Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет422/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   418   419   420   421   422   423   424   425   ...   780
Kipfli. 
Жаяу Муса, 
М.Байзаков, Э.Тэщрбергенов, Балуан Шолак, М.Сералин, Ы.Шереков, С.Кебеев, ТТзтшеуов, 
Б.Отетшеуов, С.Торайгыров, Б.Кулеев, С.Денентаев шыгармашылыктары жеке тарауларда 
сез болды. Казак эдебиеп тарихыныц аса 
6ip 
курдел1 кезещне арналган бул к!тапта да елеуга 
жепспеушшктер орын алды. Оныц ец бастысы эдебиет кайраткерлершщ шыгармаларына 
таптык тургыдан келш, коммунист! к идеологияга сай келмегендердщ ескшпл деп, 
Tepic
багаланып, олар туралы сез де болмауы едь Осындай себептермен улт-азаттык багыттагы
А.Байтурсынов, М.Дулатов, М.Жумабаев, Ж.Аймауытов сиякты казак эдебиепнщ алыптары, 
дши-агартушылык багыттагы М.Ж.Кепеев, Ш.Кудайбердиев, М.Калтаев т.б. акындар «тарихка» 
енбей калды. Муныц 
©3i 
таптык когамдагы таптык идеологияньщ гылымга 
Tepic 
эсершщ, оныц 
ш ш де 
9cipece 
казак эдебиеттануына каншалыкты кедергшер келиргенш анык керсетедь
Алпысыншы жылдары казак эдебиепнщ тарихына катысты зерттеу макалалары сирек 
те болса, баспасез бетшде жарияланып турды. К.Шэменовтщ «Султанмахмут туралы жаца 
деректер» («Казак эдебиет!», 9.09.1960), Э.Ахметовтщ «Шокан мурасын зерттеу жайында» 
(«Казак эдебиетЬ), 30.09.1960), С.Сыдыковтыц «Махамбет елендершщ технологиясы жайын­
да» («Жулдыз», 1961, №4), Э.Маргуланныц «Абай колжазбасы» («Казак эдебиеп», 16.08.1963), 
«Шокан туралы тыц деректер» («Казак эдебиеп», 15.05.1964), «Манастьщ Шокан жазып алган 
нускасы табылды» («Казак эдебиет!», 2.04.1965), Т.Кэюшевтщ «Султанмахмут жэне Айкап» 
(«Казак эдебиеп», 1.11.1963), ЫДуйсенбаевтыц «Султанмахмут Торайгыров» («Жулдыз», 1963, 
№10), С.Мукановтыц «Халык улы» («Казак эдебиеп», 29.11.1963), М.Мырзахметовиц «Абай­
дыц революцияга дешн басылган елендер! жайлы» («Жулдыз», 1963, №5), Р.Сыздыкованыц 
«Абай мурасы жайында» («Казак эдебиеп», 13.08.1965), А.Нуркатовтыц «Гасыр перзенп» 
(Шокан туралы, «Жулдыз», 1965, №4), «Олец - сездщ паташасы, сез сарасы» (Абай туралы. 
«Жулдыз», 1965, №8), Э.Жиреншиннщ «Абайдыц тергелш, с о п ы болуы жайында жаца де­
ректер» («Казак эдебиет!», 11.02.1966), М.Магауиннщ «Шал акын» («Жулдыз», 1966, №12), 
«Актамберд1 жырау» («Казак эдебиеп», 15.12.1967), Е.Ысмайыловтыц « У к ш Ыбырай» 
(«Жулдыз», 1966, №11), Х.Сушншэлиевтщ «Кутадгу б ш к » - керкем шыгарма» («Казак 
эдебиеп», 4.08.1967), Б.Кенжебаевтьщ «Кодекс Куманике» («Казак эдебиеп», 14.01.1968), 
«Хисса-сул энбия» («Жулдыз», 1968, №7), М.Дуйсеновтщ «Султанмахмуттыц дшге кезкара­
сы» («Казак эдебиеп», 6.04.1968), Т.Эбдцрахмановтьщ «Иэ, мурага мукият болайык» («Казак 
эдебиеп», 21.04.1968), А.Кебесовтщ «Фараби жэне фарабитану жайлы сез» («Казак эдебиеп»,


300
Дандай ЫСКАКУЛЫ
25.05.1968), М.Жолдасбековтщ «Орхон ескертюштерш аудару мэселесЬ> («Казак эдебиеп»,
12.10.1968), Ш.Уэлихановтыц «Шокан туралы 6ipep сез» («Казак эдебиеп», 1.03.1969), 
К-Сэрсекеевтщ «Ыбырай туралы ой» («Казак эдебиеп», 7.06.1969), К-Сыдыковтьщ «Абыл 
акын» («Жулдыз», 1970, №9), Т.Эл1мкуловтыц «Абайтану туралы» («Казак эдебиет!»,
19.03.1971) т.б. макалалар жарык кердг
Жарияланган макалалардан эдебиет тарихына катысты зертгеулердщ Ыбырай, Шокан, 
Абай, Султанмахмуттардан ары кеп узай коймагандыгы байкалды. Эдебиет тарихынын не­
п зп жоктаушысы Б.Кенжебаев пен оныц шэюртгер
1
М.Магауин мен М.Жолдасбековтер гана 
ертедеп эдебиетп батыл турде зерттей бастады. T in n казактыц улы акыны Абай туралы 
зерттеулердщ де азая тускен дт кершедь Абайдыц 125 жылдыгына орай «Казак эдебиеп» 
(26.05.1971) газеп С.Мукановтыц «Э лем дк эдебиет аскарында», М.Каратаевтыц «Арайлы 
арман», С.Мэуленовтщ «Бшктк пен терецщк», («Жулдыз» (1971, №6) журналы Э.Кеюлбаев- 
тыц «Бар жацаныц басы ед1 ол», Р .М устаф инш ц «Ж улдызы елец жырдыц сенбей- 
тугын», К-Жубановтыц «Абай - казак эдебиетшщ классип», Т.Эл1мкуловтьщ «0лец - сез­
дщ патшасы» материалдарын берумен гана шектелген.
Казак эдебиетшщ тарихы ерте кездерден басталады деген гылыми концепцияны усыну- 
шы Б.Кенжебаев багытынан кайтпай, ез куресш жалгастыра бердг Оныц «Казак халкыныц 
жазба эдебиетшщ тарихы кайдан, юмнен басталады» атты макаласын жариялаган «Казак 
эдебиеп» (22.07.1960) осы мэселе тещрепнде галымдарды niicip алысуга шакырды. Макалада 
Б.Кенжебаев езшщ н еп зп оппонент! К-Жумалиевтщ «Казак эпосы мен эдебиет тарихыныц 
мэселелер!» (1958) монографиясында непзделген казак эдебиетшщ тарихы он сепзшпи 
гасырдан, Бухардан басталды деген niKipiH жокка шыгарады. «Сонымен казак халкы жазба 
эдебиетшщ тарихын VIII—IX гасырлардан бастау кажет те, зацды» деп, неге булай екенш 
эдебиет тарихы фактшер1мен дэлелдейд!.
Арага 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   418   419   420   421   422   423   424   425   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет