк каралап, жокка шыгарды. Каулыда «институт кебшесе еткен заманга кецш белд1, ал каз\рг\ такырыпта- гы жумыс, шын мэшнде, журпзшмей келедь Институттыц еткен заман мэселелерше арнаган гылыми-зерттеу ецбектершде саяси ерескел кателерге, ултшылдык бурмалаушылыктарга жол берщдЬ) («Эдебиет жэне искусство», 1947, №2, 1-бет) - деп, басты «кемш ш л» атап ай- тылды. Институт жумысыныц кемшшктер! нактылай Э.Коцыратбаевтыц, Б.Кенжебаевтыц, Э.Мэметованыц, Т.Нуртазиннщ диссертацияларында казак ауылында тап Kypeci болганды- гын танымагандык, немесе, оны буркемелегендк, бурынгы феодалдык-рушылдык курылыс- ты д эр т т е г е н д к бар». Базар, Мурат, Шортанбай, Ш эцгерей, О.Карашев, С.Торайгыров «шыгармаларындагы феодалдык-реакциялык, буржуазиялык сарындар кагажу, буркеуде калдырылды», казак эдебиет! не «алдыцгы катарлы орыс эдебиетшщ эсерш ашып керсете бшмедЬ>, «орыс терминдерш жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|