KepiHyi сын жанрларыньщ мум-
кшдцггерш негурлым толыгырак пайдалану ниеттершен туган едь Кандай да
6 ip сын макала
болмасын, оныц ез1ндпс жанры, айтылу тоны, жазылу стшй, келем1 болады. Осылар дурыс
шеппмш тапканда гана сын ез м в д етш дурыс аткарып, максатына жетедь Сондыктан да
сыншынын ец алдымен шешетш мэселеа - макаланы кандай турде жазу керекгт. Ец колай-
лы формада гана эдеби пш рлер айту калыц окушылардыц угымына ете тусшпсп. Осындай
макалалар формальщ жагынан журтшылык назарын езше аударады жэне жазушылардьщ,
сыншылардыц, окырмандардыц керкем эдебиет жайлы ерюн
niKip айтуына мумкщщктер
тугызады. Бул турдеп макалалар 30-шы жылдардыц сынында аз да болса кездесед1.
O cip ece, С.Мукановтыц б!рнеше сын макалаларында бул эдю едэу1р колданылды. Керкем эдебиеттщ
шыгармашьшьщ, теориялык жактарын, жалпы эдебиеттщ кыр-сырларын окушы журтшылык-
ка туацщруде, эдебиетп насихатгауда сыншы мен жазушыныц, жазушы мен окушыныц
ni- Kipnecyi ретшдеп сьш макалалардыц кепшшкке жакын
TyciHiicri, ынгайлы екендтп байкалды.
1933
жыл мен 34-mi жылдыц бас кезшде жацадан жазылган б1рсыпыра шыгармалар те-
щрелнде кызу пшрлер айтылды. С.Сейфуллиннщ «Кызыл ат» поэмасы, М.Эуезовтщ Айман-
Шолпан», «Хан Кене», Г.Муареповтщ «Кыз Ж1бек» пьеасалары женшде кептеген рецензия-
лар шыкты. М.Эуезовтщ «Айман-Шолпан» драмасы туралы гана он бес макала баспасез бе-
твде керщщ. Буларда артык-кем айтылган пш рлер де жок емес. Keft
6
ip рецензияларда эдеби
сында бурын орын алып келген турпайы элеуметтк кезкарастар да кездесш калып отьфды.
Мысалы, К-Отепов С.Сейфулиншц «Кызыл ат» поэмасы туралы былай деп жазды: «Кызыл
аттыц» бугшп куншен еткен кушн артьщ керсетш, сол кущц кексеген корытындыга келге-
н1н e
3
i де бшмей калган. Бул - кегшршмес кунэ133.
33-34 жылдардагы эдеби сында пролеткульштшшк кезкарастардан б1ртшдеп арыла бастап,
сынныц нактылыкка, объективтшкке умтыла бастагандыгы, такырыптык жагынан кецешп,
мазмуны терендей тускещцп кершедь
1933
жылгы сын макалалардыц ш ш де С.Мукановтыц «Поэзия мэселеЫ
» 134
кезге туседь
Бул макалада поэзияныц теориялык жактары б!ршама козгалган. Поэзия ерте кезде-ак адам
ныц ецбек ете бастауымен катар туып, когамныц дамуммен
6
ipre ол да дамуда, тур мен маз-
мун жагынан унем! ж етш п келед
1
, таптык когамда тал куралына айналган деп, поэзияныц
шыгу, еркендеу жолдарын шолады. Автор казак кецес поэзиясындагы сол кездеп 1здешс-
терге, acipece мазмун мен тур жацалыктарына кещрек токталады. Бул макалада да байкала-
тын
6
ip кемшшк - тур мен мазмунныц белшш, ею белек карастьфылуы.