Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган


cepKeci,  казактардыц ер-  Keci»



Pdf көрінісі
бет533/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   529   530   531   532   533   534   535   536   ...   780
Байланысты:
Әдеби сын

cepKeci, 
казактардыц ер- 
Keci», 
А.Егеубаев «Ашуланса, сын жазып, жыр жазады - шаттанса» («Жулдыз», 1985, №1), 
Б.Сокпакбаев «Дулатты Теленменен, ал Теленд1 - алады Бексултанмен шатастырып», 
(«Жулдьп», 1982, №8), ТМоддагалиев «Жетщцм!» - деп айтпай койды-ау, Тумагац» («Жулдыз»,
1982, №8), К-Жумагалиев - «Кетед1 кейде сайрап тым, таппайсыц, 
TinTi, 
ойлап мш!» («Жул­
дыз», 1983, №10), С.Мэуленов «Жьфьшьщ, 6ipaK, кызуы баягы «гра-ду-сьш-да!», О.Сэрсенбаев 
«Шамырканган шабытгыц - кызуынан, шаштыц ез1 калгандай ширатьшып» («Жулдыз», 1983, 
№9), «А.Сулейменов «Асекец барлык жанрда ауызша жазып жур каз
1
р» («Жулдыз», 1984, 
№ 1), С.Эппмбаев «Каламдастарга келгенде - каламы журмей калады!» («Жулдыз», 1984, 
№1), Т.Медетбеков «Тем1рхан деген бшпш бар, тем1рден елец «кем1рген»!» («Жулдыз», 1984, 
№5), О.Эубэюров «Оспанхан езш жазады» («Жулдыз», 1984, №6), К-Найманбаев «Керген


386
ДандайЫСКЩ¥ЛЫ
емес жолынан 6ip «жанылып», алмай-бермей атанды «Мырза жш т» («Жулдыз», 1985, №3), 
М.Шаханов «Ецбеп акындыкка Ыцген артист, Артистпске ецбеп сщген акын» («Жулдыз»,
1985, №3) ретшде кершедь Эпиграммалардыц Kenmmiri достык рэуш те жазылган.
Р.Токтаровка жазылган эпиграммада мынадай жолдар бар:
«F асыр наны» -
дейд1 631, «Тыцныц наны!»
Дейд16ipey: «Сыншыныц,
Сынныц наны!»
Ал, агайын ездерщ айтыцдаршы:
«гасыр наны», шынында, тм н щ наны?» («Жулдыз», 1982, №9).
Бул жерде сатирашы жазушыныц баспасез бетшде сынга ушырап жаткан «Fасыр нанын» 
айтып отыр. Автордыц ойынша, романныц «сынга нан» болып жатуы онда кемшшктердщ 
айтарлыктай болуынан.
«Сыншылар сшкшей ме, 
бугарлай ма?
Ж1бегш жун ете ме,
Туте алмай ма?..
Bapi де шыбын курлы кершбейд! -
Бшетш ез «есебш» Дукенбайга!..
Шынында не кылады батылсынып, 
аударып атын алмас акылшы журт.
Жарамай калганы жок жазганыныц,
Токтамай том-том болып жатыр шыгып...» («Жулдыз», 1984, №10).
Бул - жазушы Д.Досжановка айтылган эпиграмма. Окып шыкканда, 6ip Караганда, Дукен- 
бай - жазушыныц мыктылыгын паш етш отыргандай. Сэл ойланыцкырасацыз, «шыгармала- 
рыца сын айтылып жатканына карамастан ютаптарыц «токтамай том-том болып жатыр шы­
гып», бул калай деген сиякты сауалдар алдыцнан шыга бастайды.
Ж.Эбд1рашевтщ
«Журген 6ipey емеспш мен беталды,
Эбеке,
Колынды жай,
бер батанды!»... - деп басталатын эпиграммасы Э.Тэж1баевка арналган. Онда 
ci3 Телеген, Ахметова сиякты б1рсыпыра акындарга агалык батацызды 6epin, дурыс жаса- 
дыцыз. 
BipaK 
сощы кездерде С.Дэуповке дешн батацызды 6epin, кебейтш ж1бердощз, енд1 «ба­
гасын батацыздыц туармещз» - деген усынысын айтады.
Аскар Сулейменов жайлы Жарасканныц мына 6ip эпиграммасын окиык:
«Сулейменнтц Аскары 
Эуел1 сыннан бастады.
Ауызы толмай еншмге,
Артынша оны тастады.
Кара сезге де тущынып,
Калган-ды ептеп ысылып.
Ойынан шьщпай ез1нщ 
Оны да койды ысырып.
Б1рде сын айтып,
Б1рде эзш,
Артамыз ум1т жылма-жыл.
Асекец барлык жанрда -
Ауызша жазып жур каз1р!» («Жулдыз», 1984, №1).
Мунда эдеби сында жарк erin, эдебиетке келген аса дарынды каламгер одан кешн прозада 
калам сштеп жаксы шыгармалар жазганымен де соцгы кездерде жазушы ретшде кершбей кет- 
Ti; тек эдебиет жайлы «ауызша жазып жур каз1р!» - деп, мыскылдайды; ягни, А.Сулейме- 
новке соцгы кездерде мулдем жазбай кеттщ деп, ш ш к наз б1лд1ред1.
«Кожанасыр коржынынан» Т.Медетбековт1ц 6ip топ жумбактары бер1л1пт1. Жумбак 
дегенде, эр нэрсеш емес, ез1н1ц каламдас замандастарын жумбактапты. Жумбактаганда


Эдеби сын тарихы
387
да олардьщ азаматтык-акындык болмысын аша тусетш, ерекш елищ рш туратын сипатын, 
мшез-кулыктарын елецмен жасырыпты. Ол И.Сапарбаевты 
«Ишген достарына,
Кушнген кастарына».
Ундемей б т р е т ш
Жумысты... баскдны да юм?» - деп,
И.Оразбаевты
«Жиналыстан сау кетпейтш, 
басынан дау кетпейтш - им ?» - деп,
Н.Оразалицщ
«Олец жазганда,
Театрга кызыгып отыратын.
Театрда жургенде 
елец жазгысы кеп
«бузылып» отыратын - и м ?» - деп, жумбактайды. Осы сиякты ДДанатбаевка, 
К.Ахметовата, Е.Дуйсенбаевка, Ж.Эбд1рашевка, С.Тургынбековке, Т.Рахимовка, Ж.Жакып- 
бековке, ¥.Есдэулетовке, Н.Айтовка, Д.Стамбековке, Ж.Бедешовке де жумбак жазып, олар­
дыц сыпатты ерскшел!ктер1н деп басып бейнелей алган.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   529   530   531   532   533   534   535   536   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет