6ipiirripin, 6ipnece эрекет жасаудыц жолын ойластыра бастады.
Улт эдебиетшщ басына тенш келе жаткан кара бултты сезген алашордашылар «Алка»
атгы жазушылар уйымын куруга
KipicTi. «Алканыц» багдарламасын М.Жумабаев жасап, ол
пшр алысу ушш колжазба куйшде тараган. Э.Бекейханов, А.Байтурсынов, Ж.Аймауытов,
Ж.Тшеулин, С.Денентаев, М.Эуезов, С.Сэдуакасов, Е.Омаров, СДожанулы, Е.Алдоцгарулы,
Ж.Сэрсенб1улы сиякты алаш азаматтары багдарламамен танысып, колдаган.
BipaK сол кез
деп билйс органдары «Алканыц» курылып, жумыс icreyiHe жол бермед1, керюшше оларга деген
кугынды кушейте туст!
«Алканыц» багдарламасы «Табалдырык», «Эдебиепмгз», «Бул кунге д ей ш п тецкерк
h9M эдебие™м1з», «Ещн тецкерк Ьэм эдебиет1м)з», «Эдебиет не нэрсе?», «Эдебиеттщ жалпы
зацы», «Марксшылдык Ьэм эдебиет. Не жазуга?» атгы тараулардан турады. «Казак эдеиет1
тогыз жолдыц торабында тур. Артында 6ip жол, алдында мыц жол» деп басталатын айкында-
маньщ и ркпесш де сол кездеп саяси-мэдени жагдай шолынады. «Эдебиеттм^з» аталатын 6i-
piHmi тарауда казак эдебиетшщ езш дж сипатына, тарихына кез ж1берген. Магжан эдебиеттщ
даму децгеш когамныц дамуымен тнселей байланысты деген сыцаржак теорияны жокка
шыгарып, казак эдебиетш бай эдебиетке жащызган. Бар гэп оныц зертгелшбей жагканында.
Арыга бармай-ак «кешеп Мурат, Махамбет, Базар, Шортанбай, Акан cepi сыкылды акындар
дьщ елдщ мунын, зарын, ой-киялын жырлай бшген шын жыраулар eKeHi аньщ. Булар-казак
даласына бет алган Еуропаныц, орыстыц кара жуз отаршылдыгыныц карасын Kepin, 6ipimni
уланган ерлер» - деп жазады Магжан. Отаршылдыкка карсы шыккан акындарды, орыс
отаршылдыгын «кара жуз» атауынан-ак Магжаннын, «Алка» уйымыныц азаматгык-саяси
багыт-багдары анык кершедь Булардыц iniiimeri Базар жырау мен Акан cepi туралы Жу-
мабаевтыц кезшде осы сарында макала жазгандыгы да белгш .
Казактьщ улы акыны А.Кунанбаевтыц улылыгын алгашкьшардыц катарында таныган
Магжан «Алтын хаюм Абайга» деп, елец арнаса, «Алканыц» багдарламасында да оган
жогары бага бердь Абай феодал акыны, есюшш, байшыл деп жатканда, алашордашылардьщ
«Алкасында» ол туралы: «Казак эдебиетшщ алыбы Абай - казак даласына кеулеп